افغانستان حلقوي سړک؛ د پرمختګ کړۍ

افغانستان حلقوي سړک؛ د پرمختګ کړۍ ….!!!

افغانستان “حلقوي سړک” یا Ring Road چې ځینې وختونه ورته د AH76 یا د “حلقوي لویه لاره” هم ویل کېږي، د هیواد تر ټولو مهمو سړکونو څخه شمېرل کېږي. دا سړک د هېواد ستر ښارونه لکه کابل، میدان ،غزني، قندهار، هرات، مزارشریف، او بېرته کابل سره نښلوي. د دې سړک ارزښت یوازې د ترانسپورت له پلوه نه، بلکې اقتصادي، ټولنیز، قومي، امنیتي او سیاسي اړخونه هم لري. دلته یې ټول اړخونه څېړو:

۱. جغرافیوي او تخنیکي پېژندنه
• طول: شاوخوا ۳۲۰۰ کیلومتره
• مسیر: کابل → میدان غزني → زابل→ کندهار → هلمند → فراه → هرات → بادغیس → فاریاب → جوزجان → سرپل بلخ → سمنگان → بغلان → پروان → کاپیسا→ بیا کابل ته
• دا سړک د افغانستان دغه ولایتونه سره نښلوي.

۲. اقتصادي ارزښت

الف. سوداګریزې اړیکې پیاوړې کوي
• د ښارونو، بندرونو او تولیدي مرکزونو ترمنځ د مالونو لېږد چټکوي.
• د وارداتو او صادراتو له پاره بنسټیز لوری برابروي، لکه د اسلام قلعه، تورغونډۍ، سپین بولدک، تورخم، او شیرخان بندر ته.

ب. کلیوالو بازارونو ته لاسرسی زیاتوي
• کروندګر کولی شي خپلې مېوې، سبزي، غنم او نور محصولات بازار ته ورسوي.
• سوداګر د ښارونو له تولیداتو ګټه اخلي.

ج. کارموندنه رامنځته کوي
• د سړک جوړونې، ترانسپورت، ترمیم، هوټلونو، ګراجونو، او نورو برخو کې کارونه پیدا کېږي.

۳. ټولنیز ارزښت

الف. خلکو ته نږدېوالی راولي
• د لرې پرتو سیمو خلک له ښارونو سره وصلېږي.
• د روغتیا، زده‌کړې، کار او خدماتو ته لاسرسی اسانه کېږي.

ب. مهاجرت راکموي
• خلک اړ نه دي چې د بېکارۍ یا انزوا له امله کډه وکړي.
• د ژوند کیفیت لوړېږي.

ج. فرهنګي تبادله
• د مختلفو قومونو، ژبو او فرهنګونو تر منځ اړیکې زیاتېږي.
• د یووالي او همغږۍ فضا منځ ته راځي.

۴. قومي او ستراتیژیک اهمیت

الف. قومي یووالي ته وده ورکوي
• پښتانه، تاجکان، هزاره‌گان، ازبکان، ترکمنان او نور قومونه له یو بل سره اړیکه پیدا کوي.
• سړک قومونه سره تړي، نه یې جلا کوي.

ب. امنیتي ګټې
• که حلقوي سړک فعال وي، پوځ، پولیس او حکومت کولی شي خپل شتون ټولو سیمو ته پراخ کړي.
• د سړکونو کنټرول وسله‌وال مخالفین کمزوري کوي.

ج. د دولت حاکمیت پراخول
• دولت کولی شي خپلې ادارې، خدمات او حاکمیت سیمو ته ورسوي.

۵. سیاسي او نړیوال ارزښت
• د نړیوالو مرستو یوه لویه برخه په همدې سړک لګېدلې.
• امریکا، جاپان، هند، ایران او نور هېوادونه د حلقوي سړک د جوړولو برخه کې ښکېل دي.
• دا سړک د افغانستان د باثباته راتلونکي لپاره یو ستراتیژیک بنیاد بلل کېږي.

۶. ننګونې او مشکلات
• خراب سړکونه: ځینې برخې (لکه بغلان-سمنگان، فراه-هرات) ډېرې زړې او خرابې دي.
دابه هم ورغول سې.

د افغانستان حلقوي سړک یوازې د قیر یو اوږد مزل نه دی، دا د هیواد د خلکو ترمنځ د زړه تېرېدنه ده. دا هغه لاره ده چې له برکته یې یو بزګر له زابله خپل سبزيجات کابل ته راوړي، او یو تاجر له بلخ خپل مالونه هرات ته لېږي. دا هغه سړک دی چې د مینې، یووالي، تفاهم او ملي ثبات خښتې پرې ایښوول کېږي.

که دا حلقوي سړک دوامداره، باکیفیته او خوندي وساتل شي، نو نه یوازې اقتصادي پرمختګ تضمینوي، بلکې ټولنیز یووالی، سیاسي ثبات او سیمه‌ییزه همکاري هم پیاوړې کوي.
درنښت ….. یارب 🤲🏻

د لمر له انرژۍ څخه د افغانستان د روښانه راتلونکې لپاره ګټه اخیستل