چې څه کری، هغه به ریبې (پنځمه برخه)

برهان الدین رباني

پروفیسور برهان الدين رباني د محمد يوسف ځوی دی چې په ۱۹۴۰ عیسوي کال کې د افغانستان په بدخشان ولايت کې زیږیدلي دی .

وروسته له دې چې يې خپلې لومړنۍ زده کړې په بدخشان کې پای ته ورسولې نو بيا کابل ته ولاړ او هلته يې د ابو حنيفه په دارالعلوم شرعي کې خپلې زده کړې پر مخ بيولي. وروسته له دې چې نوموړی له همدغه دارالعلوم نه بری تر لاسه کړ نو وروسته یې بیا د اسلامي قوانينو او شرعياتو فاکولتې ته لاره وموندله.

په کابل پوهنتون کې د څلورو کلونو زدکړو وروسته بيا په ۱۹۶۳ زکال کې په هماغه پوهنتون کې یې د استاد په توگه دنده تر سره کوله. د دې له پاره چې خپله اسلامي زده کړو ته دوام ورکړي، مصر ته ولاړ او هلته یې د الاهزر په پوهنتون کې په زده کړو پيل وکړ او د همدغه پوهنتون نه يې په اسلامي علومو او اسلامي فلسفه کې د ماسټرۍ په کچه دیپلوم  ترلاسه کړ.

برهان الدين رباني په ۱۹۶۸ عیسوي کال کې بېرته افغانستان ته راستون شو، چې بيا يې د جميعت اسلامي افغانستان گوند له پاره په سياسي فعاليتونو پيل وکړ. هغه په پوهنتون کې د محصيلينو په جلب او جذبولو سره د جمعیت اسلامي یوه پنځلس کسییزه ډله جوړه کړه، چې په افغانستان کې د جمعیت اسلامي د بنسټګرغلام محمد نیازي له لورې رباني. د همدغه فعاليت له امله د دغې ډلې د مشر په توګه و ټاکل شو.

کله چې په ۱۹۷۴ عیسوي کال کې افغان پوليس د کابل پوهنتون ته د ده د نيولو په تکل راغلل، نو برهان الدين رباني د خپلو پلويانو له خوا پټ شو او پوليس و نه توانېدل چې هغه ونيسي او په همدې توگه هغه پاکستان ته وتښتېد. د جمعیت تنظیم د داود خان د حاکمیت پر ضد هم وسله راپورته کړه، په بدخشان، پنجشېر، پروان او ننګرهار کې چرکي حملې تر سره کړي ، چې د دولت له لورې څه ونیول شول یو شمېر یې ووژل شول او یو شمېر یې پاکستان ته په تیښته بریالي شول. هلته یې د ای اس ای غلامي ته لبیک وویل او په پېښور کې یې د خپل گوند یو مرکز تاسيس کړ او له هماغه ځايه يې د جميعت اسلامي د گوند لارښوونه کوله. په پاکستان کې یې د نورو تنظیمي ډلو تر څنگ د روسانو د یرغل وروسته د هغه وخت د حکومت په وړاندې د سی ای ای او د ای اس ای په مرسته او هدایت د مقاومت اعلان وکړ.

د ثور د اتمې او د تنظیمي غوبل مشر برهان الدین ربانی له ۱۹۹۲ نه تر ۱۹۹۵ عیسوي کال پورې د افغانستان په کورنيو جگړو کې ښکېل و، او د ملگرو ملتونو د بشر د حقوقو د څانگې له خوا چې وايي، همده افغانستان کې توکمپالنې او تبعيض ته لار هواره کړه او د خپل په حکومتي دوره کې ېې پر بې گناه ولسونو هر راز غیر بشري تېري تر سره کړل تورن دي. همدارنگه دی د افغانستان د ډېرو لرغونو اثارو پر لوټولو او د بیت المال پر خرڅولو هم د بشر د حقوقو له خوا تورن دي.

د ملگروملتونو د نړېوالو حقوقي څانگو له خوا په ښاغلي رباني باندې د هغه د حکومت په وخت کې  په عامه وگړو باندې د هر ډول تېريو د مخ نه نيولو نيوکه روانه ده او همدا رنگه د ده ډلو په حکومتي واک باندې خپلسري وېش اچولو او په منځ کې د نه جوړجاړي له امله د خلکو د شتمنيو په ويجاړولو، د خلکو په ناروا وژنو او د کابل ښار د ټولنيزو ښاري ودانيود ورانې تورونه پرې لگېدلي او متهم دي.

په راوروسته کې د ملگرو ملتونو د سوله ييز پلان د شنډولو له پاره د مسعود- رباني او يو شمېر کمونستي او ستمي کړيو توطيه د افغانستان د داسې بربادۍ سبب شول، چې ټول افغانان يې له نږدې څخه شاهدان وو او ﻻ دي.

د هغه او ملگرو له برکته يې ټول افغانستان په کنډوالو بدل شو او يوازې په کابل کې د شپیته زرو په شاو خوا کې بې گناه افغانان ووژل شول.  نوموړی په افغانستان کې د قومي او ژبنۍ تفرقې او کرکې مؤسس او قهرمان دی او له همدې امله يې ټول افغانان دهیواد د ملي خائن په توگه پېژني، لاندې انځورونه خبرې کوي.

رباني د پاکستان د ای اس ای د هدایت سره سم د افغانستان ځواکمنه اردو ړنګه او ټول نظامي مدرن او عصری وسایل د نظامی الوتکو په شمول پاکستان ته تحفه کړل. ده هم په ښوونځیو او پوهنتونونو کې د افغان نجنو او هلکانو پر مخ تیزابونه شندل او خپلو اولادونو یې په بهر کې لوړو تحصیلاتو ته دوام ورکاوه. لاندې انځورونه د ده د حاکمیت ښې بېلګې دي.

  برهان الدین ربانی پخوا استاد تېر شوی و عادي ژوند یې درلود د امریکایانو د غلامي وروسته دا دی اوس یې اولادونه د ۱،۲میلیاردو ډالرو، او به بهر کې د مجللو هوټلونو او په نړیوالو بانکونو کې د سرمایې خاوندان دي. لور یې په دوبۍ کې یوه له مشهورو هوټلدارارانو نه ده.

نوربیا

چې څه کری، هغه به ریبې -(څلورمه برخه)