نتایج آتش بس برای مردم، حکومت و طالبان /ضیا دانش

ابتکار رهبری حکومت وحدت ملی در اعلان اتش بس هشت روزه با مخالفان مسلح و متعاقب آن، اعلان اتش بس سه روزی از سوی طالبان،بستر ایجاد صحنه های شد که برای بسیاری از مردم افغانستان و جهان و حتی طرفین جنگ در کشور، به دور از انتظار و غافل گیر کننده بود؛ حضور صدها جنگ جوی طالب به شهر ها و حتی پایتخت کشور و حضور نیروهای امنیتی به برخی از نقاط تحت کنترول مخالفان سبب شد که هم حکومت به دستاوردهای فراوانی از این اتش بس نایل گردد و هم مخالفان مسلح و هم مردم افغانستان.

برای مردم، دیدن رخ های تازه از تفکر و اندیشه های طالبانی جالب و باور نکردنی بود و طالبان نیز به مردم گفتن که در واقع و در باطن آنها اراده جنگ ندارند ولی عوامل بیرونی مانع رسیدن به یک صلح و ثبات است. سربازان افغانستان نیز با استقبال گرم از مخالفان این پیام را منتقل کردند که آماده آشتی و زندگی مسالمت آمیز با مخالفان درحیطه قوانین هستند.

آتش بس و صلح؛استراتیژی برد- برد

اعلان اتش بس از سوی حکومت و پذیرفته شدن آن از سوی مخالفان حتی به مدت سه روز، از نگاه تحلیل گران برای هردو جانب یک استراتیژی برد- برد تلقی شد. علاوه براینکه هردو جانب و هم چنین مردم افغانستان، از این اتش بس، منتفع گردیدند، یک درک واضح و روشن از پشت پرده های جنگ نیز بدست آمد و ان اینکه، ریشه های مداخله خارجی در افغانستان درحال ضعیف شدن است و درصورت اراده بیشتر ملی، رسیدن به یک صلح همه جانبه و پایدار نزدیک.

بدست آمدن اتش بس بدون میانجگیری خارجی ها،خود یک نقطه قوت و امیدوار کننده است و نشان میدهد که ابزارهای مداخله خارجی درحال کند شدن است و صلح و آشتی تنها با اجماع داخلی و تلاشهای فعال همه شهروندان مسیر خواهد شد  و از این به بعد نباید زیاد منتظر کمک بیگانه گان بود و ملت خود باید دست به کار شوند.

دستاوردهای حکومت از اتش بس

حکومت وحدت ملی با اعلان اتش بس و دریافت جواب مثبت از سوی مخالفان، ثابت ساخت که طی چهار سال گذشته گام های مهم و عملی در راستایی نزدیک شدن به صلح و پایان دادن به جنگ چهل ساله برداشت است. از طرف دیگر، ثابت ساخت که برعکس ادعای طالبان،این حکومت نیست که جهت تامین منافع بیگانگان جنگ را بر بخشی از افغان ها تحمیل کرده و تنور خشونت را شعله ور نگهداشته است بلکه، از هر طریقی برای رسیدن به صلح تلاش دارد. حمایت از فتوای هزاران عالم دینی در داخل و بیرون از کشور توسط حکومت نشان داد که عمل به اتش بس و پایبند ماندن به آن نشان حرکت همسو گرایانه حکومت با مردم و عالمان دینی است و این می تواند از لحاظ معنویی جایگاه و پایگاه حکومت را بیشتر تقویت کند.

شکل گیری روحیه گسترده اجتماعی برای صلح خواهی و نفرت از جنگ نیز برای حکومت این فرصت را فراهم کرد تا ثابت کند که هرآنچه که در توان دارد برای تحقق این خواست مردم به کار ببرد  ودرصورت که مخالفان به جنگ ادامه دهد، جانب وابسته به منافع خارجی و جنگ طلب را بیش از پیش به مردم معرفی خواهد کرد.

در سطح بین المللی نیز حمایت های گسترده ی به حمایت از اعلان اتش بس و فراخوان به صلح حکومت شکل گرفت و عملا میدان تاخت و تاز مخالفان و حامیان خارجی آن ها را محدودتر ساخت.

نزدیک شدن مردم به حکومت از دیگر دستاوردهای حکومت از این اتش بس به حساب می رود و این بارقه امید در میان مردم درحال شکل گیری است که حکومت وحدت ملی می تواند به تدریج افغانستان را به صلح و ثبات برساند.

نتایج طالبان از اعلان اتش بس

طالبان نیز به وضوح از اعلان اتش بس سه روزه شان نتایج مثبت به دست اورند:

1. آنها عملا نشان دادند که اماده صلح و پیوستن به زندگی عادی هستند درصورت که مانع بیرونی برای پیوستن آنها از بین برود.
2. حضور تعدادی از نیروهای این گروه در داخل شهرها و تجمعات مردمی، چهره ی نسبتا متفاوت از گذشته تاریک این گروه به مردم به نمایش گذاشت و اینکه تغییرات جهانی از جمله ورد تکنالوژی به دنیایی طالبانی، تاحدودی موجب دگردیسی فکری درمیان جنجگویان آن شده است.
3. همچنین این گروه دریافتند درصورت پیوستن به صلح، مردم خسته از جنگ، انها را به آغوش گرفته و حس انتقام جویی درحد نیست که مانع ادغام آنها به زندگی عادی واجتماعی شود.

دستاوردهای مردم از اتش بس

مردم افغانستان نیز از این اتش بس دوجانبه، به دستاوردهای دست یافتن که اهمیت جدی در تحلیل اوضاع کشور و تصمیم گیری آنان دارد؛ درک دقیقتر از ماهیت و عوامل خارجی جنگ و اینکه این نزاع و خشونت ریشه داخلی ندارد و هردو طرف که در سنگرها کشته می شوند، قلبا نیت و اراده کشتن همدیگر را ندارند. درک بهتر و بیشتر این نکته به ملت کمک می کند که از دام های بیشتر سازمان های استخبارات خارجی و توسعه منازعات اجتناب کنند. مخصوصا تفرقه افگنی های قومی، نژادی، سمتی و دور کردن مردم به بهانه های مختلف از یکدیگر.

از سوی دیگر، مجموعه تحولات چون صلح خواهی و تلاشهای تحسین برانگیز شهروندان در نقاط مختلف از جمله هلمند به ایجاد فضای اتش بس کمک کرد و نشان داد که افکار عمومی و مطالبات مردم برای هردو طرف جنگ، نهایت حیاتی است و مردم نقش پر رنگتری در جهت تامین صلح و ثبات دایمی دارند.