بن بست گفتگوهای صلح و ادامه جنگ

افغان ها می گویند جلوگیری از جنگ بعدی بر سر قدرت حیاتی تر از پایان دادن به جنگ فعلی است .

بسیاری از افغان ها بیم دارند که حتی اگر مذاکرات بینالافغانی منتج به نتیجه شود ، در صورت ترک نیروهای آمریکایی و ناتو، بسیاری از جناح ها برای رسیدن به قدرت جنگ کنند.

 دیپلومات- کتی گنون

مترجم- سیدجمال اخگر

فخریه حیات حمله ی را به یاد می آورد که خانواده اش را برای همیشه دگرگون کرد.

سال های ۱۹۹۵ بود ، و کابل  پایتخت افغانستان در محاصره بود ، شلیک موشک های گروه های رقیب مجاهدین  این شهر را در هم می کوبید .

دنیای وی از هم پاشید :  موشکی به حویلی شان برخورد کرد و برادرش را کشت و خواهرش را برای همیشه روی ویلچر نشاند.

دانش حبیبی زمان که طالبان روستای سرین دره بامیان را در سال ۲۰۰۰  تصرف کردند کودک بیش نبود .

وی  آن روز های پر از کابوس  را  که چطور مردان را به زور از زن و فرزند شان جدا می کردند . ده ها نفر کشته شدند. را بخوبی به یاد دارد.

پدر حبیبی که برای چند روز ناپدید شده بود کتک خورده و با اعضای شکسته برگشت و دیگر هرگز قادر نشد کار کند. حبیبی تعجب می کند که چگونه می تواند صلح با طالبان را بپذیرد.

ریحانه هاشمی از ماجرای کشته شدن خواهر 15 ساله اش ، عاطفه ، توسط نیروهای امنیتی افغانستان گفت. سال 2018 بود که عاطفه  برای شرکت در امتحانات از خانه بیرون شد و در تظاهرات که در واکنش به دستگیری یکی از رهبران هزاره راه اندازی شده بود گیر ماند و در اثر شلیک پولیس بر معترضین کشته شد.

هاشمی گفت: “آنها درست روی قلب خواهر من شلیک کردند.” “هیچ کس از دولت برای احوال گیری و عذرخواهی نیامد.”

آنها تلاش کردند وانمود کنند که وی از جمله معترضین بوده است . او از جمله آنها نبوده فقط می خواست به امتحان برسد.”

امروز ، آن شکایات انباشته و لاینحل سایه انبوه بر مذاکرات بین الافغانی درکشور خلیج فارس قطر پهن کرده است.

واشنگتن در ماه فبروری با طالبان توافق نامه ای امضا کرد تا زمینه مذاکرات دوحه و عقب نشینی نهایی نیروهای آمریکایی فراهم شود.

آمریکایی ها از این معامله به عنوان بهترین فرصت افغانستان برای صلح پایدار پشتیبانی کردند.

افغان ها از  مذاکرات بین الافغانی زیاد امیدوار به نظر نمی رسند . آنها می گویند جلوگیری از جنگ جدید به مراتب مهمتر از خاتمه دادن به جنگ قبلی است.

بیش از ۴۰ سال است که افغانستان در جنگ بوده است. اولین بار در سال ۱۹۷۹  جنگ با  حمله شوروی آغاز شد و ۹ سال ادامه پیدا کرد.

سپس با خروج نیروهای شوروی جنگ داخلی تلخی آغاز شد که در آن جناح های مجاهدین کشور را از هم جدا کردند و برای قدرت جنگیدند و بیش از ۵۰ هزار  نفر را کشتند تا این که طالبان در سال ۱۹۹۶ روی  قدرت آمدند.

 حکومت سرکوبگرانه طالبان تا زمان حمله به رهبری ایالات متحده در سال ۲۰۰۱  ادامه داشت. از آن زمان ، این کشور توسط شورشیان در خون غوطه ور است .

حامد کرزی ، اولین رئیس جمهور منتخب دموکراتیک پس از فروپاشی رژیم  طالبان ، در مصاحبه ای در کابل گفت: “ما باید درک کنیم که همه طرف ها از جنگ متاثر شده اند بخصوص مردم افغانستان در برهه های مختلف  زمانی مختلف از جنگ  رنج دیده اند.”

 کرزی که پس از دو دور ریاست جمهوری در سال ۲۰۱۴ قدرت را تسلیم کرد گفت :” هر کسی در آوردن مصیبت و رنج  برای مردم و کشور ما سهیم بوده است ” هیچ کسی نمی تواند بسوی دیگری انگشت بلند کند و بگوید تو این کار را انجام دادی “

اما هر فرد افغان  می توانند. زیرا  آنها می دانند چه کسی باعث فجایع خانواده های آنها شده است.

حیات ، یکی از کسانی که طی روز های اخیر از مرکز کابل برای بحث و یادبود از  جنگ بازدید کرده بود ،  گفت موشکهایی که 25 سال پیش برادر کوچکتر وی را کشته و خواهرش را معلول کرده بود ، توسط افراد  عبدالرسول سیاف شلیک شده بودند.

سیاف به خاطر روابطش با القاعده در دهه ۱۹۹۰  مشهور و الهام بخش گروه تروریستی فیلیپینی  ، ابوسیاف بود.

او همچنین یک سیاستمدار قدرتمند در افغانستان پس از طالبان است ، که اغلب در جلسات با جانشین کرزی ، رئیس جمهور اشرف غنی دیده می شود.

فرماندهان جهادی مانند سیاف از زمان حمله به رهبری ایالات متحده در سال 2001 همچنان در حکومت  قدرتمند باقی مانده و رهبری گروه های تا دندان مسلح را بدوش دارد.

همچنین افراد چون گلبدین حکمتیار است که تا زمان امضای پیمان صلح  در سال 2017 با دولت غنی در لیست سیاه تروریست های ایالات متحده بود و مارشال رشید دوستم فرمانده ازبک که متهم به جنایات حقوق  بشری می باشد پس از حکومت طالبان قدرتمند باقی ماندند.

پس از شکست طالبان در سال 2001 ، حملات انتقام جویانه بر ضد اقوام پشتون که در زمان طالبان ستون فقرات طالبان را تشکیل می دادند چندین برابر شد آنها  هنگامی که به روستاهای خود بازگشتند ، مورد آزار و اذیت و آزار قرار گرفتند.

در نتیجه ، بسیاری سرانجام به کوه ها بلند  شدند و یا به پناهگاه های امن در همسایگی پاکستان گریختند.

این موضوع  به طالبان اجازه داد  تا دوباره خود را جمع و جور کنند. امروز ، گروه شورشی از سال ۲۰۰۱ در قوی ترین حالت قرار دارد و تقریباً نیمی از کشور را در  کنترول دارند .

بسیاری افغان ها از این ترس دارند که حتی اگر یک توافق بین الافغانی بدست بیاید ، در صورت ترک نیروهای آمریكا و ناتو ، بسیاری از جناح ها از جمله طالبان ، برای دستیابی به قدرت بجنگند.

طبق توافق واشنگتن با طالبان ، نیروهای آمریکایی قرار است تا اپریل ۲۰۲۱  عقب نشینی کنند ، به شرطی که طالبان به تعهدات خود برای مبارزه با گروه های تروریستی ، به ویژه گروه  دولت اسلامی ، احترام بگذارند.

ترامپ اخیراً با جلو آوردن تاریخ عقب نشینی ارتش تا پایان سال همه را غافلگیر کرد.

کرزی گفت ” متأسفانه ، هر بار که ما تغییری داشته ایم ، کسی آمده و سعی کرده قدرت را به دست بگیرد

” ما باید از گذشته درس بگیریم و به جلو حرکت کنیم .

کرزی گفت: “روز بعد از صلح ، ما باید بدانیم که همه افغانها به این کشور تعلق دارند …  افغانستان متعلق به تک تک افراد این کشور است و ما باید به عنوان شهروندان این کشور زندگی کنیم.”

 “فقط در این صورت است که می توانیم در کشوری زندگی کنیم که به آینده ای بهتر نگاه می کند.” تاکنون ، نشانه های کمی از این اتفاق وجود دارد.

هزاران زندانی طالبان که اخیراً به عنوان بخشی از روند صلح آزاد شده اند ،  با حملات انتقام جویی ، ترور و آدم ربایی و همچنین آزار و اذیت مقامات محلی روبرو شده اند.

یک زندانی آزاد شده طالبان  ، مسلم  افغان ، می گوید که به ندرت از ترس حملات تلافی جویانه ، خانه خود را در کابل ترک می کند.

او حکومت طالبان را به خاطر نمی آورد – هنگامی که رژیم طالبان سرنگون شد  فقط در صنف دوم درس می خواند. اما به دلیل این که بزرگان وی از اعضای ارشد طالبان بودند، بقیه اعضای خانواده او مورد آزار و اذیت قرار می گرفتند.

وی گفت که هیچگاه به طالبان نپیوسته بود ولی در سال ۲۰۱۴ بخاطر ارتباط اعضای فامیل شان با طالبان بازداشت شد.

دانش حبیبی که هنوز کابوس هایی در مورد حمله طالبان می بیند ، نمی داند که چگونه می تواند آنها را عفو کند.

وی گفت: “اگر شما از خانواده ای قربانی باشید ، چگونه اعتماد خواهید کرد که صلح فرا خواهد رسید

او می خواهد قربانیان طالبان ، مجاهدین  بر سر میز مذاکره بنشینند . “همه آنها باید با قربانیان صحبت کنند.

برای عبدالله عبدالله ، که رئیس شورای عالی ملی مصالحه که وظیفه دستیابی به توافق صلح با طالبان را دارد ، مذاکره یک مبارزه عاطفی برای کنترل عصبانیت او از تلفات 19 سال گذشته بوده است.

وی گفت: ” روزانه تعداد زیادی مردم کشته می شوند ، افراد بی گناهی می میرند … شما نمی توانید احساسات خود را پنهان کنید.” “اما نیاز های کشور شما را مجبور به انعطاف پذیری می کند.

آیا می خواهیم جنگ برای همیشه ادامه داشته باشد؟ رنجی بی پایان وجود خواهد داشت مگر اینکه راهی حل برای آن پیدا کنیم.