په دوحه او کابل کې د لوبې دویم پړاو پیلیږي

یو وخت حمدالله محب خلیلزاد د وایسرای کیدو په هڅه بوخت بللی وو، په افغانستان کې نژدې ډیرو سیاستوالو ور پورې وخندل او هغه یې وغانده، خو نن همغه سیاستوال چې په سرکې یې کرزی، حکمتیار، نبیل، رباني، احمدولي مسعود او نور دي له خلیلزاد په زغرده غوښتنه کوي چې د افغانستان د ولسمشرۍ تیرې ټاکنې دې باطلې او یوه لنډ مهاله حکومت ته دې زمینه برابره کړي.

عبدالله خو بیا عملا د تاریخ لپاره خپل نوم د دې تاریخي هیواد د دښمن پر ژرنده اوبه ور خوشې او په یوه جغرافیايي د واکمن نظام پر وړاندې باغي حکومت اعلان کړ. د نوموړي ترټولو مشهور سلاکار فضل احمد معنوي، اخلاقي او څو نور خو وايي چې دوی خپله جغرافیا لري اوپر ټول افغانستان د واک چلولو خوب نه ویني بلکې غواړي په هغو سیمو خپل واک ټینګ کړي چې دده رایې پکې ډیرې وې. دا نو په ښکاره د افغانستان د تجزیې خبره ده چې په نورو هیوادونو کې ملي خیانت بلل کیږي او طرحه کونکي زندان ته استول کیږي او ځینې یې په دار ځړوي.

په افغانستان کې له ډیرو سیاستوالو سره د قدرت تنده دومره ده، چې د واک په شراکت نه ماتیږي بلکې د یوه تاریخي ملت او هیواد د ماتولو لپاره جامونه کړنګوي.

سره له دې چې امریکايانو په خپل وار هڅه وکړه، چې پر افغانستان د پنځو نورو کلونو لپاره تاریخ تیري سیاستوال له طالبانو سره د جوړ جاړي په موخه وتپي، خو ښکاري، چې د ارګ په دهلیزونو کې د ښکته پورته کیدونکو سیاستوالو د ډغرو له کبله یې جوته پایله تراوسه نه ده لرلې.

کیدی شي له راتلونکې جمعې د لوبې بل پړاو په کابل او دوحه کې پیل شي، چې د ډیرو د خولې خوند به ورسره تریخ شي. ددې ډیزاین شوې لوبې نیمايي مرکزي لوبغاړي بدلون کوي او د سولې په نوم پیل شوې هڅې هراړخ له جدي ننګونو سره مخامخ کوي. په پیلیدونکي بهیر کې ترټولو ډیر طالبان له ننګونو سره مخامخ دي او دوی باید د یوڅه د ترلاسه کولو لپاره خورا سختې پریکړې وکړي. دوی به د جمهوري نظام د منلو او یا ردولو په ګډون د بشري حقونو، د بیان د ازادۍ او میرمنو د حقونو او کار په اړه داسې پریکړو ته خولې برابروي، چې د خپل موجودیت په ۲۵ کلن تاریخ کې یې ندي کړي. په داسې حال کې چې پلویان یې د یوه بري د لمانځلو په درشل کې دي، خو د راتلونکي افغانستان په اړه ددوی په ډاګه کیدونکې طرحه د لومړي ځل لپاره ددې کړیدلي ملت ترلاس، سترګو او غوږونو رسیږي. له طالبانو اوسنۍ هیلې په بشپړ ډول بدلون کوي او ددوی نا چمتو وضیعت ښيي، چې ددوی ریښتینی تصویر به د مارچ په نیمايي کې افغانانو ته په ډاګه شي. طالبان که ټاکنې او د بیان ازادي ومني ورځ یې کږه ده او که د ۲۱مې پیړۍ دغه عیني واقیعت نه مني چاره نه لري.

حکومت هم د نرمښت له ننګونې سره مخامخ دی، خو پرافغانستان نا متجانس واک چلونکي د لاسه تلو لپاره ډیر څه نلري او فکر یې دادی، چې لویدیځه ډیموکراسي باید د افغانستان له حالاتو سره برابره کړي.

خو داسې بریښي چې افغانستان د بدلون پرداسې نقطې ولاړ دی، چې هرې خواته تاویدل یاپاته کیدل یې د نوي پیر پیل دی.