سناتور محبوبه حقوقمل داعی اجل را لبیک گفت

   ۳۱/۰۱/۲۰۲۰

سناتور محبوبه حقوقمل، میرمن دانشمند و حقوقدان مجرب افغان داعی اجل را لبیک گفت

با نهایت تأسف و تألم اطلاع گرفته ایم که پوهنوال خانم محبوبه حقوقمل سناتور انتصابی در مشرانو جرگۀ افغانستان داعی اجل را لبیک گفت. انالله انا الیه راجعون.

میرمن حقوقمل از همصنفی های لایق، مهربان و دارای شخصیت عالی اینجانب بوده و در روزگار فرخندۀ شاهی مشروطه باهم شاگرد لیسۀ عالی ملالی بودیم و روابط نزدیک، احترام متقابل و خاطرات نیکی باهم داشته اییم.

خانم حقوقمل در شهر کابل متولد و بعد از فراغت از لیسۀ عالی ملالی شامل پوهنځی حقوق و علوم سیاسی پوهنتون کابل شده و مؤفقانه حائز دیپلوم از آن مرکز علمی گردید. وی با عضویت در کدر علمی تشکیل مذکور به کار آغاز نموده طوریکه به تدریج منحیث آمر دیپارتمنت روابط بین المللی پوهنځی حقوق وعلوم سیاسی مقرر شده و سالیان درازی به این شغل ادامه داد. موصوف درسال ۱۳۶۴ موفق به اخذ درجه ماستری در رشته حقوق اساسی و روابط بین المللی نیزگردید.

در سال ۱۳۷۲ خانم حقوقمل به ریاست پوهنځی حقوق و علوم سیاسی عز تقرر حاصل نمود، وی که بدون شک چهرۀ مؤفق و درخشان زن لایق و دانشمند افغان محسوب میگردد دارای شخصیت عالی، پشتکار در اجرای وظیفه، تواضع، دانش و فضایل پسندیده بود و در مقاماتی که اجرای وظیفه مینمود از دسپلین و اداره برخوردار بوده است. میرمن حقوقمل همچنان امور ریاست «میرمنو تولنه»، مؤسسۀ تعلیم و تربیۀ زنان افغان را هم بر عهده داشت که با مؤفقیت های چشمگیری آن تشکیل را اداره می نمود.

بعد از شکست طالبان عصر حجر، پوهنوال محبوبه حقوقمل منحیث معاون اول کمسیون لویه جرگه اضطراری تعیین گردید و نامبرده همچنان عضویت کمسیون های لویه جرگه اضطراری ولویه جرگه قانون اساسی را نیز بعد تر برعهده داشت.

درسال ۱۳۸۳ خانم حقوقمل به حیث وزیر دولت در امور زنان و رییس اجتماع زنان حقوقدان افغان عز تقرر حاصل نمود و با درایت و تجارب خویش امور محوله را پیش میبرد.

چند سال قبل این دوست قدیم من، برای کنفرانسی به واشنگتن دعوت گردید و به طریقی اینجانب را از مسافرت کوتاه خویش مطلع ساخت. همان بود که به ملاقاتش به هوتل محل اقامت وی رفتم و دیدار خوش آیندی را بعد از سالها مفارقت طولانی به همدیگر فراهم نمودیم. درین دیدار، متوجه گردیدم که از درد سختی رنج میبرد که اخیراً عاید حالش گردیده بود. با اصرار قناعتش را حاصل نمودم که حال که تا این سر جهان مسافرت نموده، سری به طبیبی بزند و اقلاً تشخیص دردش را با خود ببرد و دریافتم که به مرض قلبی هم مصاب میباشد. همان بود که به کمک یکی دو تن از داکتران خوش قلب افغان، وی را در شفاخانه ای در شهر واشنگتن دی سی بستری نمودیم که با تشخیص سنگ کیسۀ صفرا، جراحی عاجلی صورت گرفت. خانم حقوقمل تا صحتیابی و آمادگی مسافرت، مهمان من بود که خاطرات فراموش ناشدنی ای از آنچه او از وطن و رویداد های مختلفۀ آن میدانست، حاصل گردید.

وی حکایت نمود که در جریان جنگ های گوناگون سالیانی مقیم شهر پشاور گردیده و در آنجا برعلاوۀ ادارۀ یک مکتب دختران افغان مجله ای را به نام «روزنه» به نشر می سپرد که انتخاب اسم آنرا از شرائط محدودیت های ناروایی که بر زنان مظلوم افغان از ادارۀ سخیف طالبان جبراً وارد میشد، الهام گرفته بود، تشریح نمود که زنان افغان فقط از «روزنۀ چادری» به جهان مینگرند!! از قضا شماره هایی را برایم ن آورده بود که در آنها داستان های جانب را که در وطن تحریر یافته بود، نشر نموده بود.

خانم محبوبه، از سال ۱۳۸۴منحیث سناتور انتصابی سال های زیادی را در پارلمان افغانستان، یعنی مشرانو جرگه «مجلس سنا» سپری نمود و از آگاهی و دانش وی منحیث یک خانم افغان حقوقدان، مجرب و آگاه، همکاران او در آن تشکیل حقوقی فیض بردند.

متأسفانه این زن دانشمند و کاردان افغان مانند بسیاری از هموطنان مظلوم ما با تراژیدی سختی مواجه گردید طوریکه چند سال قبل بر یکی از حملات طالب یا داعش در رستوران لبنانی در منطقۀ وزیر اکبر خان، پسر، عروس و نواسه های بیگناه وی هدف انفجار بم و راکت قرار گرفتند و جان های شرین شان را از دست دادند. یا الله!!

او در طی ۳۵ سال خدمت درسال های ۱۳۴۷ و۱۳۵۷ به گرفتن مدال پوهنه درسال های ۱۳۶۴ و ۱۳۶۵ به گرفتن مدال های افتخار، همچنان تقدیرنامه های درجه اول و دوم نایل شد. همچنانکه درسال ۲۰۰۳ موفق به کسب جایزه حقوق بشر از طرف یکی ازموسسات امریکایی گردیده است.

سناتور حقوقمل کتاب های چندی را در زمینۀ موضوعات مربوط به حقوق و علوم سیاسی و دیپلوماسی تألیف نموده است که حائز اهمیت زیادی می باشد از آن جملۀ آثار وی تحت عناوین روش سیاسی کشورهای غیرمنسلک یا جهان سوم، لویه جرگه ها ونقش آن درقوانین اساسی افغانستان و نقش کنفرانس های بین المللی درعرصه بین المللی را تحقیق وتالیف نموده و صدها مقاله علمی، تحقیقی، حقوقی و اجتماعی را به رشته تحریر در‌ آورده است.

بدون شک فقدان مرحومه محبوبه حقوق مل شخصیت پسندیده و دانشمند در جامعۀ زن منور افغان و مجموعۀ حقوقدانان افغان و حلقۀ تعلیمی لیسۀ عالی ملالی ضایعۀ بزرگی شمرده میشود. از بارگاه خداوند بی نیاز برای دوست متوفی جنت برین و برای بازماندگانش صبر جمیل استدعا مبنماییم. آمین، یا رب العالمین.