پروسه صلح و نتیجه ی کنونی آن/  شکور شیرزاد

صلح در افغانستان به یک معضل ملی وبین الملی تبدیل شده است. حکومت افغانستان درازها به خاطر گفتگوهی صلح میان حکومت وطالبان تلاش میورزد، اما تلاش وگفتگوهای صلح پیش از سال جاری به هیچ نتیجه ای نرسیده بود که حال مشاهده میشود، حکومت راهای رسیدن به صلح را تمثیل می کند.

صلح در افغانستان  تبدیل به یک معضل ملی، منطقه ای وفرامنطقه ای شده بود که حکومت افغانستان برای آغاز گفتگوهای صلح با طالبان هموار تلاش میورزد اما این نوع تلاش ها به دلایل نامعلومی نتیجه بخش نه بود.

بهترین امید مردم افغانستان آغاز در باره صلح نشست چهار جانبه میان افغانستان، پاکستان، چین وامریکا بود. این نشست ها پس از چهار دور به بن بست کشیده وگروه طالبان هم بجای اینکه به گفتگوهای صلح حاضر شوند، حملات انتحاری وانفجاری خویش را در بخش های از کشور افزایش داده ودامنه ای نا امنی های شان را در سطح افغانستان گسترش دادند. اما حملات متقابل از نیروهای امنیتی و دفاعی کشور و هشدارها و تهدید های خارجی بل خصوص سران امریکا و ناتو بالای طالبان مسلح و همچنان تهدید ها بالای کشور های همسایه بی سابقه بود که نتیجه ی نسبتا خوب داشت.

در پروسه ی صلح و نشست کابل اعلان بیقید و شرط در برای گفتگوی صلح به طالبان نشان دهنده از اراده یی حکومت فعلی است.

از همین دلیل اجماع علمای افغانستان، عربستان سعودی، و اجماع های داخلی و خارجی به میان آمد که خواهان صلح افغانستان شد و جنگ را از فتوای دینی در این کشور را حرام دانستند.

طالبان یک گروه شناخته شده توسط برخی از کشور های منطقه است، از همین رو در تصمیم گیری خود استقلالیت کامل ندارد. وبیشتر توسط استخبارات های منطقه فرمان میگرند. از همین لحاظ به نظر میرسد که حکومت افغانستان به تغیر رویکرد نظامی گروهی طالبان از راه های دپلوماتیک با کشور های رایزنی کند که آنها خط مشی سیاسی ونظامی طالبان را مشخص کرده وبه طالبان در رابطه به جنگ وصلح فرمان میدهد.

در رابطه به تامین صلح در کشور در کنار این تلاش ها در سال جاری بخاطر فرا رسیدن عید سعید فطر روز های عید را حکومت افغانستان آتش بس اعلام کردند. که این هم با استقبال منطقه وجهان روبرو شد. مردم افغانستان هم از ابتکار حکومت حمایت کردند. جامعه جهانی وکشور های منطقه هم امید براین داشتند که این آتش بس گفتگو های صلح میان حکومت وگروه طالبان را باز کند. برخورد مردم ونیروهای امنیتی با طالبان طوری بود که خود رهبران طالبان هراس به این داشتند که مبادا برخورد های انسانی بر روحیه وافکار این نیرو ها تاثیر گذاشته روح جنگی را از آنها سلب کند. بدین ملحوظ رهبران طالبان به نیروی های تحت امرشان فرمان خروج از شهرها وباز گشت به سنگرهای شان را صادر نمود. وپس از سه روز عید از تمدید دوباره آتش بس با حکومت را رد کردند. ولی اکنون هم به نظر میرسد که رایزنی های حکومت در عرصه منطقه ای وبین الملی تا حدی نتیجه داده واین کشور ها هم با آغاز گفتگوهای صلح رضایت نشان دادند. آغاز دید بازدید های مقامات بلند پایه حکومت افغانستان وپاکستان، وهمچنان تمایل امریکا با گفتگوهای صلح با طالبان، کشورهای دیگر منطقه از جمله هند، ترکمنستان، تاجکستان، اوزبیکستان، امارات متحده عربی وعربستان به تمدید آتش بس وشروع نشانه های مذاکرات صلح میدانند. که این کشورها به این نتیجه رسیده اند که ادامه جنگ در افغانستان سبب گسترش ناامنی در کشور های منطقه گردیده ودر آینده صلح ثبات منطقه هم را هم با تهدید های جدی روبرو میکند. اگر این اجماع تقویت گردیده وبه راهکار عملی از سوی کشورهای منطقه مبدل شود بدون شک راه رسیدن به صلح آسان وامکان پزیرد  خواهد بود.

سفرهای اخیر رئیس جمهور کشور به ولایات شرقي و هم سرحد پاکستان بدون شک که در باره پروسه صلح نتیجه خوب خواهد داشت. رئیس جمهور در سخنرانی اول سفر خویش به زون شرق کشور در ولایت ننگرهار گفتند که جنگ افغانستان برایشان میراث مانده و حکومتش این جنگ را خاتمه میدهد. چندی پیش رئیس جمهور غنی بعد از به پایان رسیدن آتش بس از طرف حکومت به نماینده های رسانه ای در ارگ گفت که حکومت در باره صلح افغانستان پیشرفت کرده و این بار جنگجویان طالبان را به آتش بس مجبور خواهد کرد، چنانچه که در روزهای عید قبلی سعید فطر نمونه یې تاریخی را جهانیان نیز مشاهده کرد.
حمله یی خونین به اهل هنود افغانستان در شهر جلال آباد نشان میدهد که پاکستان و دیگر حمایه گران جنگ جویان در هراس اند که این جنګ را به عینک پایان رسیدنی شان می بیند و دست به پروژه های نوی خویش که رنگ مذهبی را نشان میدهد، به راه می اندازد که هیچ وقت این پشرفت تاریخی در باره صلح افغانستان، بعید از نیازمندی ملت افغان نخواهد شد.