پس لرزه های انتخابات

در تاریخ افغانستان، انتخابات و انتخاب زعیم کشور از طریق آرای مردم یک پروسه جوان و کم عمر میباشد. مردم افغانستان بعد از واقعۀ 11 سپتامبر2011  برای اولین بار در سال 2004 با آن آشنایی پیدا کردند و برای اولین بار مردم در سرتا سر افغانستان در پروسه انتخابات اشتراک کرده و سهم بزرگ شان را برای احیای دوباره جمهوریت و دیموکراسی به نمایش گذاشتند.

در کل، انتخابات دوره های قبلی هر چند بدون کم و کاستی هایی نبود، اما یک مشق و تمرین بهتر بود که باید از آن آموخته میشد. اگر به تاریخ گذشته افغانستان مراجعه کنیم به آسانی در می یابیم که نبود یک میکانیزم قانونی و انتقال صلح آمیز قدرت و حکومت های استبدادی سبب شد تا کشور به یک بحران جدی مواجه شود، که تا امروز مردم افغانستان قیمت گزاف آنرا میپردازند.

به طور معمول یک سناریو در تمامی انتخابات وجود دارد، طرف بازنده و برنده و بخاطر بقاء نظام و تقویت جمهوریت تیم بازنده به فیصله کمیسیون احترام گذاشته و تسلیم رای مردم میشود. متاسفانه سیاسیون افغانستان جرأت چنین عمل را ندارند و جامعه ما از نبود این فرهنگ رنج میبرد.

در انتخابات 2014 مردم با وجود همه تهدیدات امنیتی و مشکلات فراوان در پروسه انتخابات سهم بارز گرفتند و به طالب و تمام دشمنان جمهوریت و دیموکراسی نه گفتند و با رنگ کردن انگشتان شان در روز انتخابات از جمهوریت پشتیبانی کردند.

اما تیم بازنده با نپذیرفتن نتایج نهایی انتخابات، قربانی های مردم را نادیده گرفته و به آن ارج نگذاشت. و اعتماد مردم را نسبت به پروسه انتخابات خدشه دار ساخت. و بلاخره با میانجی گری خارجِی ها و درنتیجۀ یک معاملۀ فرا قانونی، خلاف تمام ارزشهای دیموکراسی حکومت وحدت ملی شکل گرفت. حکومتی که تا اخرین روزی کاری اش در عدم تفاهم و بی باوری بسر میبرد و رهبران حکومت در کوچکترین مسایل همسویی نداشتند.

ریئس جمهور غنی در پیوند به تشکیل حکومت وحدت ملی بار ها ابراز داشته است که: برای جلوگیری از بوجود امدن بحران در کشور قربانی داده و تن به تشکیل حکومت وحدت ملی داده است و از این کار خود پشیمان نبوده ولی این کار را یک تجربۀ ناکام می خواند. موصوف در جریان کارزار های انتخاباتی فعلی بارها تاکیده کرده که به هیچ نوع معامله سیاسی تن نخواهد داد و به آرای مردم احترام خواهد گذاشت و انتخابات فعلی یک برنده خواهد داشت.

گرچه در طی پنج سال گذشته مردم اعتماد خود را نسبت به کمیسیون های انتخاباتی از دست داده بود ولی با آن هم برای نهادینه شدن جمهوریت، مردم سالاری و انتقال مسالمت آمیز قدرت راه دیگری به جز از رفتن به پای صندوق های رای نداشتند و با وجود همه تهدیدات امنیتی و تبلیغات وسیع حلقات درونی و بیرونی علیه برگذاری انتخابات باز هم به امید اینکه بار دیگر با ارای انها معامله سیاسی صورت نگیرد از خانه ها بیرون شدند و مسئولیت ملی و وطنی خود را اداء نمودند.

حالا مردم توقع دارند تا کمیسیون های انتخاباتی مسئولیت های شان را به خوبی به پیش برده و از رای پاک و قانونی مردم حراست نمایند و نتیجه انتخابات را بدون هرگونه فشارهای داخلی و خارجی در وقت معین و قانونی آن اعلام کرده و اعتبار از دست رفتۀ کمیسیون های انتخاباتی را دوباره احیاء نمایند.

در گذشته، بالای کمیسیون های انتخاباتی یک اتهام عمده این بود که تمام اعضای کمیسیونها از طرف شخص ریئس جمهور تعیین میشدند، اما اینبار ریئس جمهور خودگذری نشان داده با مشوره و رای تمام نامزدان ریاست جمهوری کمیشنران کمیسیونها را تعیین کردند، تا کمیسیونها مستقلانه عمل کنند و نتیجه برآمده از آن برای همه جوانب قابل قبول باشد.

اما جالب اینجا است که؛ نامزدانی که میدانند دیگر برندۀ انتخابات نیستند و رای کافی نیاوردند همان کمیسیونی را که خود ساخته اند متهم به جانبداری و بی کفایتی میکنند، که این عمل آنها یک کار ناجوانمردانه و خلاف تمام اصول دیموکراتیک و ملی میباشد. سیاسیون افغانستان در نهادینه ساختن نهاد های ملی در تاریخ گذشته خوب عمل نکرده  و هربار کوشش کرده اند تا نهاد های را که با خون وقربانی هزاران افغان ساخته شده از بیخ و ریشه محو کنند.

تیم های پیشتاز انتخاباتی باید منتظر اعلان رسمی کمیسیون باشند و با خود داوری های پیش از وقت اذهان عامه را مغشوش و منحرف نسازند و با تمام جرأت نتیجه انتخابات را بپذیرند. اما طوریکه دیده میشود بعضی از تکت های انتخاباتی به خصوص تیم ثبات و همگرایی از شروع پروسه انتخابات تا اکنون در سدد سبوتاژ پروسه انتخابات و ایجاد بحران در کشور استند. این تیم بعد از سپری شدن روز انتخابات بعوض اینکه در کنفرانس مطبوعاتی خویش از اشتراک مردم و فداکاری های نیروی امنیتی تشکری کند با ادبیات کوچه بازاری، خود را برنده انتخابات اعلام نموند و به تیم های رقیب اتهام تقلب گسترده بستند. تا در صورت عدم پیروزی برای نپذیرفتن نتیجه انتخابات و ایجاد کشمکش و بحران سناریویی تازه ای داشته باشند. این عالی جنابان فراموش کرده اند که برای ارزیابی و تفتیش تقلب و تخطی های انتخاباتی راه های قانونی و نهاد ها و مراجع رسمی و قانونی وجود دارد که باید به آنها مراجعه شده و به تصامیم آنها احترام گذاشته شود.

تیم ثبات و همگرایی، بعد از برگذاری انتخابات بخاطر مغشوش کردن اذهان عامه و فراهم نمودن بستر برای ایجاد بحران پسا انتخابات چندین کنفرانس خبری دایر کرده و سناریو های دروغین و خود ساخته را همگانی کردند که برای هیچ یک از آن اتهام ها اسناد و شواهد کافی را پیش نکردند.

بعد از انتخابات اولین سناریویی که آنها ایجاد کردند مشکل آرای غیربایومیتریک بود و فکر میکردند که تمام آرای غیربایومیتریک به نفع تیم دولت ساز استفاده شده است، که تیم دولت ساز از فیصله کمیسیون در این مورد به پیشانی باز استقبال نموده و حمایت خویش را اعلام کرد. بعد از انتقال آرای بایومیتریک به سرور عمومی، ناظرین این تیم دریافتند که باز هم برنده نیستند، اما اینبار هم دست به یک توطئه دیگری زدند و سناریویی جدیدی ساختند که گویا پولیس قطعه “سی آریو” شب هنگام قفل های مرکز دیتا سنتر را شکستانده و به سرور عمومی دست یافته اند و میخواستند که در دیتابیس تغیراتی را بوجود آورند. ولی وزارت داخله و کمیسیون انتخابات این ادعا را رد کردند و نتوانستند برای اثبات ادعای شان سندی پیشکش کنند و بدون دلیل موجه خواستار استعفاء بی درنگ معین ارشد امنیتی، جنرال خوشحال سادات و ریس دارالانشاء کمیسیون انتخابات حبیب الرحمن ننگ شدند.

این شاید آخرین کوشش و سناریویی تیم های بازنده برای به بحران کشیدن انتخابات و منحرف نمودن اذهان عامه نباشد. در روزهای آینده شاید، شاهد اتهام های دروغین ویا سناریو های جدید از سوی تیم های که چانس برنده شدن شان کمتر است باشیم.

بعضی از نامزدان ریاست جمهوری که تازه با روند دیموکراسی و انتخابات آشنایی پیدا کرده اند و با اصول و قاعده بازی بلدیت ندارند و برد خود را از روی جلساتی کمپاینی محاسبه میکردند، حال میدانند که دیگر در بین مردم ارزش و اعتماد خود را از دست داده اند و در صندوق های رای چیزی نصیب شان نشده خواب حکومت موقت را بار دیگر می بینند.
این عالی جنابان میدانند که از سوی مردم رد شده اند و از راهی قانونی و دیموکراتیک صاحب قدرت شده نمی توانند. حال می خواهند تجارب گذشته خویش را تکرار نمایند. این‌ها باید بفهمند که  طرح و مفکوره ایشان دیگر در این کشور خریدار ندارد.

در اخیر، برای جلوگیری از بوجود آمدن جکومت دوسره و یا بحران انتخاباتی باید، طرف بازنده به آرای مردم احترام بگذارد و نتیجه اعلام شده انتخابات را به بن بست مواجه نسازد، کشور های بیرونی و دخیل در روند انتخابات کشور از دست اندازی در کار کمیسیون های انتخاباتی جدا دور گزینند، اعضای کمیسیون ها باید به وجیبه تاریخی و مردمی شان نگریسته و به شخص و تیم مشخص نباید کار بکنند و در ضمن نیروهای قهرمان امنیتی کشور باید بیطرفی شان را حفظ کرده و به شایعۀ پردازان مهلت اتهام بستن را ندهند.