انتخابات ریاست جمهوری ایالات متحده و محاسبه استراتژیک ایران در عکس العمل به ترور اسماعیل هنیه
احمد فواد ارسلا
انتخابات ریاست جمهوری ایالات متحده و محاسبه استراتژیک ایران در عکس العمل به ترور اسماعیل هنیه
مقاله ذیل قبلا به انگلیسی نشر شده است
ترجمه دری در ذیل تقدیم است.
پس از وقایع مهم جیوپولیتیکی، دولتها اغلب در تدوین عکس العمل های خود با احتیاط عمل میکنند، بخصوص هنگامی که این عکس العمل ها ممکن است بر تحرکات بینالمللی وسیعتر تأثیر بگذارد. ترور اسماعیل هنیه، رهبر سیاسی حماس، در تاریخ ۳۱ جولای ۲۰۲۴ در تهران، که بنا بر راپورها به دست اسرائیل صورت گرفته است، یکی از این وقایع است که امکان ایجاد تصادمات را دارد. با وجود اهمیت این واقعه، ایران تاکنون عکس العمل رسمی نشان نداده است. این عدم اقدام حسابشده را میتوان به عنوان یک تأخیر استراتژیک در نظر گرفت؛ یک “بازی انتظار” که از درک عمیق ایران از توازن قدرتهای بینالمللی و بخصوص در رابطه با سیاست داخلی آمریکا شکل گرفته است.
تاریخ طولانی ایران با حزب دموکرات آمریکا
آگاهی ایران از تحرکات انتخاباتی آمریکا پدیدهای جدید نیست. از زمان انقلاب اسلامی ۱۹۷۹، طرز دید ایران نسبت به دولتهای ایالات متحده منعکسکننده درک عمیقی از دیدگاه سیاسی داخلی واشنگتن، بخصوص اختلافات ایدئولوژیک میان جمهوریخواهان و دموکراتها بوده است. به طور تاریخی، ایران تمایل بیشتری به تعامل دیپلماتیک با دولتهای دموکرات داشته است، که نمونه آن مذاکرات دوران اوباما بود که منجر به توافقنامه اتمی ۲۰۱۵، معروف به برجام، شد.
در دورههای ریاست جمهوری دموکرات، بهویژه در دوران باراک اوباما، ایران شاهد تعاملات بیشتری بود و امکان مذاکرات دیپلماتیک وجود داشت. توافق اتمی ۲۰۱۵ محصول چنین تعاملاتی بود که نقطه عطفی در روابط ایالات متحده و ایران بود، هرچند که موقت بود. در مقابل، تصمیم دولت جمهوریخواه به رهبری دونالد ترامپ برای خروج از توافق و تشدید تحریمها تحت کمپین “فشار حداکثری” تفاوت آشکار میان دیدگاه های جمهوریخواه و دموکرات را نشان داد. تهران به خوبی آگاه است که نتیجه انتخابات ۲۰۲۴ میتواند مسیر دیپلماسی را مجدداً باز کند (در صورت پیروزی رئیسجمهور دموکرات) یا تصادمات را تشدید کند (اگر جمهوریخواهان پیروز شوند).
نقشه استراتژیک و انتخابات آمریکا
تصمیم ایران برای تأخیر در عکس العمل تا بعد از انتخابات آمریکا را میتوان به عنوان تلاشی برای جلوگیری از رویارویی بزرگ و فوری تفسیر کرد که میتواند روایت جمهوریخواهان را پیش از انتخابات ۲۰۲۴ تقویت کند. به طور تاریخی، حزب جمهوریخواه عملکرد تهاجمیتر در سیاست خارجی نسبت به ایران داشته است، با تاکید بر قدرت نظامی و تحریمها. هرگونه عکس العمل فوری از سوی ایران میتواند به جمهوریخواهان یک بحران امنیت ملی ارائه دهد تا رأیدهندگان خود را بسیج کنند و موضع سختگیرانه در سیاست خارجی که اغلب دولتهای جمهوریخواه را مشخص کرده است، تقویت شود.
صبر ایران احتمالاً یک استراتژی حسابشده است که به منظور جلوگیری از تغییرافکار رأیدهندگان آمریکایی به نفع جمهوریخواهان، طراحی شده است؛ کسانی که ممکن است کمپین “فشار حداکثری” را ادامه دهند یا حتی تشدید کنند. با انتظار کشیدن، ایران مطمئن میشود که اقداماتش بهطور غیرمستقیم به نفع کاندید جمهوریخواه تمام نمیشود، کسی که میتواند از نگرانیهای امنیت ملی برای پیروزی در انتخابات بهرهبرداری کند.
مدل لیکمن و محاسبات ایران
خویشتنداری استراتژیک ایران را میتوان از طریق لنز پیشبینی که توسط تاریخشناس آمریکایی آلن لیکمن توسعه یافته است، درک کرد. در سال ۱۹۸۱، لیکمن و زمینشناس روسی ولادیمیر کیلیس-بوراک مدلی پیشبینی را که در اصل برای پیشبینی زلزله استفاده میشد، اتخاذ کردند و آن را به انتخابات ریاست جمهوری ایالات متحده اعمال کردند. مدل پیشبینی زلزله کیلیس-بوراک مدلهای تصادمات و فشار در زمین را برای پیشبینی زلزلههای احتمالی تحلیل میکرد. لیکمن این روش را اتخاذ کرد و آن را برای “تصادمات و فشارهای” سیاسی و مدلهای پیشبینی نتایج انتخابات به کار برد.
مدل لیکمن به مجموعهای از “کلیدها” متکی است تا تعیین کند که آیا حزب حاکم قدرت را حفظ خواهد کرد یا خیر. این کلیدها شامل عواملی مانند وضعیت اقتصاد، موفقیتها یا شکستهای سیاست خارجی، و ناآرامیهای اجتماعی میشود. یکی از کلیدهای مهم برای انتخابات ۲۰۲۴، مدیریت بحرانهای خارجی است. اگر عکس العمل ایران به ترور هنیه به یک تصادم وسیع بینالمللی تبدیل شود، میتواند اثر “گرد آمدن مردم به دور بیرق امریکا” را ایجاد کند؛ جایی که رأیدهندگان پشت سر کاندید جمهوریخواه متحد میشوند، به عنوان کسی که بهترین توانایی را برای دفاع از منافع ایالات متحده دارد.
در گذشته، چنین بحرانهایی عواقب انتخاباتی قابل توجهی داشتهاند. به عنوان مثال، انتخابات ۱۹۸۰ ایالات متحده شاهد شکست جیمی کارتر از رونالد ریگان بود، بخشی از آن به دلیل بحران گروگانگیری در ایران که تصویر رهبری دموکراتها در سیاست خارجی را خدشهدار کرد. رهبران ایران، با توجه به درک تاریخی خود از سیاستهای ایالات متحده، احتمالاً تشخیص میدهند که امکان وقوع وضعیت مشابهی در سال ۲۰۲۴ وجود دارد، اگر آنها قبل از انتخابات بهطور تهاجمی پاسخ دهند. این بینش با تأخیر استراتژیک در عکس العمل به این معنی است تا مطمئن شوند که اقداماتشان بهطور ناخواسته به نفع حزب جمهوریخواه تمام نمیشود.
“صبر بزرگترین نشانه قدرت است، چرا که در سایه آن تصمیمات خردمندانه جوانه میزنند.”
مدل پیشبینی زلزله کیلیس-بوراک در استراتژی سیاسی
مطالعات ولادیمیر کیلیس-بوراک در پیشبینی زلزله از طریق شناسایی مدل ها دارای شباهتهای جالبی در حوزه سیاست است. همانطور که دانشمندان میتوانند نقاط فشار را که منجر به زلزله میشوند شناسایی کنند، بازیگران سیاسی نیز میتوانند لحظات بالقوه بحران را تشخیص دهند و ارزیابی کنند که چه زمانی باید عمل کنند یا بیحرکت بمانند. پیشبینی شگاف های سیاسی میتواند به همان اندازه مهم باشد که در جیوفیزیک مهم است.
در این مورد، دیدگاه سیاسی ایالات متحده به عنوان یک شکاف استعاری عمل میکند و انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۲۴ به عنوان یک زلزله بالقوه مطرح است. روش کیلیس-بوراک برای شناسایی مدل ها قبل از وقایع بزرگ زلزله یک مدل استراتژی سیاسی را ارائه میدهد: از اقدامات زودهنگام خودداری کنید و از بیثباتیای که ممکن است به نفع مخالفان باشد جلوگیری کنید. ایران، در این قیاس، در حال شناسایی شگاف های سیاسی در سیاست داخلی آمریکا است و لحظه مناسب برای اقدام را محاسبه میکند. عکس العمل زودهنگام میتواند موجب تغییر در حرکت سیاسی شود و “آزادسازی” زلزلهای ایجاد کند که جمهوریخواهان را تقویت کند. رهبری ایران تصمیم گرفته است که عقبنشینی کند و منتظر تثبیت وضعیت باشد تا قبل از اقدام.
محاسبات جیوپلیتیکی و استراتژی درازمدت
تصمیم ایران برای تأخیر در اقدام نشاندهنده محاسبات وسیعتر جیوپلیتیکی است. وسیعتر از انتخابات ایالات متحده، ایران باید روابط خود با دیگر قدرتهای جهانی مانند روسیه و چین و نقش خود در شرق میانه را نیز مدنظر داشته باشد. با انتظار، ایران از عکس العمل فوری جلوگیری میکند و انعطافپذیری بیشتری برای تعامل دیپلماتیک با توجه به نتیجه انتخابات دارد. پیروزی دموکراتها ممکن است راه را برای مذاکرات و تعاملات دیپلماتیک دوباره باز کند، همانطور که در دوران اوباما دیده شد. در مقابل، پیروزی جمهوریخواهان ممکن است نیاز به دیدگاه و عمل قاطعتر داشته باشد، اما این پاسخ با درک روشنتری از محیط پس از انتخابات شکل خواهد گرفت.
علاوه بر این، تصمیم ایران نشاندهنده آگاهی عمیق از چگونگی درک آن در سطح بینالمللی است. عکس العمل تهاجمی زودهنگام ممکن است متحدان بالقوه را دور کند یا تصادمات را با غرب تشدید کند. با چارچوببندی این بیعملی به عنوان صبر حسابشده، ایران خود را نه به عنوان ضعیف، بلکه به عنوان کشوری استراتژیک و هوشیار معرفی میکند که آماده است به نحوی عمل کند که حداکثر منافع را دردرازمدت بدست بیاورد.
نتیجهگیری
تصمیم ایران برای تأخیر در پاسخ به ترور اسماعیل هنیه تا بعد از انتخابات ایالات متحده ریشه در سابقه تاریخی و درک پیچیده از مدلهای پیشبینی دارد. با بهرهگیری از بینشهای آلن لیکمن و ولادیمیر کیلیس-بوراک، رهبران ایران در حال بازی حسابشدهای هستند. با جلوگیری از تشدید اختلافات و تصادمات که ممکن است بهطور ناخواسته به نفع جمهوریخواهان در انتخابات ۲۰۲۴ باشد، ایران نشان میدهد که منافع استراتژیک آن وسیعتراز عکی العمل فوری است. در عوض، برای ایران موضعگیری جیوپلیتیکی دراز مدت الویت دارد. با دانستن این که اقداماتش نه تنها میتواند دیدگاه منطقهای را شکل دهد بلکه ممکن است بر نتیجه انتخابات ایالات متحده نیز تأثیر بگذارد. این عملکرد درک پیچیده ایران از تحرکات سیاسی آمریکا و توانایی آن برای تطبیق سیاست خارجی در پاسخ به تغییرات جهانی را نشان میدهد.
US Presidential Election and Iran strategic calculation in responding to Ismail Haniyeh Assasination
د دعوت رسنیز مرکز ملاتړ وکړئ
له موږ سره د مرستې همدا وخت دی. هره مرسته، که لږه وي یا ډیره، زموږ رسنیز کارونه او هڅې پیاوړی کوي، زموږ راتلونکی ساتي او زموږ د لا ښه خدمت زمینه برابروي. د دعوت رسنیز مرکز سره د لږ تر لږه $/10 ډالر یا په ډیرې مرستې کولو ملاتړ وکړئ. دا ستاسو یوازې یوه دقیقه وخت نیسي. او هم کولی شئ هره میاشت له موږ سره منظمه مرسته وکړئ. مننه
د دعوت بانکي پتهDNB Bank AC # 0530 2294668 :
له ناروې بهر د نړیوالو تادیاتو حساب: NO15 0530 2294 668
د ویپس شمېره Vipps: #557320 :
Support Dawat Media Center
If there were ever a time to join us, it is now. Every contribution, however big or small, powers our journalism and sustains our future. Support the Dawat Media Center from as little as $/€10 – it only takes a minute. If you can, please consider supporting us with a regular amount each month. Thank you
DNB Bank AC # 0530 2294668
Account for international payments: NO15 0530 2294 668
Vipps: #557320
Comments are closed.