سپین‌‌زر هنوز هم فلج است

قرارداد احیای این فابریکه در سال ١٣٨٦ با شركت فرانسوى موسوم به «نپكود» برای مدت زمان پنج سال به امضا رسید که تا همین پنج سال پیش در بخش پروسس پنبه فعال بود، اما این بخش نیز غیرفعال گردید و تولید پنبه در این ولایت نیز به صفر رسید.

غیرفعال ‌شدن فابریکه سپین‌زر در ولایت کتدز، علاقه‌مندی دهاقین به کشت پنبه را نیز کاهش داده است. بازار نه چندان خوب نیز از دلایل دیگر کاهش علاقه‌مندی دهاقین است. دهاقین در کندز از حکومت می‌خواهند تا کارخانه تولیدی سپین‌زر را دوباره فعال کند.
اخترمحمد از دهاقین در ولایت کندز به سرخط چنین می‌گوید: «زمانی که سپین‌زر فعال بود، ما هم پنبه‌ای به میزان زیاد کشت می‌کردیم، ولی از روزی که این فابریکه فلج شده، پنبه نیز بازار خرابی دارد و هیچ زمین‌دار نیز علاقه‌مندی برای کشت پنبه ندارد.»

ریاست زراعت، آبیاری و مالداری کندز نیز می‌گوید، غیرفعال ‌شدن شرکت دولتی سپین‌زر، عمده‌ترین عامل کاهش کشت پنبه در این ولایت است. عبدالبصیر فقیری، آمر امور زراعتی این ولایت می‌گوید: «پنبه از سال‌های بسیار دور تا چند سال پیش از نباتی بود که بیش‌ترین کشت را در کندز داشت، ولی با تاسف با تخریب تدریجی فابریکه سپین‌زر از بین رفت و موسساتی که قرارداد احیای آن‌را بسته بودند، به علت‌های مختلف نتوانستند این فابریکه را دوباره بر پا نمایند.»

براساس آمار و ارقام دریافتی، عوايد هر سال از حاصلات پنبه در ولایت کندز به بيش از ٣١٠ ميليون افغانی می‌رسید، ولی حالا نه خبر از عاید است، نه از فعالیت این فابریکه و نه هم از علاقه‌مندی دهاقین برای کشت پنبه در این ولایت.
به همین دلیل، حالا ساحه زیر کشت پنبه در کندز بسیار کم بوده، ولی سعی برای رشد این محصول زراعتی جریان دارد.

محمد گل از کارگران فابریکه سپین‌زر در ولایت کندز، از بی‌توجهی حکومت برای ترمیم خسارات وارده به این کارخانه در جریان جنگ‌های داخلی شکایت دارد. او می‌گوید: «زمانی سه هزار کارگر در این فابریکه کار می‌کردند و صدها هزار تن از آن اعاشه و اباطه می‌شدند، در کنار آن، عاید برای دولت هم بود. صابون، ظروف چین، نت‌وبولت، روغن تولید و پنبه نیز پروسس می‌شد، اما حالا مخروبه‌ای بیش نیست.»

باشنده‌گان کندز نیز می‌گویند، در بیش‌تر از شانزده سال اخیر کارهای زیادی در این ولایت صورت گرفته، ولی به سکتور انکشافی و اقتصادی اصلاً توجهی نشده است.
٣٠ سال قبل، تصدی سپین‌زر سالانه حدود ١٥٠٠ هزار تُن پنبه خریداری می‌نمود و بعد از پروسس آن‌را به بازارهای داخل و خارج از کشور عرضه می‌کرد.
آگاهان اقتصادی می‌گویند، حکومت توان احیای دوباره فابریکه را ندارد؛ حال آنکه این فابریکه به پول و امکانات کم دوباره فعال شده می‌تواند و تاجران و اشخاص و افراد در کندز علاقمند اند که در بدل پرداخت ۴۱ درصد سهم به دولت فابریکه را فعال کنند؛ اما مسوولان آنرا نمی‌پذیرند.

روزنامه سرخط