کانکور، کنکوور

کانکور، کنکوور

 واژه (کانکورـ کنکو) ور پشایې است ویا لانین !

دوستان محترم خواننده ګان عزیز این بار دراین نبشته میخواهم واژه ،کا نکور،کانکوور ،کنکوورکه ،یکی از واژه های  مهم ادبې ، با ارزش تاریخی ومورد استعمال درعصر موجود نیزاست ودرادبیات زبانهای جهانی روزمره وسالانه نیز مورد استعمال است ، تحت پژوهش قرار میدهم و به خاطرتوضیح وتشریح ان که ایا این واژه ادبی ،تاریخی ،حیاتی ومهم نیز مانند اکثریت واژه های ادبې وتاریخی  که ،درزبان پشایې به خاطر آریک / پشایې بودن ،تاریخی وباستانی بودن ان قبلآ پرداخته  ام ،این بار نیز با النوبه ،به توضیح وتشریح واژه یې  (کانکور) میپردازم که، ایا واژه یاد شده پشایې/آریک  است ویا خیر به تحلیل وتجزیه یې ان میپردازم تا باشد به خوانندګان عزیز وپژوهشګران زبانها معلوم شود که، زبان پشایې از زبان باستان تا امروز در کشور تاریخی مان افغانستان باهمه دار وندارادبې اش زنده است !

حال اینکه به باور کامل ګفته میتوانم که، این واژه یې باستانی ومشهورومورد استعمال درزبانهای بیشتر  امروزین جهان مورد استعمال دارد .

امیدوارم بادلایل علمی ،منطقی وادبې ثابت سازم که، واژه موصوف ، ملکیت ادبیات زبان اصیل آریایې آریک / پشایې است .

 بنابراین دلیل میخواهم که، ازلحاظ زبان اصیل آریایې آریک / پشایې به توضیح وتشریح ان بپردازم وبه اثبات رسانم که، واژه یې موردبحث ازهمین سرزمین باستان (آریانا ویجه/ افغانستان) امروزین به زبانهای هند وارپایې وحتی به زبانهای غیر آریایې نفوذ نموده است !

واژه کانکوور ،کنکوور یکې از واژه های ترکیبې وزیبا زبان باستان پشایې /آریک است ،جهانیان این واژه را به معنی ومفهوم دادن امتحان دربین تعداد بیشتر اشخاص وافراد، جهت تعلیمات عالی ازدرجه پائین به درجه بالاترویا به خاطر بدست اوردن مقامات بلند تر دروظایف دولتی وحکومتی به خاطر عدالت وانصاف ، که از ان تصور میشود به کار ګرفته میشد .

 زمانیکه واژه کانکوربه زبان میاید، درک همه شنوندګان ازان به معنی امتحان دادن واز تعداد بیشتر مشمولین امتحان  تعدا محدود ،معین ومشخص شده از طرف اداره ویا موسسه خاص که،جهت تعلیمات بلندتر ویا بدست اوردن رتب ومقام ازپائین به بالا صورت میګیرد قابل درک وفهم است. درمجموع عین همین  واژه یې کانکوراستعمال میشود، ولې به کنه وریشه یې ان که بدانند ،متاسفانه نمیدانند ولی مفهومش را همه شنوندګان درک کرده میتوانند که،معنی اش امتحان است ولی به باور وعقیده شنونده وخواننده همین ، که واژه یې کانکور واژه زبان خارجی ویا لاتین است نه، پشایې /آریک !

ولی خواننده وشنونده عزیز این را نمیداند که، در خمیره یې این نام ترکیبی کدام واژه ها سهم دارند واصلا  به کدام معنی ومفهوم است نادانسته به مفهوم امتحان قناعت دارند !

حالانکه هر واژه باید ازریشه شناخته ودانسته شود ،که ایا مفهوم پزیرفته شده در خود واژه ،وجود دارد و یاخیر!

بنابر دلایل فوق الذکر، به خاطر اثبات نظریه یې خویش ادعا دارم که،واژه یې (کانکور ) یکی ازواژه های ترکیبی زبان مروج پشایې کشور باستانی افغانستان است . به توضیح وتشریح ان به طور ذیل اغاز نمایم :

واژه ترکیبی (کانکور،کانکوور ،کنکوور) درزبان امروزین ودراصل زبان باستان پشایې /آریک بوده وبا پیشکش دلایل پائین به اثبات میرسد :

درزبان پشایې واژه ترکیبی (کانکور) ازدو کلمه (کا نکو، کنکو= کم ،کمی ،مشتی ، مقداری.،ا ندازه یې ) و( وُر= بلند شو ،برخیز ، برجسته شو،متمایزشو…) ساخته شده است که ، واژه ( وُر = بلند شو…..) درادبیات زبان پشایې واژه یې (وُر ، وور= بلند شو …) فعل امری است ،برای مفرد مخاطب از مصدر (وُریک ، ووریک = بلندشدن ،برخاستن ، بیدارشدن ،بیدارکردن …) بدست میاید . برای بدست اوردن فعل (وُر ،وور = بلند شو ،برخیز ،برجسته شو….) بدست میاید . حالا به ګردان مصدر (ووریک، وُریک = بلند کردن ،بیدارکردن …..) میپردازیم تا باشد واژه مورد نظر خویش را درجریان ګردان مصدربدست اورده ومورد قبول دانشمندان وپژوهشګران ادبیات زبان ها ګردد.

وُریک ،ووریک = بلند شدن ،بالا شدن ،برجسته شدن ……

آ / من            وریم = بلند میشوم ……

تو / تُو           وُری ،ووری =بلند میشوی….

                                  سی / او          وُرا ، ورګا  = بلند میشود،بالا میشود……

                                  آمو / ما          وُریس ،ووریس = بلند میشویم ،بالا میشویم ….

                                 اِیمو / شما        وُریدا ،ووریدا = بلند میشوید،بالا میشوید …..

                                تی / انها          وُرین ، وورین = بلند میشوند ،بالا میشوند…..

درنتیجه ما فعل امری را برای مفرد مخاطب به شکل (وُر ، وور= برخیز ،بلند شو ….) بدست اوردیم بربنیاد ګردان فوق ما ګفته میتوانیم که، واژه (وُر،ور، وور ) یکی از افعال اساسی زبان پشایې بوده واست که ،ما درنتیجه ګردان مصدر بدست اوردیم . پس واژه های ( کانکو ،کنکو = مقداری ،اندازه‌ یې ، مشتی ) را اګر با فعل بدست امده یې امری (برخیز ،بلندشو ….) باهم بنویسیم ما واژه مورد بحث ترکیبی را چنین بدست میاوریم :

( کنکو ،کانکو = مقدار ،مشت ،اندازه … +  وُر ،وور = بلند شو ،بالا شو…. ) = ( کنکو ، کانکو + وُر ،وور = ،کنکو وُر، کانکو ور) حالا ما واژه ترکیبی ( کنکوُر ،کانکو ور، کانکور = کمی بلند شدن ، مقدار  بلند شدن ….) درمعادله یې فوق ما واژه ترکیبی رابا معنی اش ( کانکور ، کنکو وُر) بدست اوردیم پس ګفته میتوانیم بګوئیم واعتراف نمائیم که واژه (کانکور ، کنکو وُر= تعداد ،مقدار بلند شده ،برجسته شده ) معنی میدهد ودر زبان پشایې مروج امروزین اش با تمام قوت اش زنده ومورد استعمال است ،بنابر دلایل فوق ومقنع ګفته میتوانیم که واژه یې ترکیبی فوق مربوط به زبان پشایې مروج امروزین است. یعنی (ازتعداد بیشتر مشمولین امتحان تعداد کم به یک تفاوت خاص برجسته شدن ،معلوم شدن ونمرات زیاد ګرفتن معنی میدهد . یعنی ( کنکو ور ،کانکو ور=از تعداد زیاد امتحان دهندګان تعداد مورد ضرورت وموردنظر برجسته شدن ونمرات خوب رابدست اوردن وازدیګران ممتاز شدن معنی میدهد ).

ازدانشمندان وپژوهشګران زبان وادبیات خواهشمندم که، نظریات سازنده یې خویش را جهت خوب وبهترشدن پژوهش اینده با ما شریک ونظر خویش را به خاطر چګونګی توضیحات وادعای بنده که،من واژه فوق را مال زبان وادبیات پشایې میشمارم وجهت پیشبرد کارهای پژوهشی اینده همکاری نمایند .

با احترام .

احمدجان «ماڼو» .دنمارک ۲۰۲۱ مارچ.