طالبستان به دلایل زیر از اسلام صوفی و اعتدالی افغانستان فاصله دارد و منحیث جزیره جدا مانده از دنیای اسلام قیاس میشود. در طالبستان :
ـ- اهل مدرسه سر و ګردن بلند نسبت به اهل مکتب دارد.
ـ- در کدر حکومت سیاست، حقوق،اقتصاد، دیپلوماسی، تجارت، انجنیری و . . . همه در انحصار اشخاص غیر مسلکی است.
ـ- دختران از صنف ششم به بالا حق تعلیم ندارند.
ـ- کار زنان در دفاتر با محدودیت مواجه است.
ـ- به قانون اساسی به مثابه کتابچه شیطان نګاه میشود. اګر تدوین هم شود باید منحصراً بدست فارغ مدرسه صورت بګیرد. ( خبر های تازه حاکی است که این کار صورت ګرفته است ).
ـ- انتخابات و رفتن به سوی صندوق های رای پس از طرد قوای اشغالګر آنطوریکه در سائر ممالک اسلامی اتفاق افتاده است، غرب زدګی و سکولاریزم قیاس میشود.
طالبستان با قلع و قمع روشنفکران ملی ګرأ و اهل مسلک در طول نیم قرن اخیر از چپ و راست جان ګرفت. افغانستان با کشتار های هدفمند و مهاجرت های کتلوی اهل خبره و تخصص در چند مرحله از کدر مسلکی خود خالی شد :
ـ- زمان حاکمیت حزب دیموکراتیک خلق
ـ- حاکمیت مجاهدین
ـ- دور اول حکومت طالبان
ـ- سقوط جمهوریت اسلامی و پایان اشغال امریکا.
در مرحله اخیر انتقال پلان شده بخش باقی مانده اهل تخصص و همکار با اشغال امریکا به خارج در چوکات یک پروګرام منظم رویدست ګرفته شد.
حذف، طرد، مهاجرت و انتقال مرحله به مرحله اهل مکتب و مسلک، معادله قوأ را در متن جامعه به ضرر مکتب و شهر و منفعت مدرسه و روستا شکل داد. در نبرد تجدد و سنت، دومی بر اولی دست بالا یافت. تبدیل افغانستان به طالبستان در دستور کار قرار ګرفت. در واقع طالبستان با اضمحلال تدریجی اهل مکتب تشخص سیاسی پیدا کرد.
برخی مکتبی های شهر نشین و هواخواه تجدد باری که خود را در برابر تهاجم روستائیان سنت ګرأ و محاغظه کار در تنګناه دیدند، به قصد تقویت پوتانسیل مقابله دست کمک بسوی قوای خارجی دراز کردند. این آغاز فاجعه است :
یکی از اشتباهات درد آور زمامداران نیم قرن اخیر مطالبه کمک از قوای خارجی برای تغییر معادله قوأ به نفع مدرنیته و تجدد و به حاشیه راندن ګروه های محافظه کار است : حزب دیموکراتیک خلق به کمک شوروی و جمهوریت اسلامی افغانستان به اتکای حمایت امریکا در یک محاسبه غلط و بی خبری از تاریخ و ساختار فکری و عقیدوی جامعه در ترویج مدرنیته بکمک خارجی ناکام شدند. علت اصلی این ناکامی تقابل حاکمیت های دست نشانده با دو محور فکری و عقیدوی جامعه یعنی ناسیونالیزم و اسلام بود. قوای خارجی از حکومت های دست نشانده به مثابه افزار سرکوب همین دو محور فکری و عقیدوی کار ګرفتند. در نتیجه ظهور زمامداران خائن و دست نشانده خارجی نیم قرن اخیر، تصویر ناهنجار و زشت از همه مکتبیان در ذهنیت اسلام ګرایان پدید آورد و پروسه ګذار به طالبستان را تسریع کرد. امروز تحت چنین هوا و فضأ طالب به روشنفکر به مثابه انګشت ششم نګاه میکند که بریدن آن درد میافریند و ماندن آن زشتی.
با آمدن طالبان در ستیچ حکومتداری، فصل دیګری برای سرکوب اهل مکتب و تخصص باز شده است : طالبان به موازات تحکیم پایه های قدرت، اهل مکتب و تخصص را که طی نیم قرن اخیر در حالت بدی قرار داشتند، در حاشیه رانده اند.
پست های کلیدی و تخصصی حکومت همه در اختیار ملأ، مولوی و خلیفه قرار ګرفته است. دوام این حالت اسلام را به حربه سرکوبګر هر آنچه نشانی از زندګی مدرن و قانونمندی نظام به استناد قانون اساسی است، تبدیل کرده است. درین حالت مراکز تعلیمی تخصصی مانند پوهنځی های اقتصاد، حقوق. انجنیری، انستیتوی دیپلوماسی و غیره منطق وجود خود را از دست داده است. هیچ ضمانت قانونی وجود ندارد که فارغان این مراکز به جای فارغان مدارس قرار بګیرند و به کدام وزارت یا سفارت ګماشته شوند.
چند روز قبل خبر مسافرت وزیر سرپرست مخابرات مولوی نجیب الله حقانی به ازبکستان به منظور شرکت در ۳۱ مین کانفرانس کشور های مشترک المنافع نشر شد.
اشتراک کنندګان کانفرانس همه متخصصین تکنولوژی مخابراتی بودند به استثنای مولوی صاحب. اجندا در محور ګسترش سیستم های ماهواره یی مدار غیر ثابت، جلوګیری از تقلب در سیستم های مخابراتی و ایجاد چارچوب همکاری های « آر سی سی » تنطیم شده بود. سوال اینست که ښاغلی حقانی در کدام موسسه علمی از کم و کیف انقلاب تکنولوژی مخابراتی اندوخته دارد ؟ در نصاب درسی کدام مدرسه آموزش تکنولوژی انفورمتیک جاه داده شده است ؟
اسلام بافت عقیدوی جامعه ما را میسازد. اما وقتی در طالبستان فارغ مدرسه بر مسند انجنیر تکیه میزند، باید منتظر فاجعه بود.
تلاش طالبان برای تأمین امنیت و آبادانی قابل قدر است. اګر این تلاش با رفع نارسایی ها استقامت قانونمند، افغان شمول و معتدل در قرائت اسلام پیدا نکند، نمیتواند بقای حاکمیت را ضمانت کند. ۲۸/۰۵/۲۰۲۵
« پایان »
د دعوت رسنیز مرکز ملاتړ وکړئ
له موږ سره د مرستې همدا وخت دی. هره مرسته، که لږه وي یا ډیره، زموږ رسنیز کارونه او هڅې پیاوړی کوي، زموږ راتلونکی ساتي او زموږ د لا ښه خدمت زمینه برابروي. د دعوت رسنیز مرکز سره د لږ تر لږه $/10 ډالر یا په ډیرې مرستې کولو ملاتړ وکړئ. دا ستاسو یوازې یوه دقیقه وخت نیسي. او هم کولی شئ هره میاشت له موږ سره منظمه مرسته وکړئ. مننه
د دعوت بانکي پتهDNB Bank AC # 0530 2294668 :
له ناروې بهر د نړیوالو تادیاتو حساب: NO15 0530 2294 668
د ویپس شمېره Vipps: #557320 :
Support Dawat Media Center
If there were ever a time to join us, it is now. Every contribution, however big or small, powers our journalism and sustains our future. Support the Dawat Media Center from as little as $/€10 – it only takes a minute. If you can, please consider supporting us with a regular amount each month. Thank you
DNB Bank AC # 0530 2294668
Account for international payments: NO15 0530 2294 668
Vipps: #557320
Comments are closed.