مرد میدان، مرد شمشیر، مرد راز

نوشته: دکتور محمد حلیم تنویر

560
د افغانستان د پښتو ژبې د نامتو شاعر او مبارز خوشحال خان خټک د درې سوه څلوردیریښتم (۳۳۴) تلین په مناسبت.په همدې مناسبت یو شعر لرم چې وړاندې کوم:
مرد میدان، مرد شمشیر، مرد راز
شعر از دکتور محمد حلیم تنویر
سرزمین آریا افغانستان

میهن باز و هما افغانستان

خوشحال خان خټک (رح)
جلوه های کعبهء زردتشت را(۱)
نوبهار(۲) و وادی و گلگشت را
مهد اخلاق، کیش و آئین برګرفت
دشت و کوهسارش چو شاهین پرگرفت
نقش ابگان (۳) از اوستا (۴) پایدار
پکت و پشتونخوای (۵) ویدی (۶) استوار
رفت داریوش(۷) بر کتیبه چون نوشت
صخرهء هر کوهسار خون می سرشت
«نه اریکه و دروه ژن، و نه زور» (۸)
نه جبار و نه دروغګو، نه خطر
بیستون (۹) بر مقدمش پاینده باد
بام پامیر و سلیمان زنده باد
بیتنی، بربن و غرغښت را(۱۰)
لرزه بر افتاد کوه و دشت را
میرکرور و کک کوهزاد (۱۱) پهلوان
شیر مرد، آزادهء چون اپگان
شاهپور(۱۲) از ابتهاج فرزانه شد
باکنیشکا (۱۳) و یما (۱۴)، افسانه شد
رزم جویان سکندر (۱۵) خیره ماند
ناتوان و دربدر، شرمنده ماند
نسل افغان چون ستبر تیز چنگ
مرد خیز و رزمجو همچون پلنگ
ناوک انداز و سپاهش چون هزار
زال و رستم،سهراب، اسفندیار(۱۶)
شیرشاه و محمود افغان (۱۷) را
مأمن پاکیزهء شیران را
اصفهان وبلخ و دهلی کشورت
فارس و ترک و هند همچو چاکرت
دشمنان آتش فګند براین وطن
جمله شد خاکستر و خاک و کفن
مرد دوران، مرد شمشیر، مرد راز
مرد ایمان و ادب، تاریخ ساز
نامور افغان، خوشحال (۱۸) قهرمان
شاعر رزم آور نام و نشان
لاله هابا سوز و گریه، عشق و داغ
نگهت اش شرمندهء گل ها و باغ
شملهء دستارو ننگ و کار تو
خنجر آزاده و پیکار تو
سرو را بر قامتت حسرت پذیر
شادبادا، زهی سعادت دلپذیر
در دیارت عزت و مردانه گی
در کلامت شوکت و فرزانه گی
بود هراسان لشکر غیر ناتوان
قامت اورنگ (۱۹) برایت چون کمان
دشمنانت شعله ها افروختند
کشور افغان دوصد سال سوختند
سربریده، خانه سوخته، کشته شد
کندهار و بلخ و غزنی، پشته شد
در بساط کوهساران استوار
راه خوشحال، نقش میرویس پایدار
احمد افغان وطن بنیاد کرد
کشور افغانستان آباد کرد
دشمنانت حیله کردند بار بار
روس و انگلیس فتنه ریختند بر دیار
نسل افغان را یکی نابود کرد
آتش افگند، کشت و سوخت و دود کرد
نی بساط اندر کف انسان بماند
نی نشاط از بهر این و آن بماند
ملت افغان کنون آواره است
بی کس و بی کوی و هم بیچاره است
باز خواهد گشت این مردان راز
همچو میرویس، احمد و خوشحال باز
تا ستم از ریشه ها ویران کند
وحدت ملت به یک پیمان کند
راد مردان، باوقار، تاریخ ساز
مرد افغان، مرد شمشیر، مرد راز
پی نوشت ها:
۱ – زردتشت شهزاده بلخی و پیامبر آتش پرستان در آریانا افغانستان کهن.
۲ – نوبهار اولین آتشکده زردتشتی در بخدی(بلخ) کنونی.
۳ – ابګان یا افغان در اوستا به معنی شیر است.
۴ – اوستا اولین کتاب دینی زردنشتی که بخشی از آن به ګونه نوشتاری پایدار مانده است.
۵ – پکت و پشتونخواه واژه های قدیم پشتو که در اوستا ذکر یافته است.
۶ – ویدی اولین سروده های اوستایی.
۷ – داریوش شاه هخامنشی.
۸ –(نه اریکه وم، نه دروه ژن، نه زور کروتی وم) یکی از رسم الخط ها میخی است که بروی کتیبه کوه بیستون در دوره داریوش هختمنشی حک ګردیده است که شباهت کامل به زبان پشتو دارد و بنابر پژوهش هاقدامت زبان پشتو را به سه هزار سال قبل از میلاد تٍثبیت می نماید.
۹ – بیستون نام کوهی است در شرق ایران کنونی.
۱۰ – نام پهلوانان نامور افغان قبل از اسلام که در شاهنامه حکیم اسدی طوسی، دقیقی بلخی و فردوسی طوسی و متون قدیمه دیګر از آن تذکر رفته است.
۱۱– پهلوانان اساطیری پشتون در شاهنامه فردوسی.
۱۲– شاهپور دوم شاه ساسانی که لقب ابګان یا آفغان را داشت.
۱۳– کنیشکا شاه با عظمت کوشانی در افغانستان.
۱۴– یما اولین پادشاه آریایی در افغانستان که هم مشهور به جمشید است.
۱۵– اسکندر مقدونی که به افغانستان حمله برد ولی نهایتاْ ناامید و شکست خورده برګشت.
۱۶ – نام پهلوانان اساطیری افغان قبل از اسلام که در شاهنامه ها و متون ادبیات قدیمه افغانستان آز آنها تذکراتی رفته است.
۱۷ – شیرشاه سوری و محمود غزنوی امپراتوران افغان.
۱۸ – خوشحال خان ختک مبارز و شاعر نامور افغان.
۱۹ – اورنګ زیب شاه تیموری ها مغول در هند.
۲۰ – میرویس بابا از مبارزین سلحشور هوتکی است که علیه متجاوزین صفوی می رزمید.
۲۱ – احمد شاه بابا درانی پدر و بنیانګذار افغانستان در سدهء هفدهم میلادی.

*********************************************

د دعوت رسنیز مرکز ملاتړ وکړئ
له موږ سره د مرستې همدا وخت دی. هره مرسته، که لږه وي یا ډیره، زموږ رسنیز کارونه او هڅې پیاوړی کوي، زموږ راتلونکی ساتي او زموږ د لا ښه خدمت زمینه برابروي. د دعوت رسنیز مرکز سره د لږ تر لږه $/10 ډالر یا په ډیرې مرستې کولو ملاتړ وکړئ. دا ستاسو یوازې یوه دقیقه وخت نیسي. او هم کولی شئ هره میاشت له موږ سره منظمه مرسته وکړئ. مننه

د دعوت بانکي پتهDNB Bank AC # 0530 2294668 :
له ناروې بهر د نړیوالو تادیاتو حساب: NO15 0530 2294 668
د ویپس شمېره Vipps: #557320 :

Support Dawat Media Center

If there were ever a time to join us, it is now. Every contribution, however big or small, powers our journalism and sustains our future. Support the Dawat Media Center from as little as $/€10 – it only takes a minute. If you can, please consider supporting us with a regular amount each month. Thank you
DNB Bank AC # 0530 2294668
Account for international payments: NO15 0530 2294 668
Vipps: #557320

Comments are closed.