کورونا، افغانستان ته څومره پیسې راغلې څومره لګول شوي او د څو ژمنه شوې؟

د افغانستان د عامې روغتیا وزارت وايي له کله راهیسې چې په هرات کې د کورونا وېروس لومړی مثبته پېښه ثبت شوې دې وزارت ته ۱۵ میلیونه ډالر ځانګړې شوې وې چې د دوی په وینا له دې پیسو د روغتیايي درملو، ولایتونو ته د درملو او تجهیزاتو د لیږلو لپاره ترې ګټه واخېستل شوه.

د دې وزارت اداري او مالي مرستیال شفیق‌ الله شهیم نن د دوشنبې په ورځ (د جون ۱۵/د غبرګولي ۲۶) په کابل کې یوه خبري غونډې ته وویل، په داسې حال کې چې نړیوال بانک له افغانستان سره د څلورو کلونو لپاره د ۱۰۴ میلیونه ډالرو مرستو ژمنه وکړه چې ۵۱ میلیونه یې د روان کال لپاره دي او دا پیسې به د روغتیايي چوپړونو لپاره په درېیو ډولونو ولګیږي:

“۲۱ میلیونه ډالر به د هغو غیردولتي موسسو له لارې چې په ولایتونو کې کار کوي ولګیږي او ۲۳ میلیونه به یې د یونېسف له لارې او پاتې ۷ میلیونه ډالر به د روغتیا د نړیوال سازمان له لوري ولګیږي.”

همدا راز دی وايي اسیايي بانک هم ۴۰ میلیونه ډالرو د مرستو ژمنه کړې چې لا یې هم اداري کارونه روان دي او دا هم درې برخې لري، لومړی هغه یې په لسو ولایتونو کې د ځینو روغتونونو، وارډونو لپاره ځانګړې دي او په ۳۱ ولایتونو کې  د بیړنیو حالاتو لپاره نوي وارډونو جوړولو لپاره ځانګړې دي. دوه نورې برخه یې چې دارو، تجهیزات او میکروب ضد درمل دي  د ملګرو ملتونو د یو شمېر ادارو(یونیسف او ډبلیو اېچ او) له لارې مصرف شي. 

شهیم زیاتوي شاوخوا ۱۵۵ میلیونه ډالرو مرستو ژمنه شوې چې هغه کې نړیوال بانک، د اسیا پراختیايي بانک او د افغانستان د مالیې وزارت شامل دی چې په ده کې ۳۶ میلیوه ډالره لګول شوي.

د روغتیا وزارت مرستیا وايي،  له افغانستان سره  یو شمېر نورو بنسټونو لکه د اسټرالیا سفارت،د واکسین نړیوالې ټولنې، د کارپوریشن نړېوالې ټولنې، د ملګرو ملتونو ادارې،ګلوبل فنډ، یو.اېن.ډي.پي او ‘ډي.اېف.ای ډي’ وې چې یا یې مرسته کړې او یا یې ژمنه کړې.

همدا راز دی د ځینو هېوادونو او ادارو د طبي وسایلو مرستې هم یادوي لکه چین، روسیه، متحده عربي امارت،ترکیه،ایران، قطر، هند، پاکستان او د یونیسف ادارې، یو شمېرمحصلینو او سوداګرو چې کړي دي.

د کورونا وېروس تازه حال                                           

په ورته وخت کې د افغانستان د عامې روغتیا وزارت وايي، په تېر شپه او ورځ کې د هېواد په لابراتوارونو کې د کورونا وېروس ۱۵۵۷ مشکوکې پېښې معاینه کړي چې له ډلې یې ۷۶۱ یې مثبت راغلي چې په دې سره ټولټال ۲۵۵۵۷ ته لوړې شوې.

دا وزارت وايي په تېر شپه او ورځ کې کوویډ-۱۹ ناروغۍ ۷ تنه مړه کړي چې ټولټال شمېره  ۴۷۸ ته ورسېده او په دې موده ۳۶۵ تنه ترې روغ شوي چې د ټولو روغو شویو شمېره له ۵زرو لوړه ده.