سازماني کلتور څه شی دی او څنګه وده کولی شي؟

د یوې ادارې په بریالیتوب کې مهم ټکی د سازماني کلتور درلودل دي چې د هغه سازمان د کارمندانو ترمینځ د قوي او ګډ باورونو سیټ پراساس وي چې د هغې ستراتیژیو او جوړښت لخوا ملاتړ کیږي. په حقیقت کې، کله چې یو سازمان پیاوړی سازماني کلتور ولري، دا درې شیان واقع کیږي:

• کارمندان پوهیږي چې د سازمان د لوړې کچې مدیریت په مختلفو شرایطو کې له دوی څخه څه تمه لري؛
• کارمندان په دې باور دي چې مختلف حالتونو ته د متوقع ځواب چمتو کول خورا مناسب کار دی؛
• کارمندان پوهیږي چې دوی به د سازمان ارزښتونو مثال ورکولو لپاره انعام ورکړل شي.

د یوه شرکت د بشري منابعو څانګه د پیاوړي سازماني کلتور په ساتلو کې مهم رول لوبوي او دا پروسه د مختلف خلکو په ګمارلو او د غوښتونکي په ټاکلو سره پیل کوي چې د سازماني کلتور سره ورته نظرونه شریکوي او په سازماني کلتور کې وده کوي؛ همدارنګه، دا څانګه په اداره کې د اوریدنې، روزنې او د فعالیت مدیریت پورې اړوند پروګرامونه جوړوي. په دې مقاله کې، موږ تشریح کوو چې سازماني کلتور څه شی دی، او موږ د سازماني کلتور اهمیت، پراختیا او ډولونو په اړه هم خبرې کوو.

د سازماني کلتور مفهوم څه دی؟

پدې برخه کې به د سازماني کلتور په تعریف بحث وکړو، سازماني کلتور څه شی دی؟ د دې لپاره چې د بشري حقونو متخصصین د سازماني کلتور کنټرول او اداره کولو وړتیا ولري ، دوی باید لومړی د سازماني کلتور عمومي مفهوم او همدارنګه د دوی سازمان ځانګړي کلتور بشپړ پوهه ولري. د سازماني کلتور مفکورې ته په ژوره توګه کتل، موږ وینو چې د یوې ادارې کلتور د هغه ارزښتونو پر بنسټ رامینځته کیږي چې د هغه سوداګرۍ بنسټیز انګیرنې څخه ترلاسه کیږي. په دې انګیرنو کې لاندې موضوعات شامل دي:

انساني طبيعت؛ ایا ټول خلک په طبیعي توګه ښه یا بد دي؟ ایا دوي د بدلون وړ یا نه بدلیدونکي دي؛ ایا دوی فعال یا غیر فعال دي؟ دا ټول بنسټیزې انګیرنې د دې په اړه د باور رامینځته کولو لامل کیږي چې څنګه کارمندان ، پیرودونکي او عرضه کونکي متقابل عمل کوي ، او همدارنګه د دوي اداره کولو څرنګوالی او سازماني کلتور رامینځته کوي.

د سازمان او د هغې د چاپیریال ترمنځ اړیکه؛ سازمان څنګه خپل سوداګرۍ، مدیریت ټیم او بنسټ ایښودونکي تعریفوي؟

مناسب احساسات؛ د کومو احساساتو څرګندولو ته باید خلک وهڅول شي او کوم بندې باید فشار راوړي؟

اغېزمنتوب د سازمان او د هغې د انفرادي برخو د مثبت فعالیت ارزولو لپاره کوم معیارونه کارول کېدای شي؟ یو سازمان به یوازې هغه وخت اغیزمن وي چې سازماني کلتور یې د مناسبو سوداګریزو او ساختماني ستراتیژیو لخوا ملاتړ کیږي. نو دا تګلاره او جوړښت د سوداګرۍ او د سازمان مطلوب سازماني کلتور دواړو لپاره مناسب دی.

په عموم کې، د سازماني کلتور تعریف مبهم دی او ډېری وختونه د سازمان نا تعریف شوي اړخ ته اشاره کوي؛ سره له دې چې د سازماني فرهنګ د مسئلې په اړه پراخ علمي تعریفونه شته، خو د هغې لپاره کوم رسمي، واحد او منل شوی تعریف نه دی وړاندې شوی؛ په هرصورت، په اکادمیک ډګر کې د سازماني کلتور د اصطلاح مانا په اړه مختلف نظرونه څرګند شوي.

سازماني کلتور په مختلفو شرایطو کې تعریف کېدای شي، په شمول د ټیم د مشر چلند، د اړیکو سبکوونه، پیغامونه چې په سازمان کې خپاره شوي، د کارپوریټ جشنونه او نور. دې ته په پام سره چې کلتور ډیری عناصر لري، دا د حیرانتیا خبره نده چې د ځانګړو کلتورونو تشریح کولو لپاره کارول شوي شرایط په پراخه کچه توپیر لري.

د کلتورونو تشریح کولو لپاره ځینې عام اصطلاحات شامل دي استقامت، د پیرودونکي تمایل، نوښت، ساتیرۍ، اخلاقي تمایل، د څیړنې تمایل، د ټیکنالوژۍ تمایل، د پروسې تمایل، درجه بندي کچه، د کورنۍ ملاتړ، او د خطر اخیستل.

   سازماني کلتور په سازمان کې د چلند مناسبه طریقه تعریفوي. دا کلتور د کارمندانو ترمنځ د ګډو باورونو او ارزښتونو څخه جوړ دی، کوم چې د اړونده سازمان د مشر لخوا ټاکل کیږي؛ بیا دوی د بېلابېلو میتودونو له لارې وده او پیاوړي کیږي. په نهایت کې ، دوی د سازمان د کارمندانو لید ، چلند او پوهه رامینځته کوي.

په بل عبارت، له هغه وخته چې د فعالیت ساحه، اړونده صنعت او د هرې سوداګرۍ شرایط د پام وړ توپیر لري، د ټولو سوداګرۍ لپاره یونیفورم او مناسب کلتوري ماډل شتون نلري چې د ټولو سازمانونو اړتیاوې پوره کړي.

څرنګه چې د سازماني کلتور تعریف کول ستونزمن دي، سازمانونه ممکن د سازماني کلتور په اړه د خپلو اهدافو د ثبات ساتلو کې ستونزې سره مخ شي. دا ممکن د کارمندانو لپاره هم ستونزمن وي چې د پیژندل شوي سازماني کلتور توپیرونه وپیژني او ورسره اړیکه ونیسي. وروسته له دې چې پوه شو چې سازماني کلتور څه شی دی، په لاندې مقاله کې به د سازماني کلتور د اهمیت پر لاملونو بحث وکړو.

د سازماني کلتور د اهمیت لاملونه څه دي؟

جیک ویلچ ( Jack Welch ) د سوداګرۍ ویناوې د بشري حقونو متخصصینو باندې پلي کیږي چې هڅه کوي خپل سازماني کلتور بدل کړي.

نورم سباپاتي، (Norm Sabapathy)د کاډیلیک فییر ویو(Cadillac Fairview crop) کارپوریشن اجراییوي رییس، د ټورنټو سوداګریز املاکو مالک او چلونکی.

زه پوهیږم چې ډیری خلک فکر کوي کلتور یو مبهم مفهوم دی، مګر څیړنې ښیي چې خلک په زیاتیدونکي توګه کلتور ته پاملرنه کوي، نو تر اوسه پورې موږ ډیر څه موندلي چې ولې سازماني کلتور اهمیت لري.

لوړ پوړي مدیران به په پای کې پوه شي چې دا د بشري منابعو لپاره د مشرتابه خورا لوی فرصت دی. د “کلتور” مفهوم چې د باورونو او چلندونو په نوم پیژندل کیږي چې په اداره کې د خلکو د کار کولو طریقه اداره کوي، په 1980 لسیزه کې راڅرګند شو او اوس د کوم شرکت بریالیتوب یا ناکامۍ اصلي عامل ګڼل کیږي.

هغه شرکتونه چې د کار لپاره د فارچون(Fortune) غوره ځایونه لیست کوي او د خپلو قوي کلتورونو لپاره پیژندل کیږي د نورو سازمانونو په پرتله دوه چنده ډیر مساوات لري.

د ډیلویټ  (Deloitte)د نړیوال بشري سرمایې رجحاناتو راپور له مخې، په 130 هیوادونو کې د 7,000 اجرایوي رییسانو او د بشري منابعو ځواکونو شاوخوا 82٪ پدې باور دي چې سازماني کلتور د رقابتي ګټې په توګه ګڼل کیږي.

په هرصورت، یوازې 28٪ ځواب ویونکي پدې باور دي چې دوی د کلتور مفهوم ښه پوهیږي او یوازې 19٪ پدې باور دي چې دوی “سم کلتور” لري.

راځئ چې 7 لاملونه وګورو چې ولې سازماني کلتور مهم دی:

1.داخلي او بهرنۍ هویت ستاسو شرکت تعریفوي

د فکر کولو تمرین وکړئ: د کاغذ په یوه ټوټه کې هغه 5 ځانګړتیاوې ولیکئ چې ستاسو سازماني کلتور غوره بیانوي. تاسو ممکن د شیانو یادونه کړې وي لکه: “د کار ژوند توازن،” “ډیری ناستې،” یا شاید “د ټیم پر بنسټ والاړ وي.”

اوس یو څو دقیقې وخت ونیسئ چې فکر وکړئ چې ولې دا هر یو ځانګړتیاوې مهم دي، په ځانګړې توګه ستاسو د سازمان لپاره. ولې ستاسو د شرکت کارمندانو لپاره د کار او ژوند ښه توازن ساتل مهم دي؟ څه شی سازماني کلتور ستاسو کارمندانو او پیرودونکو ته ارزښتناکه کوي؟

پیټر اشورت(Peter Ashworth) وايي: “تنظیمي کلتور تاسو او نورو ته تشریح کوي چې ستاسو سازمان څنګه سوداګرۍ کوي؛ دا څنګه د نورو سازمانونو سره اړیکه لري او ستاسو ټیم څنګه د بهرنۍ نړۍ سره اړیکه نیسي، په ځانګړې توګه پیرودونکي، کارمندان، شریکان، عرضه کوونکي، رسنۍ او نور شریکان.

په بل عبارت، ستاسو سازماني کلتور به ستاسو د سوداګرۍ په ټولو اړخونو کې ښکاره شي؛ ځکه چې دا هغه لاره ښیې چې تاسو سوداګرۍ کوئ. دا ستاسو هویت او ستاسو عکس دواړه دي، پدې مانا چې دا ټاکي چې ستاسو کارمندان او پیرودونکي تاسو څنګه درک کوي. تر دې دمه موږ د دې پوښتنې ځواب لرو چې د سازماني کلتور د اهمیت لاملونه څه دي، لاندې به په نورو دلایلو بحث وکړو.

3.سازماني کلتور ستاسو د شرکت اصلي ارزښتونو پورې اړه لري.

ستاسو سازماني کلتور ستاسو د شرکت د اصلي ارزښتونو انعکاس کېدای شي؛ دا هغه لاره ده چې تاسو سوداګرۍ کوئ؛ تاسو د کار جریان اداره کوئ؛ د یوې ډلې په توګه، تاسو د خپلو پیرودونکو سره اړیکه او چلند کوئ. دا ټول هغه تجربه په ګوته کوي چې په ریښتیا ښايي چې تاسو د یوې ادارې په توګه څوک یاست او تاسو څنګه باور لرئ چې یو شرکت باید پرمخ بوځي؛ په لنډه توګه، ستاسو کلتور، ستاسو د شرکت باورونه، په عمل کې دي.

مګر که هغه ارزښتونه چې تاسو یې ادعا کوئ ستاسو سازماني کلتور سره سمون نه خوري، دا یوه ستونزه ده. دا پدې مانا ده چې ستاسو اصلي ارزښتونه د بې مانا کلیمو لیست دی، او ستاسو کارمندان پدې پوهیږي.

د سازماني کلتور د تعریف له مخې، یو پیاوړی سازماني کلتور ستاسو د شرکت اصلي ارزښتونه د ورځني عملیاتو او سازماني جوړښت په ټولو اړخونو کې په لومړي سر کې ساتي. د دې کلتور ارزښت بې حسابه دی.

3. 3. ستاسو سازماني کلتور کولی شي کارمندان په ملاتړ کوونکو یا انتقاد کونکو بدل کړي

د قوي سازماني کلتور یوه لویه ګټه دا ده چې دا ځواک لري چې کارمندان ستاسو مدافعینو ته واړوي.

ستاسو کارمندان د ثابت معاش او ښه ګټو څخه ډیر تمه لري؛ دوي خوښوي چې هغه څه چې دوی یې کوي مهم دي، او کله چې دوی مسولانه احساس کوي، احتمال لري چې ستاسو د سازماني کلتور ملاتړي وي. دا هغه خلک دي چې نه یوازې ستاسو د سازمان په کلتور کې برخه اخلي ، بلکه دا وده کوي او د کمپلیکس دننه او بهر ورسره ژوند کوي.

تاسو څنګه کولی شئ دا هدف ترلاسه کړئ؟ یوه لاره د ښه کار پیژندل او ارزښت ورکول دي. یو کلتور چې د انفرادي او ټیم بریالیتوبونه لمانځي او دوی ته کریډیټ ورکوي کله چې مناسب وي هغه کلتور دی چې د لاسته راوړنې احساس رامینځته کوي؛ دا یوه لاره ده چې کارمندان په ملاتړو بدل کړي؛ له بلې خوا، که ستاسو د شرکت کلتور دا کار ونه کړي، تاسو ممکن د ډیرو نیوکو سره مخ شئ.

4. هر قوي سازماني کلتور تاسو سره ستاسو د غوره خلکو ساتلو کې مرسته کوي

دا د حیرانتیا خبره نده چې هغه کارمندان چې داسې احساس کوي چې دوی د ټولنې برخه دي، نه یوازې یو مهم کوچنی غړی، ستاسو د شرکت سره د پاتې کېدو احتمال لري. په حقیقت کې ، دا هغه څه دي چې ډیری کارپوریټ دندې غوښتونکي یې په لټه کې دي.

که تاسو د کوم ټاکل شوي کارمند څخه وپوښتئ، “دوی ستاسو په شرکت کې څه ساتي،” تاسو به احتمالي ځواب واورئ، “په سازمان کې خلک د دې دلیل دی چې ولې د خلکو متمرکز کاري کلتور دومره ژور پیل لري.” دا ډول سازماني کلتور ښکیلتیا ته وده ورکوي، د کارمند یو ځانګړی تجربه چمتو کوي، او کارمندان د نورو اړیکو احساس کوي.

د سازماني کلتور د تعریف له مخې، د لوړ پوړو خلکو د راجلبولو یوه لاره چې د سازماني کلتور په شرایطو کې په طبیعي توګه وړتیا لري د هغه خلکو ګمارل دي چې د کلتور سره سمون لري.

5. د موثریت هر کلتور د راجع کولو کې مرسته کوي

سازماني کلتور هم دا وړتیا لري چې ستاسو په شرکت کې د همغږۍ ځواک په توګه عمل وکړي. دا په ځانګړې توګه د نوي ګمارلو لپاره ریښتیا ده، څوک چې ډیری وختونه سازمان ته د مختلفو ذهنیتونو سره ننوځي او د سازمان کلتور ته نوي نظرونه راوړي.

سازماني کلتور په حقیقت کې د خلکو لپاره لارښود ځواک دی. له همدې امله، دا مهمه ده چې د پیژندنې سره پیل کړئ.

د فوربس(Forbes) مجلې لیکوال جورج براډټ  (George Bradt)تشریح کوي چې:

“خلک په نویو دندو کې ناکام دي ځکه چې دوی د بدلون لپاره لږ سمون لري. دوی د بدلونونو په اړه کمزوری پوهه لري یا د بدلونونو په وړاندې لږ انعطاف لري. فرض کړئ چې تاسو خپل سازمان د نوي ګمارلو اړتیاو سره سم تنظیم کړی او دوی یې په سمه توګه استخدام کړي، ستاسو د ننوتلو او آن بورډ کولو برنامه باید د دوی اړتیاوې پوره کړي ترڅو دوی ریښتیني کار وکړي. دوی د سازمان سره تطابق کړئ، په داسې طریقه چې دوی له کلتوري پلوه د سازمان سره مطابقت لري؛ دا د دوی پرمختګ هم ګړندی کوي ، تر څو دوی وکولی شي وضعیت درک کړي او ځان ورسره سم کړي.”

6.سازماني کلتور ستاسو شرکت په ټیم بدلوي

هر بریالی سازماني کلتور خلک سره یوځای کوي او ستاسو په شرکت کې یې تنظیموي. یو ځل چې ستاسو کلتور روښانه شي ، تاسو کولی شئ د هغې تر شا د ګډ هدف سره مختلف لیدونه راټول کړئ. ستاسو سازماني کلتور د دې لپاره توقعات ټاکي چې کارمندان څنګه چلند او همکاري کوي، او دوی څنګه د ټیم په توګه کار کوي.

په دې توګه، کلتور کولی شي د خاموش ټیمونو ترمنځ سرحدونه مات کړي، د پریکړو لارښوونه وکړي، او عموماً دکار جریان ښه کړي.

له بلې خوا، هر ډول زهرجن سازماني کلتور کولی شي د دې شیانو برعکس واقع شي. (د سلیو ټیمونو(Siloed Teams) ذهنیت پدې مانا دی چې معلومات په سازمان کې نه خپریږي او هر واحد هڅه کوي خپل معلومات له نورو واحدونو پټ کړي. دا طریقه د ډلې موثریت کموي ځکه چې دا په سازمان کې د همکارۍ کلتور له مینځه وړي.)

7. سازماني کلتور د کارمندانو فعالیت او هوساینې باندې اغیزه کوي

راپورونه ښايې چې سازماني کلتور په فعالیت او خورا مهم ، د کارمندانو هوساینې باندې مستقیم تاثیر لري. هر صحي کلتور د شرکت ارزښتونو پراساس سم توازن په نښه کولو سره دواړه برخې په ګوته کوي.

ایا ستاسو په شرکت کې د کار فشار دومره حد ته رسیدلی چې تاسو احساس کوئ چې تاسو د کارمندانو فزیکي او رواني روغتیا ته غفلت کوئ؟ ممکن ځینې قضیې وي چیرې چې دا به کومه ستونزه نه وي، مګر د ډیری برخې لپاره، دا به په سازمان باندې منفي اغیزه ولري.

پاول بیرټ(Paul Barrett)  دا په دې ډول لنډوي:

“د کارمندانو د هوساینې ستراتیژۍ د دې وړتیا لري چې دواړه شرکت او کارمندانو ته لوی ګټې راوړي؛ مګر دوی باید د سمو دلایلو لپاره، په مناسب وخت او سم ډول معرفي شي. د اغیزمن کیدو لپاره ، دوی باید په داسې طریقه رامینځته شي چې د سازماني کلتور سره مطابقت ولري ، په بیله بیا جامع او د دوی بریا لامل شي. دا د ملاتړ کوونکي مدیریت چلند، د انعطاف وړ کاري اختیارونو او د آزادۍ کلتور مانا لري چې کارمندانو ته اجازه ورکوي چې خپل نظر څرګند کړي او د کار ځای په جوړولو کې مرسته وکړي. اوس چې تاسو د سازماني کلتور د اهمیت په دلیل پوهیږئ، موږ به د هغې ډولونو ته دوام ورکړو.”

نوربیا

سرچینه : مجله کاربوم