د سولې عملي او ولسي ملاتړ/محمد روښان ښاد

په وروستیو میاشتو کې په هېواد کې د سولې د ملاتړ ولسي حرکتونه او ملاتړ زیات شوی. د هلمند د ځوانانو د سولې کاروان له اوه سوه کیلو متره پلي مزله وروسته د سولې په پار پلازمېنې کابل ته راغی. د هرات مېرمنود سولې د پراخ حرکت په بڼه د خلکو ملاتړ له ځانه سره درلود. همدارنګه یو شمېر افغان کډوالو له پاکستان څخه د سولې له شعار سره د تورخم له لارې کابل ته راغلل. ترڅنګ یې په لوګر او د هېواد په نورو بېلابېلو سیمو کې د سولې لپاره غږ پورته او عملي اقدامات ترسره شول.

د اوربند په ورځو کې چې وسله وال طالبان ښارونو ته راغلل، خلکو یې ښه او تود هرکلی وکړ. د دوی تېر وحشتونه، ظلمونه او جنایتونه یې هېر کړل. هغوی سره یې د وروڼو غوندې چلند وکړ، غېږې یې ورته پرانیستې، خواله یې ورسره وکړل، کورونو ته یې بوتلل، خوښۍ او خوشالۍ یې ورسره ونمانځلې او هغوی ته یې په خپل دغه صمیمي او د ورورۍ په چلند دا پیغام ورکړچې که له جنګ لاس واخلئ نو موږ مو منلو ته چمتو یوو.

زموږخلک نور د جنګ دقېمت له ورکړې ستړي دي. له حکومت او افغان وسله والو طالبانو یې غوښتنه داده چې دواړه خواوې باید د سولې مذاکراتو ته سره کېني. دوی که هر څومره وجنګېږي، بالاخره به د سولې لاره نیسي. هغه افغان طالبان چې د نظام خلاف جنګېږي یوه ورځ به خامخا له دې جنګه لاس اخلي.

په جنګ کې انساني زیان نه جبرانېدونکی دی. هغه مالي لګښت چې د نشه یي توکو او بهرنیو مرستو له لارې تامینېږي یوه ورځ به کم او قطع شي. د طالبانو د نظامي بودجې په کموالي سره دوی د جنګ د تداوم قدرت له لاسه ورکوي چې په قطعي توګه دا ملاتړ پایته رسېږي. ځکه د طالبانو ملاتړي هېوادونه هم تر ابده دغه د جنګ لګښت نشي ورکولی.

لکه څنګه چې د افغان دیني علماو متفقې فتوا د جنګ لوری بدل کړ، د طالب له جګړې یې مشروعیت واخیست، نو که چېرې ولس او دیني علما د جنګ د ودرولو او د سولې لپاره پراخ او په هره برخه کې اقدامات وکړي، نو باور دی چې سولې ته به څو ګامه نور هم ور وړاندې شو، خصوصاً په دې برخه کې عامه پوهاوي ته نهایت زیاته اړتیا ده. که چېرې زموږ دیني علما، متنفذین او بېلابېل اقشار په مسوولیت سره په دې برخه کې همغږي او همکاري ایجاد کړي، نو باور دی چې د دوی د پوهاوي او ګټورو تبلیغاتو له برکته به جنګ ودرېږي.

د دې ترڅنګ د نظام د پیاوړتیا لپاره هم هڅې پکار دی، ځکه څومره چې نظام غښتلی کېږي او حکومت په پښو ودرېږي، نو همغومره له یوه لوري خلکو ته د خدماتو رسولو کیفیت ښه کېږي او کچه یې لوړېږي او له بل لوري د قانون په تامین کې د دوی اجرات زیاتېږي. د نظام له پیاوړتیا او د ځواکونو له غښتلتیا سره به طالبان سولې ته مجبور شي. د هېواد د سیاسي او وسله وال نظام پیاوړتیا هم د سولې د ایجاد او د امنیت د تامین لپاره یوه لاره ده. د سولې لپاره پیل شوې ولسي او عملي هڅې باید په سراسري او ملي بهیر بدلې شي او دغه بهیر ورځ تر بلې پراخ او پیاوړی شي، تر څو موږ یوې دایمي او باعزته سولې ته ورسېږو.