ډينګي ناروغي یا Dengue fever
دا يوه وايروسي ناروغي ده کوم چې د ډينګي پنوم میاشي څخه انسان ته انتقاليږي نوموړی یو وژونکي او خطرناکه ناروغي ده چې ګاونډي هيواد کې ورځ تر بلی خپریدونکي خو اوس هلته کور په کور او لښتیو ډنډونو او ان هيلکوفټرو پواسطه د دغه ماشي ضد درمل شیندلو عملیات روان دا چې زموږ هېواد غریب دی او نه مو مالی توان شته او نه هم وسایل نو دغه لیکنه ضرور له نورو سره شریکه کړی ترڅو عام خلک ترې باخبره اوسئ.
کله چې د ډينګي وايروس زموږ بدن ته داخل شي څه به رامنځته شي؟
Mechanism
هر کله چې زموږ بدن پوستکي ته د ډينګي میاشي پواسطه افرازات داخل شي دغه وایروس زموږ د دبن سپينو حجراتو یا دفاعي سيستم سره يوځای کيږي کله چې wbc یا سپين حجراتو سره دغه وایروس ونښلي زموږ دفاعي سيستم یا سپین حجرات د دغه وايروس پر وړاندې عکسل عمل یا ریکشن له ځانه ښایي کله چې د وایروس او WBC ترمنځ جګړه رامنځته شي دلته WBC له ځانه مختلف ډوله پروټيني مواد افرازوي په خاص ډول سايټوکین او انټرفيران چې همدغه پروټينونه بیا محتلف تاسیرات زموږ پر بدن ښکاره کوي لکه تبه، زوکام ته ورته علایم، شدید دردونه،هر کله چې دغه مواد زیاته اندازه افراز شي زموږ ځيګر او د هډوکو مغز تر تاسیر لاندې نيسي چې دا د بدن پر مایعاتو او د رګونو په پريميبیليټي نفوذیه قابلیت تاسیر لري او وړو رګونو څخه مایعات د بدن په ژورو ماننده یا cavity کې ته داخلیږي چې ددې له کبله د بدن فشار په ناڅاپي توګه ښکته غورزیږي او په کافي اندازه وینه د بدن حیاتي غړو ته نه رسیږي همدارنګه زموږ bone marraw د وایروس تر تاسير لاندې راځي او بیا د بدن د ویني جوړونکي حجرات او ویني لخته کیدو مواد یا پلاټلیټ جوړیدل تر تاسیر لاندې راځي چې دا چاره بیا ویني بهیدلو ته زمینه برابریږي او ناروغ له بدن څخه bleeding جریان پیداکوي چې د ډینګو وایروس یو غټ او.مهم او تر ټولو زیات اختطلات همدا وینه بهېدنه ده.
ډينګي ناروغي د اخته شخص نښې نښاني
کله ډينګي میاشی پواسطه وايروس زموږ وینی ته داخل شی نو د 3 څخه تر 14 ورځو پورې اعراض او علایم پر بدن ښکاره کیږي.
د بدن حرارت لوړیدل یا تبه مګر تبه لوړه یا شدیده وی
سر درد
عضلاتو دردونه
زړه بدوالی
کانګه
د بندونو دردونه
پر پوستکي خاپونه یا داغونو راښکاریدل
په کمه اندازه خلک دغه ډینګو وايروس سره شدید کیږي او وینه بهیدونکي تبه باندی اخته کیږي.
د ویني بهیدل چې ترومبوسايټ کمیدل یا د ویني سختوالي مواد کمیږی چې له کبله يې وینه نرۍ کیږي نو له همدې کبله وينه بهېدنه رامنځته کیږي.
د فشار ښکته کیدل په زیاته اندازه.
څنګه دغه ناروغي خپريږي؟
دغه وایروسی ناروغي د ښځينه ډينګي میاشي پواسطه له یو ځای څخه بل ځای ته خپريږي دغه ناروغي مختلف ټايپونه لري چې د ځنو ډولونو څخه اوږدمهاله ايمونيټي یا دفاعي سیستم حفاظت لپاره انټي باډي تولیدیږي او له ځنو څخه بیا لنډ مهاله انټي باډي جوړوي.
د ډينګي ناروغۍ کلنیک
دغه ناروغان لړزه لرونکي
تبه، لوړه درجه تبه،
عضلاتو دردونه
او پدې ناروغۍ کې درد ډير شدید وی
چې ورته هډوکي ماتیدونکي درد نوم ورکړل شوې دی.
سر درد
بندونو دردونه
لړزه هغه وخت په ناروغ کې رامنځته کیږي کله چې ناروغ تبه له 40• درجی ته لوړه شي.
همدارنګه ناروغان به زړه بدوالی او کانګه لري
د 4 څخه تر 7 ورځې روسته پر پوستکي داغونه پيدا کیږي چې له همدې داغونو روسته وينه بهیدل رامنځته کیږي.
ډينګو ناروغي زموږ د بدن هر سیسټم تر اغيز لاندې راولي لکه ځيګر ،دماغ،زړه.
لامل
د ډينګي ناروغی لامل د ډينګو پنوم ښځينه میاشي دي ARNA وایروس دی کوم چې د فلاوایروس یا فلاويرډيا کورنۍ څخه دي .
د ډينګي ناروغي څنګه خپریږي؟
د ډینګو میاشي پواسطه کوم چې انسان چیچي او د دغه مياشي چيچلو وخت د سهار وختي او ماښام ته نزدې وخت وي خو کولای شي د ورځې هر وخت یو شخص دغه میاشي وچیچي.
له یو شخص څخه بل شخص ته په لومړیو 2 الا 10 ورځو کې اخته کس د ویني پواسطه انتقالیږي له هغې روستو بیا د لاړو او دبدن افرازاتو پواسطه یو اخته شخص بل شخص ته انتقالوي.
ډينګي ناروغۍ تشخیص
دغه وایروسي ناروغۍ تشخیص له ناروغ اعراض او علایمو څخه نیولی تر لابراتواری ټيسټنو باندې.کیږي
یعنې که یو شخص پورتني علایم او اعراض ولری تاسو باید دغه شحص ته د Dengue انټي باډي یا IgG Igm وکتل شي
Hematorit
platelate
AST
PCR
Low level WBC
د ډینګو ناروغي مخنوي سینګه وکړو؟
د میاشو ضد درمل شیندل
د میاشو ضد ننټ یا جالیو استعمال.
درملنه د ډینګو وایروس
Anti viral therapy
ANSAI but avioded such us ibuprofen and aspirin risk factor for bleeding and bronconstraction
Ref.
Dengue virause jurnal and virulgy of amirican ressurch center.
د دعوت رسنیز مرکز ملاتړ وکړئ
له موږ سره د مرستې همدا وخت دی. هره مرسته، که لږه وي یا ډیره، زموږ رسنیز کارونه او هڅې پیاوړی کوي، زموږ راتلونکی ساتي او زموږ د لا ښه خدمت زمینه برابروي. د دعوت رسنیز مرکز سره د لږ تر لږه $/10 ډالر یا په ډیرې مرستې کولو ملاتړ وکړئ. دا ستاسو یوازې یوه دقیقه وخت نیسي. او هم کولی شئ هره میاشت له موږ سره منظمه مرسته وکړئ. مننه
د دعوت بانکي پتهDNB Bank AC # 0530 2294668 :
له ناروې بهر د نړیوالو تادیاتو حساب: NO15 0530 2294 668
د ویپس شمېره Vipps: #557320 :
Support Dawat Media Center
If there were ever a time to join us, it is now. Every contribution, however big or small, powers our journalism and sustains our future. Support the Dawat Media Center from as little as $/€10 – it only takes a minute. If you can, please consider supporting us with a regular amount each month. Thank you
DNB Bank AC # 0530 2294668
Account for international payments: NO15 0530 2294 668
Vipps: #557320
Comments are closed.