آیا با توافق خلیلزاد ورهبران حکومتی در کشور صلح تامین میشود/ مصطفی شیرزاد

زلمی خلیلزاد برای بسیاری از افغان ها اسم آشنا است، در اولین سالهای پس از سقوط رژیم طالبان در مسایل سیاسی افغانستان نقش مهم واساسی را بازی کرده است. او از سال 2002 الی 2005 سفیر امریکا در افغانستان بود. پیش از آن هم در کنفرانس بن وهمچنان در تشکیل دولت موقت به رهبری حامد کرزی نقش اساسی را یفا کرد. خلیلزاد سیاستمدار جمهوری خواه امریکای در تدوین قانون اساسی جدید افغانستان سهمی مهمی داشته، توانسه بود که با بسیاری از سیاست مداران افغانستان رابطه نزدیکی برقرار کند. خلیلزاد را بسیاری از منتقدانش اورا به دامن زدن اختلاف های قومی متهم میکند. زلمی خلیلزاد به صفت نماینده خاص وزارت خارجه ایالات متحده امریکا برای صلح افغانستان تعین شده است، وی در 15 میزان سال جاری به افغانستان سفر کرده، با رهبران حکومت وحدت ملی در ارگ ریاست جمهوری دیدار کرده است. خبرنامه که از طرف ریاست جمهوری به نشر رسیده بود، در این دیدار معاون دوم ریاست جمهوری ورئیس اجراییه حکومت وهمچنان شماری از اراکین بلند پایه حکومتی حضور داشتند. در این دیدار هر دو جنانب در مورد راه های تامین صلح در افغانستان تحت رهبری، وبه مالکیت افغان ها، بحث وتبادل نظر کردند. در خبرنامه همچنان گفته شده است که محمد اشرف غنی رئیس جمهور اسلامی افغانستان در این دیدار در رابطه به تلاش های دولت افغانستان در راستای موفقیت پروسه صلح وتامین امنیت سرتاسری در کشور صحبت کرده است. همزمان با این داکتر عبدالله عبدالله رئیس اجرائیه کشور روز دوشنبه در نشست وزیران صحبت میکرد گفت که او هم با آقای خلیلزاد در باره گفتگوهای صلح افغانستان صحبت کرده است. در این نشست آقای عبدالله از تلاش های که دولت امریکا از پروسه صلح افغانستان نموده ستایش کرده گفته بود که از این اقدام ایالات متحده امریکا در زمینه صلح، استقبال نموده امیدوار است که طرف های مقابل هم از این فرصت پیش آماده استفاده کند، تا باشد به صلح دایمی نزدیکتر شویم.

آقای زلمی خلیلزاد در دیدار با رهبران حکومت وحدت ملی گفته است که برای شکستن بن بست جنگ وآوردن صلح در افغانستان، از تمام توان، استعداد هایش وهمچنان روابط جهانی ومنطقه ای که دارد از آن کار میگرد. وقرار است که خلیلزاد در ماموریت اش برعلاوه از افغانستان وپاکستان، به دوحه قطر، امارات متحده عربی، وعربستان سعودی  هم سفر خواهد کرد. پس از نشرگزارش های انتخاب زلمی خلیلزاد، به عنوان نماینده ویژه وزارت خارجه امریکا برای صلح افغانستان، در رسانه های بین الملی، بسیاری ها بر این باور هستند که این تصمیم امریکا بتواند زمنیه های بهتری را برای حل بحران های سیاسی ونا امنی در کشور را فراهم کند. وبسیاری هم به این نظر هستند که وضعیت افغانستان پیچیده تر از آن است که بتواند به ساده گی راه حل برایش پیدا کرد. این در حالیست است که جنگ در کشور افزایش یافته وشورشیان با گذشت هر روز قوی تر شده میرود، اختلاف های داخلی میان رهبران افغانستان بیشتر شده است. در این میان. منابع هم در دولت امریکا گفته است که یکی از ماموریت های اصلی آقای زلمی خلیلزاد تلاش برای تشویق شرکت طالبان در گفتگوهای صلح با دولت افغانستان خواهد بود. چون خلیلزاد، با مسایل داخلی افغانستان خیلی آشنا بوده، ونزدیکی اش با سیاست مداران افغانی سبب شده، امریکا هم به این فکر است که او در حال حاضر گزینه برای حل بحران های سیاسی وترغیب طالبان به شرکت در گفتگوهای صلح با دولت افغانستان میباشد. دونالدو ترامپ رئیس جمهور ایالات متحده امریکا، در ماه گذشته به دراز کشیدن جنگ در افغانستان انتقاد کرده، خواهان گفتگوهای مستقیم امریکا با طالبان شده بود. وبعداز آن هم رسانه های بین الملی خبر دیدار یک مقام امریکای با طالبان در دوحه را نشر کرده بود.

این درحالیست که رییس جمهور امریکا در سال گذشته راهبرد جدید امریکا برای افغانستان را اعلام کرد. وفعلاً هم انتظار میرود انتخاب زلمی خلیلزاد به عنوان نماینده ویژه امریکا برای افغانستان بخش از استراتیژی امریکا بوده باشد. امریکا دور طول هفده سال گذشته همیشه با گروه طالبان درگیر جنگ های فرسایشی بوده است. واین گروه با بسیار سختی با دولت افغانستان وحامیان غربی اش میجنگد وهمیشه پشنهاد های پی در پی صلح وآتش بس حکومت افغانستان را رد کرده است. به نظر نمیرسد این دور هم به گفتگوهی مستقیم صلح با دولت افغانستان حاضر شود. چون طالبان در طول هفده سال گذشته با گفتگوهی صلح با دولت افغانستان تن نداده فعالیت های تروریستی شان را در کشور ادامه داده همیشه از شهروندان کشور قربانی میگرد. در این جا استعفای آقای اتمر و همزمان آمدن زلمی خلیلزاد به خاطر صلح کشور روایت های دیگری را نیز بیان میکند. آقای محمد حنیف اتمر مشاور پشین شورای امنیت ملی مسولیت رهبری بسیاری از برنامه های سیاسی وامنیتی اشرف غنی را برعهده داشت، وماموریت اش را تا این دم به خوبی پیش برده است. وخلیلزاد هم ماموریت دارد تا یک برنامه دیگری را رهبری کند. اما از نگاه مخالفین، حکومت اشرف غنی نمیتوانست بدون آقای اتمر شش ماه هم دوام بیاورد. واتمر هم بعداز استعفایش نوشته بود که به دلیل سیاست های نادرست آقای غنی در مسایل کلان ملی، سیاسی وامنیتی وپیامد های منفی آن در کشور ناگزیر شده است تا از از مقام اش کنار برود. اما با رفتن آقای اتمر از حکومت ومقابل گرفتن خلیلزاد در مقابل اشرف غنی، در ادامه سیاست های اتمر نیز تجدید نظر خواهد آورد. این قابل پیش بینی نیست که آیا حکومت در نبود حنیف اتمر انسجام اجتماعی وسیاسی را در افغانستان به وجود آورده گفتگوهای صلح را در افغانستان به خوبی پیش ببرد. اما آنچه پیش بینی میشود این است که در نبود آقای حنیف اتمر در حکومت به نظر نمیرسد این پروسه هم به موفقیت انجامد. چون آقای اتمر در گفتگوهای صلح دست باز داشته.

وچندین بار با کشورهای منطقه خصوصن پاکستان، ایران، عربستان سعودی، امارات متحده عربی وقطر را در گفتگوهای صلح با طالبان را وادار به همکاری های همه جانبه کرده بود.چون طالبان از خود استقلالیت کامل نداشته، وبا فرمان گیری هایش از استخبارات های منطقه باعث شده است تا این گروه به گفتگوهای صلح حاضر نشود. به گفته برخی از تحلیل گران زلمی خلیلزاد در مقام یک افغانی تبار وامریکایی که به گفته خودش دوکلاهه هم است که وارد افغانستان میشود. حتی این شائبه  هم وجود دارد که او در این قسمت بی علاقه هم نیست که خودرا به مقام ریاست جمهوری افغانستان نیز بیبیند، وبعضی ها هم در شرایط کنونی آمدن این دیپلومات آمریکایی افغانی تبار را به مسله ای برای تنش در داخل حکومت وحدت ملی نگاه میکنند. در این نقش اتمر در نشست صلح مسکو یاد آوری کرد که، آقای محمد حنیف اتمر بر این باور بود که دولت افغانستان، میتواند دعوت روسیه را برای حضور در کنفرانس صلح که طالبان هم در آن حضور خواهند داشت بپزیرد، اما آقای غنی وتعداد دیگر از وزراء، بخاطر این که مقامات امریکای، علاقه مند اجلاس مسکو نیستند واز هراس امریکایی ها این پشنهاد آقای اتمر را هم نپذیرفتند. چون حنیف اتمر یک شخص شناخته شده است. وی را نباید آدم عادی تلقی نمود، او با سن کم که دارد قبلاً هم چندین وزارت ها را به شکل درست اش مدیریت ورهبری کرده است. جناب اتمر شخص با تجربه در بخش های امنیتی میباشد، او با سن کم در نهاد های امنیتی حضور فعال داشته وفعلاً هم به نظر میرسد نوعی رقابت ها میان او با اشرف غنی رئیس جمهور کشور جهت کسب مقام ریاست جمهوری وجود داشته باشد وشواهد ها هم حاکی از آن است که جناب اتمر خودرا از کسی به شمول آقای غنی کمتر نمیبند واحتمال میرود در انتخابات آینده ریاست جمهوری از جمله کاندیدان مطرح در کشور باشد.