عبدالله لغمانی

د قره باغ جنګ چې د اذربايجان او ارمنستان تر منځ په معاصر تاريخ کې څو ځله رامنځ ته شوی دی د قره باغ په نامه سيمه باندې د دواړو د مالکيت د عوای ګانو له امله رامنځته پېښ شوی و او دا جنګ د منځنۍ اسيا او سويلي قفقاز په تاريخ کې يو مشهور او…

امریکا په افغانستان کې خپل شل کلن پوځي ماموريت ته د پای ټکی کېښود. دوی دلته په کراتو کراتو د ملکي وګړو وژنې کوچنۍ تېروتنې  او وړوکې اشتباګانې بللې، خو خپل دا کار یې جرم، نسل وژنه نه ګڼله او نه یې هم ډېرځلې خپل پوځي چارواکي له دې…

د امريکا متحده ايالات چې د نړۍ په هره ستره او کوچنۍ سياسي پرېکړه کې  په يو ډول نه يو ډول دخيل  پېژندل کېږي، د دنيا په بېلابېلو سيمو کې د خپلو موخو د ترلاسه کولو او خصوصا په اسيا کې د خپلو هدفونو لپاره له چين او روسيې سره ښکر په ښکر ده. او…

په افغانستان کې وروستۍ چټکو پېښو او بدلونونو د سياسي چارو نړيوال کارپوهان دې ته متوجه کړي دي چې جهاني نظم ته له یوې نوې زاویې وګوري. د نړيوالو چارو ځينې کارپوهان په دې باور دي چې  ناټو او امریکا او په ټولیز ډول لویدیځ د نړۍ په…

امريکا او  ناټو ائتلاف د افغانستان پخوانی جمهوريت او خلک په يوه سخت بحراني حالت کې بې سرنوشته او په وچ ډګر پرېښودل. په داسې حال کې چې نن سبا بې وزلي په افغانستان کې ريکارډ کچې ته رسېدلې او ان له دويم نړيوال جنګ وروسته هم په جنګ ځپلو…

افغانستان چې نن سبا د طالبانو تر سياسي حاکميت لاندې راغلی او جمهوري دولت ته چې له تېرو شلو کلونو راهيسې د نړيوالو لخوا په رسميت پېژندل شوی او د هغو په مالي مرستو روان و د پای ټکی کېښودل شو. د طالبانو په واک ته رسېدلو سره د افغانستان د شمال…

په ناڅاپی ډول په افغانستان کې بدلېدونکی سياسي صورتحال او په يوازې نيمه مياشت کې د افغانستان د ټولو ولايتونو سقوط او د جهوريت پرځېدل او په واک کې د طالبانو راتګ او همدارنګه په بې مسووليته او ناڅاپي دول د امریکايي ځواکونو وتل اوس د نړيوال…

 امريکا له افغانستان څخه په ډېر بې مسووليته او ناڅاپي ډول پښې سپکې کړې او هسې یې د ځان خلاصولو په پلمه يې طالب استازو سره د خټې پوزې د جوړولو لپاره خبرې اترې تر يو ځايه را ورسولې چې  يوه مبهم سند لاسليک کولو ته یې لاره ورسره برابره کړه چې…

منځنی ختيڅ له سياسي، اقتصادي او اجتماعي لحاظه يوه ډېره پېچلې او مغلقه جغرافيا ده. په دې جفرافيا کې د اسیا د شتمن او د نړۍ د نفتو بډای هېوادونه پراته دي  ددې سيمې د نفتو ستر هېوادونه سعودي، کوېټ، ايران، عراق، قطر او نور هېوادونه…

د ۱۹۳۹ زېږديز کال د سپتمبر په لومړۍ نېټه (اتيا کاله د مخه)  هغه وخت دويم نړيوال جنګ ونښت چې جرمني ځواکونو په پولېنډ حمله وکړه او د هغه په ملاتړ فرانسې او نورو اروپايي هېوادونو په جرمني حمله پيل کړه. دا جګړه ۶ کاله اوږده شوه او د…