د شنونکو په باور، سره له دې چې ملګرو ملتونو او د نړۍ هيوادونو د طالبانو حکومت په رسمیت نه دی منلی، خو د طالبانو ادارې سره هره میاشت د میلیونونو ډالرو مرستو دا ډله لا نورو خپلسریو ته هڅولې ده.
په پخواني حکومت کې د لوړو زده کړو وزیر عباس بصیر دویچه ویله ته وویل: «که چېرې هیڅ ډول اقدام ونه شي، خلک او نړۍ په همدې توګه د طالبانو پر وړاندې خاموشه پاتې شي، طالبان ښايي تر دې په بدترو کړنو لاس پورې کړي.»
د طالبانو د لوړو زده کړو وزارت د یوه مکتوب په خپرولو سره ټولو دولتي او شخصي پوهنتونونو ته امر کړی چې د نجونو له پاره لوړې زده کړې تر امر ثاني ځنډېدلي دي، چې له امله یې نن چهارشنبې (۲۰۲۲م کال د ډسمبر ۲۱) ښځي زده کوونکې د پوهنتونونو له دروازو راګرځول شوي دي.
په ټولیزو شبکو کې لاس په لاس کېدونکو ویډیوګانو کې ښکاري چې محصلانې په ژړا او ساندو خپلو کورونو ته ستنیږي.
خو آيا له خلکو سره په دې اړه د حل لارو په توګه څه پاتې دي؟
مدني اعتراضونه
سیاسي شنونکي وايي چې د خلکو، پوهنتونونو د استادانو او نارینه زده کوونکو ترمنځ ټینګه همغږي کولای شي پر طالبانو فشار راوړي.
بصیر وویل: «مدني حرکتونه کولای شي ډېر موثر تمام شي، لومړي قدم کې د استادانو ترمنځ همغږي رامنځته شي او ترهغې پوهنتونونو ته ولاړ نه شي ترڅو چې طالبانو خپله پریکړه بیرته نه وي اخېستي، دویم ګام کې د پوهتونونو نارینه محصلین دې د ښځو محصلینو ترڅنګ ودریږي او په همغږ ډول دې پوهنتونونو ته له تګ څخه ډډه وکړي.»
د طالبانو د تازه پرېکړې په غبرګون کې په ننګرهار کې د طب پوهنځي محصلانو اعتراض کړی او په ټولیزو شبکو کې لاس پر لاس کېدونکي ویډیوګانې ښيي چې زده کونکي د آزموینې له صحنې وځي.
دغه راز، د کابل پوهنتون د ریاضیاتو پوهنځي استاد عبیدالله وردګ بیا د طالبانو د دې پریکړې په غبرګون کې د دغه پوهنتون د علمي کادر له غړیتوب څخه استعفا ورکړې.
هغه په خپله استعفا کې لیکلي: «نه غواړم د رژیم په داسې پوهنتون کې تدریس ته دوام ورکړم چې نجونو ته پکې د زده کړو اجازه نه وي.»
دغه استاد زیاته کړې چې سره له دې پریکړه یې مناسبه نه ده، خو د اعتراض په توګه ورسره بله لار نه وه پاته.
د طالبانو دا پریکړه ان هغو سیاسي شنونکو هم غندلې ده چې د طالبانو له سیاستونو په پلوي مشهور وو.
په آلمان کې یوه افغان شنونکي ډاکټر هاتف مختار دویچه ویله ته وویل: «موږ د دې له پاره د دې نظام ملاتړ وکړ چې د واک جزیرې یې له منځه یووړې او یو مرکزي دولت یې جوړ کړ، خو له دغه نظام څخه قطعاً د نجونو د ښوونځیو او پوهنتونونو د تړلو په تړاؤ دفاع نه کوو، دغسې عمل د افغانستان د ملت، خلکو او تاریخ سره ظلم او خیانت دی.»
هڅه مو وکړه چې د دې پریکړې د اصلي دلایلو په اړه د طالبانو د حکومت نظر هم واخلو، خو د هغوی د حکومت هیڅ ویاند په دې اړه ځواب ویلو ته نه حاضریږي.
ځینې کتوونکي په دې باور دي چې د طالبانو په اداره کې دغسې پریکړې په یوه واحد دریځ نه کیږي، خو بنسټیزه ستونزه دا ده چې د پریکړو واک تر ډېره د هماغه پخواني فکر لرونکو طالبانو سره دی.
په مالیزیا کې د نړېوالي اړیکو یوه افغان شنونکي عبدالحی قانت په دې اړه دویچه ویله ته وویل: «د دې پریکړو یواځینی دلیل د دې خلکو د یوه طرف د څو کسانو باور او فکر دی، د دې ترشا هیڅ سیاسي مصلحت نشته، دا د یوې محدودي برخې فکر او عقیده ده.»
د دغه افغان شنونکي په اند د حل یواځينی لار د «باورونو بدلون» دی او ترڅو چې دغه فکر بدل نه شي او یا د طالبانو د حکومت د پریکړو واک ترې وانه خېستل شي، وضعیت بدلون نه مومي.
—————————————————————————————————–
د دعوت رسنیز مرکز ملاتړ وکړئ
له موږ سره د مرستې همدا وخت دی. هره مرسته، که لږه وي یا ډیره، زموږ رسنیز کارونه او هڅې پیاوړی کوي، زموږ راتلونکی ساتي او زموږ د لا ښه خدمت زمینه برابروي. د دعوت رسنیز مرکز سره د لږ تر لږه $/10 ډالر یا په ډیرې مرستې کولو ملاتړ وکړئ. دا ستاسو یوازې یوه دقیقه وخت نیسي. او هم کولی شئ هره میاشت له موږ سره منظمه مرسته وکړئ. مننه
د دعوت بانکي پتهDNB Bank AC # 0530 2294668 :
له ناروې بهر د نړیوالو تادیاتو حساب: NO15 0530 2294 668
د ویپس شمېره Vipps: #557320 :
Support Dawat Media Center
If there were ever a time to join us, it is now. Every contribution, however big or small, powers our journalism and sustains our future. Support the Dawat Media Center from as little as $/€10 – it only takes a minute. If you can, please consider supporting us with a regular amount each month. Thank you
DNB Bank AC # 0530 2294668
Account for international payments: NO15 0530 2294 668
Vipps: #557320
Comments are closed.