پاکستان برای حمله به مخفیگا‌ه‌های طالبان پاکستانی در افغانستان آماده می‌شود

پاکستان برای حمله به مخفیگا‌ه‌های طالبان پاکستانی در افغانستان آماده می‌شود

دیده‌بان نظامی پاکستان (PMM) اخیرا در گزارشی اعلام کرد که پاکستان از همکاری طالبان افغانستان در مبارزه با تحریک طالبان پاکستان ناامید شده است و درصدد حمله به مخفیگاه‌های طالبان پاکستانی در خاک افغانستان است. این سازمان معضل طالبان پاکستانی را نقطه شکست سیاسی پاکستان در افغانستان خوانده است.

دیده‌بان نظامی پاکستان  معتقد است که هرگونه رویارویی در مرز میان افغانستان و پاکستان، به معنای تنش‌های بیشتر و بسته شدن مرز میان این دو کشور خواهد بود که برای افغانستان محصور در خشکی گران تمام می‌شود. از جانب دیگر، بهای این جنگ برای پاکستان نیز سنگین خواهد بود، زیرا آوارگی بیشتر، مهاجران بیشتر، خشونت و ستیزه‌جویی بیشتر در خاک پاکستان را در‌پی خواهد داشت.

با این حال، به نظر می‌رسد که دولت پاکستان راه دیگری پیش رو ندارد و به‌تدریج به این نتیجه می‌رسد که پلن B (نقشه دوم) را عملی کند.

با وجود تلاش‌های مکرر دولت پاکستان که از متحدان قدیمی طالبان است، در یک سال و هفت ماه گذشته طالبان افغانستان اقدام خاصی در مورد سرکوب تحریک طالبان پاکستانی انجام نداده‌اند. بزرگ‌ترین وجه اشتراک و نزدیکی این دو گروه عقیده و خط فکری آنان است. نکته دیگری که این دو گروه را متحد می‌کند، میزبانی طولانی‌مدت طالبان پاکستانی از طالبان افغانستان در جریان جنگ این گروه با دولت پیشین افغانستان و نیروهای ناتو است. به همین دلیل پس از به قدرت رسیدن طالبان در افغانستان، تحریک طالبان پاکستان آزادانه در این کشور به فعالیت‌هایشان ادامه می‌دهند و چه بسا فعالیت‌هایشان را توسعه نیز بخشیده‌اند که اکنون به دردسری برای دولت پاکستان بدل شده‌اند.

دریافت‌های دیده‌بان نظامی پاکستان نشان می‌دهند که طالبان افغانستان به بیرون راندن برادران ایدئولوژیک خود تمایلی ندارند و «می‌خواهند از آن‌ها به‌عنوان اهرم فشار علیه اسلام‌آباد و نیز ابزاری برای پایان دادن به انزوای جهانی استفاده کنند.»

کامران یوسف، خبرنگار ارشد امور خارجی روزنامه پاکستانی اکسپرس تریبون، گزارش داد که پاکستان دیگر نمی‌خواهد با تروریست‌های تحریک طالبان پاکستان که شمارشان بین هشت تا ۱۲ هزار نفر تخمین زده می‌شود، گفت‌وگو کند. گزینه دیگر این است که از طالبان افغانستان می‌خواهند تا طالبان پاکستانی را از خاک خود بیرون کنند که این کار نیز بعید به نظر می‌رسد.

رسانه‌های پاکستانی سفر هیئت ارشد امنیتی پاکستان به رهبری وزیر دفاع این کشور به کابل را نیز بی‌نتیجه ارزیابی می‌کنند، زیرا طالبان در این سفر یک مجموعه تضمین‌ها و پیشنهادهای واهی به هیئت پاکستانی ارائه کرده‌اند که هیچ‌کدام پذیرفتنی نبوده است. طالبان افغانستان به هیئت پاکستانی پیشنهاد کرده‌اند که هزینه‌های لازم را بپردازند تا این گروه طالبان پاکستانی را خلع سلاح و از مرزهای پاکستان دور کنند. این گزینه در مجالس دولت پاکستان یک ایده خام تلقی شده است.

کامران یوسف در گزارشی نوشته است: «در حالی که فشار برای حل مسائل تحریک طالبان پاکستان از طریق کانال‌های مناسب جریان دارد، پاکستان نیز روی یک طرح احتمالی کار می‌کند و گمان می‌رود که پاکستان برای بدترین شرایط آماده می‌شود.» او با تکیه بر منابع اطلاعاتی نوشته است در صورتی که طالبان افغانستان نتواند نگرانی‌های پاکستان را برطرف کند، احتمال حملات فرامرزی با هدف حمله به پناهگاه‌های تحریک طالبان پاکستان وجود دارد.

پاکستان پیش از این نیز در ماه آوریل ۲۰۲۲ به مواضع تحریک طالبان پاکستان در شرق افغانستان حمله کرد. هرچند ارتش پاکستان رسما مسئولیت این حملات هوایی را به عهده نگرفت، اما این حملات سبب نارضایتی طالبان افغانستان شد و آن را حمله به حریم افغانستان عنوان کردند.

پس از بازگشت طالبان به قدرت در افغانستان، حملات تحریک طالبان پاکستان به خاک این کشور در سال ۲۰۲۲ دو برابر شد. این گروه بیشتر نیروهای نظامی پاکستان را هدف قرار داد. در آخرین حمله، یک مهاجم انتحاری در مسجد نیروهای پلیس در شهر پیشاور پاکستان خودش را منفجر کرد که سبب کشته شدن نزدیک به ۲۰۰ نیروی پلیس پاکستان شد.

دولت پاکستان پس از این حمله، جلسات متعدد امنیتی برگزار کرد و حتی هیئتی برای گفت‌وگو با طالبان افغانستان و در واقع هشدار به آنان در مورد کنترل طالبان پاکستانی که در خاک این کشور فعالیت دارند، به کابل رفتند. با وجود این جدایی این دو گروه و خروج طالبان پاکستان از افغانستان، به دلایلی که ذکر شد، بعید به نظر می‌رسد.

*****************************************