گفتگوی مخفیانۀ چین با بلوچها/ ترجمه و تتبع : غوث جانباز

اینک (۵۵) سال است که چینائیها بدون سرو صدای زیاد با جنگجویان بلوچ در مناطق بلوچ نشین پاکستان به خاطر تأمین امنیت پروژه های زیربنائی به ارزش (۶۰) میلیارد دالر که توسط پیکن تمویل می شود و بخش از دهلیز اقتصادی میان چین و پاکستان را تشکیل میدهد، گفتگو میکند.
کسانیکه از کُنه مذاکرات با جنگجویان بلوچ آگاهی دارند جزئیاتی را در اینمورد با نشریۀ “فاینشنل تایمز” شریک ساخته اند. این افراد خبر میدهند که چین دیریست در مناطق که خط و سیر و نقشۀ اساسی پروژۀ “دهلیز اقتصادی” از آن میگذرد، با جدای طالبان بلوچ تماسهای مستقیم را برقرار ساخته است. یک مقام رسمی پاکستان به نشریۀ فوقاً یاد شده گفته است که چینائیها آرام آرام مؤفقیت های خوبی را در این گفتگوها بدست میاورند. اگرچه، جدای طلبان بلوچ هنوز هم گاه، گاه شبخون های پراگنده را به ضد قوای پاکستانی انجام میدهند، لیکن شدت فعالیت های شان مثل سابق ملموس نبوده و تأثیر زیاد ندارند.”
پیکن طی بیش از نیم قرن سیاست عدم مداخله را در امور داخلی کشورهای دیگر دنبال میکرد. این سیاست به چین موقع میداد تا سرمایه گزاری های عظیم اینکشور در نقاط محتلف جهان در امان و بی خطر باقی بماند. چین بدین ترتیب سیاست نهایت ماهرانه و زیرکانه و دور اندیشانۀ اقتصادی خویش را که ابتکار “یک کمر بند، یک مسیر” یا “راه ابریشم نوین” نامیده می شود را برای تجارت میان آسیا، اروپا و افریقا تطبیق می نماید.
دلچسپ است که مقامات رسمی پاکستان از گفتگوها میان چینائیها و جنگجویان بلوچ در سطح رسمی خاموشی اختیار میکنند، در حالیکه در سطح پائین و غیر رسمی از آن استقبال مینمایند.
تلاشهای پیکن بخاطر توسعه ای اقتصادی، بخصوص برنامه های ستراتیژیک چین به منظور ایجاد “راه ابریشم نوین” اینکشور را اینک داخل یکی از پُر منازعه ترین حوزه های جهان (آسیای مرکزی – آسیای جنوبی) ساخته است.
نیروهای تأمین صلح چین همین اکنون در سودان جنوبی قرار دارد. پیکن در آنجا در عرصۀ نفت به سرمایه گزاری های عظیمی پرداخته و افزون بر آن در نظر دارد به اعمار خط آهن نیز بپردازد. چین همچنان نظامیانش را به تقاضای سازمان ملل متحد برای تأمین عملیات صلح آمیز به کشور افریقائی “مالی” اعزام داشته، و باری هم رسماً اعلام داشته بود که حاضر است در حملات نظامی برای سرکوبی گروه داعش در عراق سهم بگیرد. قابل یادآوری است که چین زمانی یکی از بزرگترین سرمایه گزاران خارجی در صنعت نفت عراق بشمار میرفت.
فعالیت های چین نشان میدهد که پیکن میخواهد به سرعت خلای را که در پاکستان پس از قطع همکاری های امریکا با این کشور به میان آمده پُر نماید. واشنگتن بعد از آنکه در عدم صداقت و عدم ظرفیت متحد سابقه دار خود، یعنی پاکستان در مبارزه با تروریزم و افراطگرائی مطمئن و معتقد گردید، تصمیم گرفت علایق خود را با این کشور به شدت کاهش دهد.
برخی از صائب نظران مسایل بین المللی تأکید میورزند که سرمایه گزاری های عظیم چین در پاکستان، اسلام آباد را متدرجاً وابسته به چین خواهد ساخت. در عین حال، چین بار، بار خاطر نشان ساخته است که آرزو ندارد قوت های نظامی خود را در پاکستان جابجا بسازد.
نشریۀ “فاینشنل تایمز” با نقل قول از مقامات عالی رتبۀ پاکستان تأکید مینماید : ” اسلام آباد از گفتگوها میان فرستادگان چین و جدائی طلبان بلوچ استقبال می نماید، حتی اگر حکومت پاکستان از برخی جزئیات این گفتگوها در جریان هم قرار داده نشود.” به نظر مقامات زیرک پاکستانی هرگاه گفتکوهای چین با بلوچها بالاخره به صلح بیانجامد، اینکار در هر حال به نفع حکومت پاکستان تمام می شود…
تصمیم چندی قبل واشنگتن مبنی بر قطع کمک های نظامی به پاکستان و حتی تهدید درج این کشور در لیست دولت های که از تروریزم و افراطگرائی پشتیبانی مینماید، برخی از سیاست مداران طراز اول را در اسلام آباد باورمند ساخته است که چین منحیث همکار و پارتنر بیشتر مورد اعتماد می باشد. منبعی در حکومت پاکستان به خبرنگار “فاینشل تایمز” یاد آور شد : ” در تفاوت با امریکائیها که دیگر قابل اعتماد نمی باشند، چینائیها اینجا برای آن حضور دارند تا در کنار پاکستان بیاستند و از آن حمایت نمایند.”
مقامات در چین، در سطح رسمی طبق معمول از گفتگوها با جنگجویان بلوچ خودداری می نمایند، اگرچه سفیر چین در اسلام آباد ضمن مصاحبه ای با خبرنگار بی بی سی اعلام داشته بود که بلوچهای مسلح در مناطق شان دیگر تهدیدی در راه اعمار و ایجاد دهلیز اقتصادی و سایر پروژه های زیربنائی میان چین و پاکستان نمی باشد.
سرکرده ای یکی از قبایل بلوچ اعتراف میکند که بسیاری از جوانان بلوچ تبار حاضر اند در بدل پول سلاح هایشان را به زمین بگذارند. این روزها جوانان بلوچستان در تفاوت با ده سال قبل کمتر علاقه دارند تا به صف جنگجویان جدائی طلب بپیوندند. بسیاری از آنها باور دارند که آغاز کار دهلیز اقتصادی و بندر گوادر باعث شگوفائی بلوچستان می شود و زمینۀ اشتغال برای هم تباران شان به میان میاید.
(برمبنای مطالب نشر شده در نشریه های “فاینشل تایمز”، “داون” و بی بی سی.)
ترجمه و تتبع : غوث جانباز