ماخان مېږی شینواری

تکیه-اړ نومځاینیوي (را، در، ور) کله، کله خوب د یو څه په فکر کښې لاړ شي،  خو بیا یې لاس ته راوړنه ښه وي. نن  د ۲۰۲۴ کال د نومبر ۱۵-م دی. اینکلیتیکي یا مختکیه اړ نومځاینیو ته مې فکر شو. د داتیو حالت(؟) یا اړیکوییونو اړیکنیوونو( د…

ګرانو اومنلو ژبپوهانو هیله ده،  چې په غور ولولي د موږ ستونځې د خپلې ژبې له ژبلار یا ګرامر سره موږ په پښتو ژبلار (ګرامر) کښې ډېرې ستونځې لرو. ما په خپلو کتابونو کښې و دې ته په اړونده ځای کښې ګوته نیولې، خو داسې لند به یې بیا هم له تاسو سره…

د څېړنې پر بنسټ باندې یې پوره روښانونه: له ډېر وخت څخه را په دې خوا د ،، تر ټولو،، مخامخ هڅېږم، چې په ځانګړې توګه دا  لږ تر لږه ژبپوهان او لیکوالان یې له لیکلو څخه تېر شي، خو دا کار نه کیږي، نو باید له دې څخه داسې وپوهېږو، چې په ځټه کښې –…

و ژبې ته اړیینه پام لرنه. هغه ډېرې پښتو سر د موږ ستونځې او که د پښتو ستونځې په حالتونو کې دې. پر حالتونو باندې مو خبرې کړي. اوس یواځې داستونځې ، چې ولې دې دا لږ روښانه کوو. په نورو ژبو یا چې زه پرې پوهېږم، الماني یا انګریزي کې د…

له پیل څخه څو اړیینې یادوني:  ۱ - یو هیواد او ښه یې د یوه هیواد وګړي، چې وروسته پاتې وي، نو هغه په پوهنه او هره پوهنه کې هم وروسته پاتې وي. موږ ژبه هم –لکه څنګه چې ده – د ژبلارې له لارې څخه بېرته داسې نه ده ورکړې لکه چې لارې ورته لرو. ۲ –…

داسې یو څه به د نومځاینیوو او حالتونو ښه روښانونه نوره هم وڅېړو. له هرڅه څخه د مخه د حالت  Kasusپېژند: په پښتو کې څلور حالتونه لرو، کړونی، پرېکړونی، د خاوندوالي حالت او د پسېځاینیوو حالت، کاسوس یا حالت څېړي چې نوموییونه د غونډلې د نورو…

په پښتو غونډلو کې له وییونو څخه تېرېدل ژبلاریز نه دي. د موږ ډېر یا ټول ژبپوهان او ژبمینه وال په دې اند دي، چې ګوندې پښتو کې د ځنو وییونو ویلو او لیکلو ته اړتیا نه شته او کېدی شي ورڅخه تېر شو ( حذف ؟؟؟ ). راځۍ ، چې دې ته لږ فکر وکړو، چې په…

 پښتو ژبې حالتونو په هکله داسې لږ نورې روښانونې هم. داځل د پوښتنوییونو ( یاپوښتننومځاینیوو) سره، خو له دې څه د مخه: څه وخت د مخه مې دا حالتونه د رېکتوس او اوبلیکوس لاندې څېړلي وو یا دي. دا هم د ژبلار سره په مخامخوالي کې نه راځي، خو هلته…

د کابل پوهنتون پښتو پوهنځي ریاست ته غوښنتلیک!

د پښتو حالتونو د ستونځوبیو بریا څنګه دې لاس ته راوړنې ته بریالی شوم؟ دېر خوښ یم او باوروکړۍ، چې ورته پام مې شو، چې دا کار خو د لومړي ځل لپاره د ما موندنه ده او د ډېرو کلونو د څېړنو لاس ته راوړنه ده، چې غونډه شپه مې خوب کډه وکړه. د ما…