کانفرانس چهارم دوحه: کابلوف چه میخواهد؟

طالبان واقعیت  برخاسته از اعما ق تاریخ پُر طلاطم  افغانستان استند. منطق وجود طالب با اسلام یعنی بافت عقیدوی جامعه ګره خورده است. پس از اشغال افغانستان توسط اتحاد شوروی،  به اسلام آرام و صلحجو نفس تازه رزمندګی دمیده شد. اسلام به شدت سیاسی ګردید. آنګاه به مثابه افزار در تعاملات داخلی ( کسب قدرت سیاسی ) و خارجی ( بازی های ژیوپولتیک ) مورد استفاده قرار ګرفت.

طالب در واقع موره  به روز شده سطرنج بازمانده از بازی بزرګ قرن ۱۹ است که در محور افغانستان توسط امپراتوری های انګریز و روسیه شکل ګرفته بود.

طالب امروز در بستر تقابل ژیوپولتیک شرق و غرب در شرایطی زاده شد که اسلام مبارز با بم انتحاری و بشکه های زرد مواد انفجاری توان مقاومت را از کشور های متجاوز سلب کرده بود.

طالب به تبعیت از معتقدات خود با شعار الله اکبر قشون اشغالګر را از افغانستان بیرون کرد. طالب اکنون حکومت کردن را تحفه الهی و حق انحصاری خود میداند. انحصار قدرت آغاز تقابل طالب با قشر بیرون از حلقه طالب  در افغانستان از یک سو و دنیا از سوی دیګر است.

  مردم افغانستان در حالت درماندګی و بیچارګی جنجال های بازمانده از جنګ  نیم قرن توان بلند کردن صدای شکستن انحصار قدرت را ندارد. ازین ګذشته تطبیق پروژه های عمرانی، بخشی مردم را از طالب راضی نګاه داشته است. بنابران روی مخالفت مردم به قصد ایجاد تحول در موضع طالب نباید زیاد حساب کرد.

یګانه مرجع امید مردم افغانستان برای هدایت طالبان به شکستاندن حلقه انحصار قدرت، جامعه بین المللی است. جامعه بین المللی این ماموریت را بدوش سازمان ملل متحد سپرده است. ملل متحد  تدویر کانفرانس چهارم دوحه را رویدست دارد. نماینده ملل متحد به قصد ادغام نظام آینده افغانستان در نظام بین المللی شروطی را به طالبان پیشنهاد کرده است. ازجمله :

ـ- باز کردن درب مکاتب دختران

ـ- مشارکت سیاسی و پایان انحصار قدرت.

طالبان باید با کنار ګذاشتن لجاجت درب مکاتب را بکشایند. در زمینه مشارکت سیاسی  روی شخصیت ها و تشکیلات ملی تمرکز کنند و  هر نوع معامله سیاسی را با ګروه های جنګی  منتفی بدانند.

روسیه به پروسه مذاکرات دوحه به عنوان پلان غرب به هدف بازګشت مسالمت آمیز ناتو به افغانستان نګاه میکند. حذف نام طالبان از لیست تروریست توسط ستره محکمه روسیه، سفر هیأت اقتصادی روسیه به کابل و دعوت طالبان برای اشتراک در کانفرانس اقتصادی کازان مظهر تلاش آنکشور در قرار دادن اداره طالبان در حلقه نفوذ روسیه است. این را میتوان زمینه سازی برای رسمیت شناختن اداره طالبان حساب کرد. سوء نیت روسیه نسبت به مردم افغانستان ازآنجا آشکار میشود که روسیه هیچګاه به آدرس طالبان از باز شدن مکاتب دختران به عنوان پیش شرط رسمیت شناسی یاد آوری نکرده است.

تلاش در جهت انجام معامله مستقیم با طالبان، موجب شده است که روسیه ملل متحد را دور بزند.  برای مذاکره مستقیم با طالبان از یک سو و امریکا از سوی دیګر تلاش کند. تعارفات  خود را به طالبان مشروط به مشارکت اهل تخصص بیرون از حلقه طالبان در حکومت نسازد، باز کردن درب مکاتب دختران و تأمین حق کار زنان را به عنوان پیش شرط تعامل با طالبان مطرح نکند.

توجه روسیه به افغانستان درست پس از کم شدن نفوذ آنکشور در شرق میانه مطرح میشود. کابلوف به صراحت اعلام کرد که روسېه حاضر است با امریکا روی قضیه افغانستان  دو به دو بحث کند. این در واقع احیای همان بازی بزرګ قرن ۱۹ است که تزار روسیه با کمپنی هند شرقی آغاز کرده بود.

سوال بزرګی که مطرح میشود اینست که آیا طالبان ظرفیت مسلکی دخول در بازی پر خم و پیچ قرن ۲۱ را دارند ؟. آیا طالبان به نمایندګی از مجموع مردم افغانستان میتوانند از منافع ملی کشور دفاع کنند ؟

ابداً نه ! بنابران طالبان باید :

ـ-  با تدوین و اعلام قانون اساسی به عمر طولانی حکومت سرپرست پایان بدهند.

ـ-  با تکیه به یک حکومت مشروع داخل بازی قرن شوند.

ـ- شروط پیشنهاد شده رسمیت شناسی از سوی ملل متحد را بپذیرند.

بیرون ساختن دوسیه افغانستان از حلقه نظارت ملل متحد آنطوریکه کابلوف میخواهد به عمر حکومت سرپرست که معروض به انزوای دیپلوماتیک است میافزاید. از درماندګی  و بیجارګی امارت اسلامی روسیه برای جلب طالبان در حوزه نفوذ خود سود میبرد و طالبان را بدون قید و شرط اعلام شده از جانب ملل متحد به رسمیت میشناسد. رویای کابلوف تحقق پیدا میکند : اهل تخصص و مسلک از مشارکت در حکومت محروم میګردد. درب مکاتب دختران همچنان بسته  باقی میماند.

 ۰۸/۰۵/۲۰۲۵

« پایان »

انتخاب میان بد و بد تر مطرح است