شاه امان الله یکی از ستونهای تاریخ ملی ما است
نباید گذاشت تا این ستون تخریب شود!
(3)
ذکرخیری از نویسندگانی که دربارۀ شاه امان الله قلم زده اند:
در دهۀ شصت قرن بیستم با چاپ کتاب افغانستان درمسیرتاریخ غبار ومنع نشروپخش آن بود که من با کارنامه های شاه امان الله وعشق آتشین او به استقلال وتعالی مردم افغانستان آشنا شدم ونفرت شدید او نسبت به استعمار انگلیس را درک کردم ومحبت واحترام او دردلم جاگرفت وسعی نمودم بیشتر او را ارج بگزارم .
پس ازکودتای ثور،با نشرمجدد تاریخ غبار(افغانستان درمسیر تاریخ) در خارج از کشور و ورود آن به کابل، نام ونشان آمان الله خان با برنامه های مترقی او در مطبوعات کشور انعکاس یافت و مردم به کارنامه ها وبرنامه های اصلاحی شاه امان الله آشنائی پیدا کردند وکم کم در دل تحول طلبان وترقی پسندان مهرومحبت آن شاه متجدد وآزادی خواه جا گرفته رفت.
از اوایل سال 2001ببعد کتاب ها ورساله ها ومقالات تحقیقی مهمی هم درمعرفی کارنامه ها وبرنامه های تجدد خواهی شاه امان الله از جانب نویسندگان داخلی و خارجی نوشته شده وبه چاپ رسیده اند. این آثار خواننده را با اهداف مترقی نهضت امانی وتدوین وتصویب قوانین مدنی وتحقق آن درکشوربغرض تامین عدالت وتحرک جامعه بجلوآشنا میکند. همچنان در همین دو دهه قبل مقالات ورسالاتی در مخالفت با شاه امان الله وبرنامه های اصلاحی اونیز از سوی نویسندگان ومورخان افغانی بچاپ رسیده اند که خوشبختانه اهداف تخریبی چنین آثار وکتبی نیز بزودی درک وبخوبی وبموقع پاسخ داده شده است.
درمیان نویسندگان ومورخان داخلی،که نهضت مترقی امانی را به خوبی معرفی کرده اند، میتوان از میرغلام محمدغبار، عبدالحی حبیبی،عزیزالدین وکیلی پوپلزائی، فیض محمدکاتب، ومحققان توانای دیگری چون: داکتر سید عبدالله کاظم، داکتر عبدالرحمن زمانی ،اقای احسان لمر،اقای پیکارپامیر، داکترسنزل نوید، سرمحقق حبیب الله رفیع ، داکترخالق رشید ، داکترجمال بارکزی و محمدانورآڅړ وتعداد دیگری از نویسندگان شجاع وحق پسندی نام برد که قدر شاه امان الله وکارکردهای او را بخوبی دانسته وپاسخ دشمنان آن شاه مترقی را توسط مقالات ورسالات وکتابهای تحقیقی خویش بدرستی داده اند.
آرشیف مقالات برخی ازاین دانشمند در پورتال افغان جرمن گنجینه بزرگی از اطلاعات موثق تاریخی وعلمی به شمار می اید که میتوان از آنها ذیلاً نام برد:
یکم-داکتر سید عبدالله کاظم از محققان بزرگ ودانشمندان سترگ افغان است که با نوشتن کتاب های زیر:
1– «زنان افغان در زیرفشارعنعنه وتجدد» ،
2-« شاه امان الله غازی ـ بانی تحول در زندگی زن افغان»،
3-«مجموعه ارشادات و بیانات شاه امان الله غازی حین لویه جرگه 1303»
4-«شرحی مختصرپیرامون اعلامیه ای تحت عنوان«کشف الحال نادرخان بقلم اعلیحضرت امان الله خان»،
5-“شاه امان الله غازی و برنامه های انکشاف معارف در کشور»
6-« استرداد استقلال کامل افغانستان یک واقعیت مسلم تاریخی است»،
7-« شرحی در بارۀ پیشنهاد متارکه در جنگ سوم افغان ـ انگلیس» ،
8-« چرا شاه امان الله غازی پیشنهاد انگلیس ها را مبنی بر متارکه قبول کرد؟»،
9- فرازونشیب خاندان سرداریحیی خان وبقدرت رسیدن سهسالارمحمدنادرخان (در88 بخش
10-“لزوم نگاه نو به تاریخ[معاصرکشور] (آرشیف مقالات نویسنده درافغان جرمن آنلاین ازمقالۀ 983 ببعد)
آثارفوق با دیدگاه های تازه وبکردر بارۀ شاه امان الله وبرنامه های تعمیم معارف بخصوص به ارتباط اعلامیه شاه امان الله دراختیار میگذارد .
دوم-داکترعبدالرحمن زمانی یکی از دانشمندان ومحققان زبردست کشور است که درپورتال افغان جرمن آنلاین 240 مقاله تحقیقی وتاریخی دارد. اکثریت این مقالات در بارۀ دورۀ امانی وتوطئه های انگلیس برای سقوط شاه وبقدرت رساندن نادرخان است. ازآنجمله دوکتاب داکتر زمانی بسیارحایز اهمیت اند:
1-بازنگری دورۀ امانی وتوطئه های انگلیس،
2-پوهاند کاکر نابغه يا تحريف نگار تاريخ معاصر افغانستان؟
سوم- پیکارپامیر با نگاشتن کتاب «ظهور وسقوط اعلیحضرت امان الله خان» ،
چهارم- داکتر حشمت با نگارش کتاب «از جنبش مشروطه تا دولت مشروطه» ؛
پنجم – پوهاندسیدسعدالدین هاشمی،با نوشتن« نخستین کتاب دربارۀ جنبش مشروطیت» ؛
ششم- جرنیل یارمحمدخان وزیری با نوشتن کتاب« تاریخ استقلال ونجات افغانستان » ؛
هفتم- فضل غنی مجددی، با نوشتن کتاب”افغانستان در عصر اعلیحضرت امان الله خان” ؛
شتم- داکتر سنزل نوید با نوشتن کتاب«واکنش های مذهبی وتحولات اجتماعی » ،
نهم- پوهاند حبیبی، با نگاشتن کتاب «جنبش مشروطیت درافغانستان»،
دهم- ملا فیض محمد با نوشتن کتاب «تذکرالانقلاب»؛
یازدهم-احسان لمر،با نوشتن مقالاتی زیرعناوین:
1- رفع تخدیر و تخریب اعلیحضرت امان الله خان؛
2- تقدیر از شخصیت نامدار تأریخ، ملکه ثریا طرزی
3- نهضت امانیه و دشمنی حضرات[ شوربازار]؛
4-نهضت امانیه وارتجاع سیاه؛
آقای احسان لمردر پیشانی مقاله«نهضت امانیه و ارتجاع سیاه» با خط درشت جمله زیبائی نوشته است: “شخصیت شاه امان الله آفتابی است که با دو انگشت نه بلکه با هزار انگشت هم پنهان نمیشود”بگذار دشمنان وطن چه خارجی و چه داخلی، چه سیاه ترین متحجر وطن فروش، چه امتیاز و مستمری باخته های دوره امانی یکی به دنبال دیگر از دیروز تا امروز پرده سیاه اندیشه شان را روی این دوره بکشند و به آن تعرض و توهین نمایند.»
دوازدهم- عزیزالدین وکیلی پوپلزی؛با نوشتن کتاب«سلطنت شاه امان الله واستقلال مجدد افغانستان»وکتاب «سفرهای شاه امان الله در12 کشوراروپائی وآسیایی»
سیزدهم- حبیب الله رفیع، با چاپ کتاب حاکمیت قانون، بقلم اعلیحضرت شاه امان الله،
و« نظامنامه های دورۀ امانی» ؛
چهاردهم- سیدعزیزالله مرموز،با ترجمۀ کتاب« سفرنامه شاه امان الله ومقایسه او با زمامداران خلفش»،
پانزدهم-نصراحمداحمد با نوشتن ناول تاریخی«بغدادی ییر» بزبان پشتو،
شانزدهم- ریه تالی ستوارت، با نوشتن کتاب«آتش درافغانستان» یاد اعلیحضرت شاه امان الله را جاویدان ساخته اند.ترجمه فشرده کتاب آتش درافغانستان بزبان دری از سوی کوهسار کابلی صورت گرفته وباضمایمی از خودمترجم درپیشاور به چاپ رسیده است. ترحمه کامل کتاب بزبان پشتو از سوی سرمحقق حسیب الله حکمتی صورت گرفته و اکادمی علوم افغانستان آنرا در دوجلد چاپ کرده است.
هفدهم- لودویگ ادمک،افغانستان شناس معروف امریکائی با نوشتن کتابهای:«روابط خارجی افغانستان در نیمه اول قرن بیست”؛ ترجمه پوهاند محمد فاضل صاحبزاده ،و«تاریخ روابط سیاسی افغانستان اززمان امیرعبدالرحمن تا استقلال »ترجمه پوهاند علی محمدزهما،
هجدهم- استااولسن دانمارکی،کتاب «اسلام وسیاست درافغانستان» را نوشته که توسط خلیل الله زمرترجمه ودرسال 1999 به چاپ رسیده است. دراین کتاب دربارۀ پان اسلامیزم شاه امان الله ومحمودطرزی فصلی داردکه درهیچ کتاب دیگری با این تفصیل نمیتوان دید.
نزدهم- لیون بی پولادا نویسنده امریکائی،زیرعنوان«فصل ناتمام» ازریقورمهای امان الله خان با
بهترین جملات توصیف کرده وسقوط او را برای افغانستان یک فاجعه دانسته است.
بیستم، محقق محمدانورآڅړ خوستی، یکی دیگراز دلباخته گان اعلیحضرت امان الله خان است که در بارۀ علل سقو دولت امانی نقش استخبارات انگلیس را مهم دانسته و مقالات تحقیقی دلچسپی در بارۀ شاه امان الله و استخبارات انگلیس بزبان پشتو تحت عنوان« غازی امان الله خان دانگریزداستخباراتوپه لومه کی» نوشته است.
یکی دیگر از هواداران وعلاقمندان نام وکارنامه های اعلیحضرت امان الله خان محمدایاز نوری از ولایت خوست است که همواره در مقابل بدخواهان آن شاه متجددومترقی دلیرانه می ایستد و مقالات مخلصانه ای دردفاع از غازی امان الله می نویسد. محمد ایاز نوری ،مقیم هالیند است که برای درک بهتر ماهیت نهضت امانی چندین بار به دیدار فرزندان آن شاه ترقیخواه از هالیند به سویس وایتالیا وترکیه رفته وبا فرزندان شاه امان الله غازی منجمله هندیه دافغانستان وانجنیر احسان الله دافغانستان و ناجیه دافغانستان دیداروگفتگونموده وحتی تا امریکا نیزبار سفربسته وبا سردارکبیرالله سراج برادر زاده شاه امان الله نیز دیدار وبه ضبط خاطرات آنها از شاه امان الله پرداخته است. مقالاتش در پورتال افغان جرمن آنلاین ودعوت میدیا وتول افغانستان قابل دسترسی است.
میتوان گفت دربارۀ هیچ یک از شاهان و رهبران سیاسی افغانستان، به این پیمانه کتاب ومقاله تا کنون نوشته نشده که در بارۀ شاه امان الله ونهضت مشروطیت نوشته شده است.حتی دربارۀ ظاهرشاه با وجود40 سلطنتش یک کتاب استوار برحقایق تاریخی بعداز سقوطش نوشته نشده است.این درحالی است که اکثریت نویسندگان ومحققان افغانستان بعد از کودتای ثور1357 در داخل وخارج کشور به پیشواز تجلیل از استقلال افغانستان بانگاشتن مقالات پرمحتوا دربارۀاستقلال ،همواره از شاه امان الله به عنوان محصل استقلال به نیکوئی یاد کرده اند. وهمه رسانه های جمعی اعم ازنوشتاری وشنیداری ودیداری تا رسانه های مجازی(انترنتی) در مورد کارنامه های سیاسی واجتماعی واقتصادی شاه امان الله نشرات قابل توجهی کرده اند که همه نمایانگر احساس عمیق مردم ما نسبت به استقلال وجایگاه سیاسی و اجتماعی واستقلال طلبی شاه امان الله می باشد.
اما متاسفانه که جواسیس وگماشته های انگلیس وپاکستان درلباس شاعر ونویسنده واستاد پوهنتون و غیره نامها والقاب شاه امان الله را هنوزهم تخریب میکنند. البته دوستداران وهواداران نهضت امانی همواره جوابهای محکم واستواری به این اشخاص داده ومیدهند.
یکی ازمدافعان دلیر کارنامه های اعلیحضرت امان الله داکترعبدالرحمن زمانی است که کتاب «دپاچا امان الله خان واکمنی ته یوه نوی کتنه» تالیف داکترحسن کاکر را نقد کرده وآنرا ضد ملی و به نفع انگلیس ثابت ساخته است وحتی در تردید آن کتابی نوشته است. کتاب داکترزمانی «پوهاند کاکر نابغه يا تحريف نگار تاريخ معاصر افغانستان؟» عنوان دارد. من در گفتاری جداگانه از آن درآخرین کتابم بطورمفصل یاد کرده ام.
داکتر زمانی دریک مقاله دیگر خود به افشای اجنت دیگرانگلیسی بنا عزیز هندی پرداخته مینویسد:« عزیز هندی، نویسندۀ کتاب (زوال غازی امان الله خان) نه تنها از جواسیس بسیار مؤفق انگلیس بود، بلکه به رویت اسناد محرمانۀ آرشیف هند بریتانوى، از جاسوسان معاش خور سفارت روسیه در کابل هم بود. بعد از آنکه روس ها مؤفق نشدند، موافقت دولت امانى را بدست آورند تا از افغانستان بحیث یک دهلیز براى ارسال اسلحه و عمال شان به هند بریتانوی استفاده کنند، خواستند این کار را بصورت مخفیانه و قاچاقى از راه بدخشان، کنر و چترال انجام دهند. مسافرتهاى متعدد عزیز هندى به چمرکند، پایگاه نظامى آزادیخواهان هندى در مجاورت کنرجز همین پلان بوده باست .”( داکتر زمانی: توضيحات مختصر پيرامون نوشتۀ محترم استاد عبدالعلی نور احراری، قسمت دوم، افغان جرمن آنلاین،3 اکتوبر2016)
چندی قبل باری جهانی به ترجمۀ فصلی از کتاب عزیزهندی پرداخته بود ولی از سوی داکترسیدعبدالله کاظم در دریچۀ نظریات به او گوشزد شد که این کتاب توسط داکترزمانی رد شده است ولزومی به ترجمه این کتاب نیست، اما چون هدف جهانی تخریب امان الله خان بود، به سخن داکترصاحب کاظم توجه ننمود و بکارخود ادامه داد که در آرشیف مقالاتش قابل دسترسی است.
همین اکنون داکترسیدعبدالله کاظم زیرعنوان” لزوم نگاه نو به تاریخ معاصر” سلسله مقالاتی را در پورتال افغان جرمن آنلاین به نشرمیرسانند که در واقع بجواب مقالات تخریبی باری جهانی دربارۀ شاه امان الله می باشد. امیدوارم این مقالات بصورت کتاب نیز در دسترس خوانندگان قرار گیرد.
من نیز به عنوان یکی از دلبستگان آن شاه مترقی وتحول طلب خود را مکلف دانستم تا کتاب « تخریب تاریخ ملی، خیانت ملی است» را در۱۷ گفتار ، به جواب باری جهانی که قصدکرده تا شاه امان الله یکی از ستونهای تاریخ ملی ما را تخریب کند تالیف وبدست چاپ بسپارم .البته قبل ازاین هم من دردفاع ازتاریخ ملی وهویت ملی ورجال وزعمای ملی- تاریخی کشور کتابهای ذیل را به چاپ رسانده ام:
1-آیا افغانستان یک نام جعلی است؟ (بجواب خراسان خواهان) چاپ انتشارات دانش، کابل
2-دفاع ازاستقلال وشاه امان الله، وجیبۀ ملی ماست(بجواب لطیف پدرام وو حید مژده)،چاپ دانش،کابل
3-دفاع از ارزشهای ملی،وظیفۀ عناصرملی است(بجواب زمان ستانیزی) چاپ دانش،کابل
4-تاریخ چیست ومورخ کیست؟(درجواب داکترکاکر و غبار)،چاپ دانش
5- حبیب الله کی بود، عیاری از خراسان یا دزدی از کلکان؟(بجواب استادخلیلی)چاپ دانش کابل
6- منارنجات، یادگار فداکاری قبایل پکتیا و وزیرستان (بمناسبت اعمارمجدد مینارنجات)چاپ کابل
7-حماسۀ اکبر(در دفاع ازشخصیت ملی وزیراکبرخان)،چاپ پرندکابل
8-کشف الحال نادرخان بقلم شاه امان الله خان ،چاپ پرند کابل
9-تخریب تاریخ ملی خیانت ملی است (درجواب جهانی)جاپ پرند کابل،
10- افغانستان یک نام جاویدان وغیرقابل تعویض(بجواب تجزیه طلبان)، افغان جرمن آنلاین
11-شاه امان الله،استقلال واصلاحات اجتماعی؛چاپ پرند،کابل
12-زعمای بزرگ باکارهای سترگ،چاپ انتتشارات عازم،کابل
13- بیست مقاله در بارۀ شاه امان الله واستقلال کشور، چا انتشارات امیری،کابل
ادامه دارد
د دعوت رسنیز مرکز ملاتړ وکړئ
له موږ سره د مرستې همدا وخت دی. هره مرسته، که لږه وي یا ډیره، زموږ رسنیز کارونه او هڅې پیاوړی کوي، زموږ راتلونکی ساتي او زموږ د لا ښه خدمت زمینه برابروي. د دعوت رسنیز مرکز سره د لږ تر لږه $/10 ډالر یا په ډیرې مرستې کولو ملاتړ وکړئ. دا ستاسو یوازې یوه دقیقه وخت نیسي. او هم کولی شئ هره میاشت له موږ سره منظمه مرسته وکړئ. مننه
د دعوت بانکي پتهDNB Bank AC # 0530 2294668 :
له ناروې بهر د نړیوالو تادیاتو حساب: NO15 0530 2294 668
د ویپس شمېره Vipps: #557320 :
Support Dawat Media Center
If there were ever a time to join us, it is now. Every contribution, however big or small, powers our journalism and sustains our future. Support the Dawat Media Center from as little as $/€10 – it only takes a minute. If you can, please consider supporting us with a regular amount each month. Thank you
DNB Bank AC # 0530 2294668
Account for international payments: NO15 0530 2294 668
Vipps: #557320
Comments are closed.