ښځې او ډوډۍ؛ دغه اووه طريقې له ياده مه باسئ / ژباړه او سمون؛ جمشيد غزنيوال

د غنم او ادم تړون ډېر پخوانی دی. بشر د خپلو عضوي اړتياوو په موخه د غنمو ډوډۍ خپل عمده او محوري خوراک تعيين کړی. کابو له هر ډول خوراک سره ډوډۍ هم خورو. ځينې مدرکونه د ډوډۍ او انسان اړيکه د ډبرو زمانې ته رسوي، وايي چې هماغه مهال انسانانو د غلو دانې له اوبو سره ګډې کړې، بيا خميره لاس ته راغله او ډوډۍ يې ترې پخه کړه.
تر ټولو معمولي ډوډۍ د غنمو ده، خو موږ به يې په دغه تاريخي ـ تخنيکي اړخ ډېر نه تم کېږو، دې برخې ته به راشو چې مېرمنې په کورونو کې ډوډۍ څنګه تر ډېره پورې سمه ساتلای شي؟
د ډوډۍ خاصيت داسې دی چې که سمه و نه ساتله شي، ډېره ژر وچ کښکری شي، د خوراک نه وي او کوربانه خو يې مېلمه ته بېخي بې‌عذر ويلو تر مخ نه‌شي ايښودلای.
په دې ليکنه کې اووه داسې لارې چارې يادېږي چې که يې عملي کړئ، د ژوند ملګري به مو د ډوډۍ په خاطر هيڅکله تندی درته تريو نه کړي، نه به يې تاسې دسترخوان ته په را اخيستلو کې اندېښمنې ياست؛
لومړی
که ډوډۍ ډېره ژر وچه او ټوک ټوک کېده، يوه وجه يې دا ده چې پاستي مو ګرم ګرم يو پر بل برسېره ايښي دي.
دويم
ډوډۍ چې ډېره سړه شوې نه وي، دستي يې په نايلوني دسترخوان يا بل ساه‌بنده ټوکر کې مه پېچئ، ځکه چې بېرته لکه خراب خميره شوي وړه، بې‌خونده کېږي.