پیامدهای اجتماعی وروانی اتهام اخلاقی به زنان شاغل

ضیا دانش  _

برخی از سیاسیون این روزها،بدون مسولیت پذیری،قانون مداری واخلاق گرایی، حیثیت وعزت زنان را ابزارتبلیغاتی برای انتقام جویی درمنازعات قدرت وسیاست قرار داده است که سلامت وامنیت اخلاقی جامعه را مخدوش ساخته و مایه نگرانی، مخصوصا برای زنان شده است.

طرح اتهام اخلاقی به زنان واستخدام شدن آنها در ادارات دربدل واگذاری حیثیت وشرف انسانی شان، چنان صدمه محکم وخطرناک برروند مشارک زنان وفرایند سهم گیری آنان دراداره جامعه وارد خواهد کرد که می توان به جرات گفت، کمتر از ضربات طالبان بر روح وروان وتاریخ این بخش از جامعه نخواهد بود.

این درحالی است که سالها سرکوب،شکنجه ومحصور نگهداشتن زنان درجامعه مرد سالارافغانستان، سبب شد تا حداقل نصف از شهروندان کشور همواره درحاشیه قرار بگیرد و صدمات جبران ناپذیری براقتصاد، فرهنگ واجتماع ما وارد گردد.

پیامدهای طرح ترور شخصیتی زنان

اتهام رسید زنان به پست و مقام درادارات دولتی دربدل برقرار ارتباط جنسی، ضمن اینکه ابزار ناجوانمردانه و وقیح دررقابت های سیاسی بوده وبدور از شان وارزشهای ملی افغان هاست،تبعات وپیامدهای ناگواری برای زنان کشور دارد و می تواند برمسیرحرکت تاریخی زنان به سمت پیشرفت وترقی،اثر منفی وتلخی برجا بگذارد.

به صورت گذرا می توان به موارد ذیل به عنوان این پیامدهای ناخوشایند اشاره کرد:

1. تقویت جبهه افراطیون وبنیاد گرایان: متاسفانه ذهنیت زن ستیزانه درافغانستان درطول چهل سال جنگ تشدید وتوسعه یافته است. فرهنگ مرد سالارانه، فرهنگ قبیله ی، خشونت های اجتماعی، فقر اقتصادی وفرهنگی و…سبب ماندگار وریشه دار شدن این اندیشه است وباکمال تاسف، اتهام خطرناک زیر سوال بردن فضای اخلاقی ادارات- باوجود کاستی ها ومشکلات- می تواند جریان افراط گرایی را بیشتر تقویت کند.

1. توجیه اعمال تروریستی وخشونت طالبانی علیه زنان: طالبان ودیگر گروه های افراطی درطی چهل سال زنان را محکمه ومجازات صحرایی کرده اند و به هربهانه ی اقدام به حذف فزیکی وترور شخصیتی آنان نموده است. کار در ادارات دولتی وغیر دولتی یکی از بهانه های بوده است که زنان مورد انواع خشونت این گروه ها قرار گرفته و حتی بارها به همین بهانه زنان را تیرباران کرده اند. اکنون، طرح این اتهامات به گونه ی خشونت های طالبانی را توجیه وحمایت می کند.

1. ایجاد وگسترش منازعات وخشونت های خانوادگی:طرح، وپخش و نشراتهام های اخلاقی علیه زنان در ادارات دولتی، باعث ایجاد، گسترش وتقویت سو ظن خانواده ها به زنان کارمند عضو خانواده می شود که درجای خود منجر به درگیری و منازعه دوام دار وخشونت های خانوادگی علیه زنان می گردد.

1. افزایش سو رفتارهای اجتماعی دربرابر زنان: اتهام تن دادن زنان به فحشا دربرابر بدست آوردن پست وکار، سبب تنزل شخصیت انسانی آنها دراجتماع می گردد که پیامدهای آن، افزایش آزارهای زبانی، بدنی وبی اعتنایی به حرمت وحیثیت و… می باشد. بازی با شخصیت وکرامت انسانی زنان، بهانه ی بیشتری به دست کسانی می دهد که هم زن ستیز هستند وهم مرض زن ازاری دارند.

1. کاهش اعتماد به نفس زنان برای مشارکت در امور اجتماعی: طرح چنین اتهامی به ادرس زنان ونامصون نشان دادن فضای کاری برای آنها، اعتماد به نفس این قشر را به شدت آسیب زده وباعث ایجاد وگسترش ترس وهراس آنان از ظاهر شدن دراجتماع می گردد.

1. خروج تدریجی زنان از روند مدیریت جامعه: طرح این گونه بازیهای سیاسی وبی توجهی به هتک حرمت زنان، سبب می شود که زنان برای جلوگیری از بدبینی، سوظن، پرهیز از قرار گرفتن درمعرض تهمت و… به تدریجی پست های خود را خالی کنند. بدون تردید، پیامد آن براقتصاد، اجتماع وسیاست کشور بسیار مخرب وخطرناک خواهد بود.

1. تداوم وافزایش قتل هاس ناموسی: طرح اتهامات اخلاقی به زنان کارمند، موجب تداوم وافزایش سو ظن آنها شده وممکن است قتل های ناموسی را گسترش دهد.

هدف و پیشینه استفاده از اتهامات اخلاقی

استفاده از ابزارهای اخلاقی مخصوصا موضوع ناموسی، به منظورحذف ویا تضعیف رقیب سیاسی دردنیایی سیاست شناخته شده است ودرافغانستان نیز بی سابقه نیست که فقط به اشاره یک نمونه آن از کتاب پیربغدادی، اکتفامی شود:”یک بخش از طرح امپراتوری بریتانیا این بود که من باید در لباس پیر روحانی موضوع تعلیم و نوع لباس زنان را در میان مردم افغانستان به شکل منفی مطرح نموده و از این طریق افغانها را علیه نظام شاه امان الله خان که هرروز به سوی ترقی و پیشرفت بود متحد نمایم. انگلیس ها میدانستند که یگنه موضوع حساسیت بر انگیز که میتواند مردم را به قیام وا دارد موضوع ناموسی میباشد. من باید از زیرکی خاص در این مورد کار میگرفتم به خاطریکه من که در لباس پیر روحانی به قریه جان میرفتم نمی توانستم اتهامات را به شکل مستقیم در میان مردم مطرح نمایم به خاطریکه مردم شاه جوان را دوست داشتند و به اسانی به اتهامات گوش نمی دادند . بنا زمانیکه موضوع را مطرح میکردم به طور مثال در ابتدا از تعریف شاه جوان شروع میکردم و میگفتم که تحصیل دختران در خارج از کشور خوب است اما انقدر هم نه که دختران جهت فراگرفتن تحصیل از عفت و آبروی خود بگذرند.

دیوید جونز همچنان در خاطرات خود میافزاید که : مجله انگلیسی زبان را که در مورد پشرفت تحصیل دختران بریتانوی همراه با تصاویر آنها معلومات نشر کرده بود در میان مردم باز نموده و برایشان تشریح میدادم که که این دختران افغان هستند که با ملکه انگلیس عکس گرفته اند. همان بود که تغیر واضح در چهره کسانیکه دورم جمع شده بودند میدیدم و با خود میگفتند افسوس که ما به خاطر حفظ ناموس جنگ کردیم اما امروز ناموس ما در میان انگلیس ها اینطور بی حجاب

وضعیت امروزی زنان افغانستان

درسه چهارسال اخیر، پلان های مشخصی برای افزایش حضور زنان در ادارات دولتی تدوین شده ورییس جمهور اشرف غنی صریحا اعلان کرده است که زنان، فقرا و جوان،سه قشر که سالها درحاشیه سیاست افغانستان بودند،اکنون محور حکومتش را تشکیل می دهند. درعمل نیز میزان مشارکت زنان درسمت های مختلف وبلند اداری گسترش یافته است؛ امروزه زنان درسطح وزیر، معین وزرا،شاروال،ولسوال،ثارنوال، درستره محکمه،لوی ثارنوانی و…حضور دارند؛ موضوع که برای برخی ها تحمل ناپذیر وبرای برخی نیز فرصت ساز است.

اکنون فصل رقابت های انتخاباتی است وکسانیکه از قدرت رانده و پرانده شده اند، چرا از چنین ابزارهای استفاده نکند که می کنند ولی با چه قیمتی؟