پاکستان یک‌بار دیگر بازی خطرناک را تکرار می‌کند: سوءاستفاده از تروریزم برای جلب نظر ترمپ

مقاله ذیل را قبلا به انگلیسی در سایت های لینکدین، ایکس و دعوت میدیا نشر کرده ام

Pakistan’s Repeat of the Dangerous Game: Exploiting Terrorism to Gain Favor with Trump

ترجمه دری در ذیل تقدیم است.

تاریخ طولانی و مستند پاکستان در بازی کردن در هر دو طرف در جنگ به‌اصطلاح “علیه تروریزم” بار دیگر مورد توجه قرار گرفته است. رویدادهای اخیر، مانند تسلیم کردن طراح انفجار کابل به ایالات متحده، گزارش مرگ مفتی شاکر، بنیان‌گذار لشکر اسلام، و حمله مرگبار بر خط ریل که توسط اردوی آزادی‌بخش بلوچستان ادعا شده است، نشان می‌دهد که چگونه پاکستان به‌صورت گزینشی در تلاش‌های ضد تروریزم دخالت می‌کند، تنها زمانی که این کار با منافع استراتژیک آن همخوانی داشته باشد. این رویدادها حوادثی مجزا نیستند، بلکه حرکاتی حساب‌شده‌اند که برای بازسازی تصویر پاکستان در نظر واشنگتن طراحی شده‌اند—بخصوص در قبال اداره ترمپ که به خاطر طرزالعمل معاملاتی خود در سیاست خارجی شهرت دارد.

همنوائی فرصت‌طلبانه با ایالات متحده

تصمیم پاکستان برای استرداد یکی از طراحان کلیدی انفجار کابل به ایالات متحده بلافاصله با تحسین دانالد ترمپ، رئیس‌جمهور ایالات متحده، مواجه شد. این یک نمایش بسیار آشناست: پاکستان شبکه‌های تروریستی را در داخل مرزهای خود پناه داده و تقویت می‌کند، اما در مواقع نیاز دیپلماتیک برخی از عناصر آن را به ایالات متحده تحویل می‌دهد. این یک استراتژی جدید نیست، بلکه تاکتیکی است که بارها توسط پاکستان برای حفظ روابط با ایالات متحده در عین ادامه جنگ نیابتی در منطقه استفاده شده است.

اما چرا این تروریست مرتبط با انفجار کابل دقیقا در این لحظه پیدا شد؟ او چه مدت در بازداشت پاکستان یا حداقل تحت نظر سازمان‌های استخباراتی آن کشور بود؟ سازمان‌های استخباراتی پاکستان، که به خاطر نفوذ عمیق‌شان در شبکه‌های تروریستی مشهور هستند، چگونه ناگهان “کشف” کرده و این فرد را تسلیم کردند؟ آیا او تا زمان مناسب محافظت می‌شد؟ آیا از او به عنوان یک مهره برای جلب نظر واشنگتن استفاده شد؟ زمان‌بندی این اقدام نشان می‌دهد که پاکستان در تلاش است تا با این حرکت، تصویر خود را به عنوان یک متحد امریکا در مبارزه با تروریزم بازسازی کند—در حالی که این کشور تحت بررسی فزاینده‌ای برای ارتباطاتش با گروه‌های افراطی قرار دارد. تحسین سریع دولت ترمپ از این اقدام تنها تاکتیک دیرینه پاکستان در ضد تروریزم گزینشی را تقویت می‌کند و باعث می‌شود که در آینده از تروریستان به عنوان ابزار معامله استفاده کند، نه اینکه واقعا آن‌ها را از بین ببرد.

برای سال‌ها، پاکستان پناهگاهی برای سازمان‌های تروریستی، از طالبان تا لشکر طیبه، بوده است و در عین حال خود را قربانی تروریزم جلوه داده است. جامعه استخباراتی ایالات متحده به خوبی از این بازی دوگانه پاکستان آگاه است—حمایت و پناه دادن به گروه‌های تروریستی، در حالی که همزمان به دنبال کمک‌های نظامی و مالی از غرب تحت پوشش همکاری ضد تروریزم است.

توهم یک سرکوب جدی

مرگ مفتی شاکر، رهبر لشکر اسلام، در یک انفجار بمب از سوی پاکستان به عنوان نشانه‌ای از موضع سختگیرانه‌اش علیه افراط‌گرایی معرفی شده است. اما تاریخ نشان داده است که چنین ترورها اغلب دو هدف دارند: حذف رهبران شبه‌نظامی غیرقابل‌کنترل و در عین حال نمایش تعهد ظاهری پاکستان به مبارزه با تروریزم.

گروه لشکر اسلام تحت رهبری مفتی شاکر ارتباطات عمیقی با سازمان استخبارات نظامی پاکستان (ISI) داشت و در جنگ‌های نیابتی، بخصوص در افغانستان، مورد استفاده قرار می‌گرفت. با این حال، در سال‌های اخیر، مفتی شاکر علیه حکومت پاکستان موضع گرفت و به شدت سیاست‌های آن را محکوم کرد. او اعلام کرده بود: “نیاکان من از شش هزار سال پیش افغان بوده‌اند.” این سخنان، ادعای پاکستان بر هویت پشتون را رد می‌کرد. او همچنین با اشاره به عدالت تاریخی، سخنان خلیفه عمر را یادآوری کرد: “خلیفه عمر گفته بود که اگر کسی کشته شود و قاتلش پیدا نشود، دولت مسئول است. در پاکستان که صدها هزار زن و کودک پشتون در دهه‌های اخیر کشته شده‌اند، دولت پاکستان مسئول این قتل‌ها است.”

این اظهارات احتمالا به مرگ او منجر شد، زیرا پاکستان سابقه طولانی در خاموش کردن صداهای مخالف، به‌ویژه کسانی که سیاست‌های آن در مناطق پشتون‌نشین را به چالش می‌کشند، دارد.

هرج و مرج در بلوچستان: بهانه‌ای مناسب برای سرکوب

حمله به ریل در بلوچستان که توسط اردوی آزادی‌بخش بلوچستان (BLA) انجام شد، بر شدت شورش در این ایالت تأکید می‌کند. ارتش پاکستان مدت‌هاست که از چنین حملاتی به عنوان توجیهی برای سرکوب مردم بلوچ استفاده کرده و هرگونه مقاومت را به عنوان تروریزم معرفی می‌کند. اما واقعیت این است که سیاست‌های سرکوبگرانه پاکستان در بلوچستان—که شامل ناپدید شدن‌های اجباری، قتل‌های فراقانونی و استثمار اقتصادی است—خود باعث شعله‌ور شدن این شورش‌ها شده است.

عکس العمل حکومت پاکستان به این وقایع معمولاً از یک نمایش قابل پیش‌بینی پیروی می‌کند: استفاده از آشوب برای تحکیم قدرت، تشدید عملیات نظامی تحت نام مقابله با شورش، و بهره‌گیری از اقدامات گزینشی ضد تروریزم برای جلب نظر جامعه جهانی، بخصوص ایالات متحده.

استراتژی پاکستان: مماشات و فریبکاری

پاکستان همواره از تروریزم به عنوان یک ابزار معامله استفاده کرده است. این کشور به گروه‌های شبه‌نظامی اجازه رشد می‌دهد، اما زمانی که نیاز دیپلماتیک پیش می‌آید، آن‌ها را تحت کنترل درمی‌آورد. موج اخیر رویدادها نشان می‌دهد که پاکستان یک بار دیگر در تلاش است تا خود را به عنوان یک متحد کلیدی در جنگ علیه تروریزم معرفی کند—روایتی که بارها به عنوان یک فریب آشکار شده است.

بسیاری از تحلیلگران منطقه‌ای و جهانی این بازی پاکستان را به‌خوبی می‌شناسند: تلاش پاکستان برای جلب حمایت واشنگتن، بهخصوص در قبال دولت ترمپ که قبلاً نشان داده است حاضر است بازی دوگانه پاکستان را نادیده بگیرد، در ازای همکاری کوتاه‌مدت در مبارزه با تروریزم. اما تاریخ نشان داده است که “سرکوب‌های” ادعایی پاکستان هرگز پایدار نیستند؛ بلکه تنها مانورهای تاکتیکی برای تضمین تداوم حمایت نظامی و مالی از ایالات متحده هستند.

بهای نادیده گرفتن حقیقت

اگر واشنگتن بار دیگر فریب نمایش ضد تروریزمی پاکستان را بخورد، این امر به تقویت همان شبکه‌هایی منجر خواهد شد که همچنان جنوب آسیا را بی‌ثبات می‌کنند. ایالات متحده نباید استراتژی‌های فریبکارانه پاکستان را با کمک‌های نظامی یا امتیازات دیپلماتیک پاداش دهد. در عوض، باید پاکستان را برای ارتباطات عمیقش با تروریزم پاسخگو ساخته و اقدامات واقعی و قابل‌راستی‌آزمایی را مطالبه کند—نه صرفاً تحویل دادن چند مهره سوخته.

بازی دوگانه پاکستان در مورد تروریزم هیچ رازی نیست. آنچه باقی مانده این است که آیا ایالات متحده، و بخصوص ترمپ، بار دیگر فریب این نمایش را خواهد خورد—یا بالاخره پاکستان را آن‌گونه که هست خواهد دید: کشوری که از بی‌ثباتی سود می‌برد و از تروریزم به عنوان یک ابزار استراتژیک استفاده می‌کند، در حالی که تظاهر به مبارزه با آن دارد.

ناشناس و حمله اخیر و بی‌اساس او بر علامه عبدالحی حبیبی