د هلنمد له رود څخه د ایران د حق آبې په هکله د افغانستان او ایران ترمنځ له رامنځته شوو جنجالونو وروسته، په افغانستان کې د ایران د سفارت سرپرست او ځانګړي استازي حسن کاظمي قمي ویلي دي چې د طالبانو ادارې د افغانستان د اوبو له بند څخه د ایران د مسلکي هیئت له لیدنې سره موافقه کړې ده.
نوموړي زیاته کړې ده چې ټاکل شوې ۱۵ ورځې وروسته ایراني پلاوی د کجکي بند له اوبو څخه لیدنه وکړي. خو طالبانو تر اوسه پورې د دې تازه موافقې په هکله خپل نظر نه دی څرګند کړی.
د «صدا و سیمای» ایران خبري آژانس ویلي دي چې قمي دغه څرګندونې د «صف اول» تلویزونې شبکې په یوه پروګرام کې کړي دي. دغه ایراني دیپلومات ویلي: «هغو موافقو چې اوس یې صورت نیولی دی دا دي چې زمونږ متخصصین به وکولی شي له سیمې څخه لیدنه وکړي او دې ته به زمينه سازي وشي چې انشاء الله دغه اوبه را خوشې شي….»
مخکې تر دې د طالبانو ادارې اعلان کړی و چې که څه هم د ایران او افغانستان ترمنځ د ۱۳۵۱ ه ش کال تړون ته ژمن دي، خو د ایران مسلکي پلاوي ته د افغانستان له بندونو څخه د لیدنې اجازه نه ورکوي. طالبانو ویلي وو چې د اوبو بندونو څار او بررسي د دواړو هیوادونو ترمنځ د اوبو په تړون کې نشته.
د طالبانو ادارې ټینګار کړی و چې د ایران د حق آبې ستونزه د وچکالۍ او د اوبو د کمیدو له کبله رامنځته شوې ده.
د ایران او افغانستان ترمنځ لفظي شخړو د هلمند په رود کې د ایران د حق آبې په هکله د ایران د ولسمشر تر خبرداري وروسته زور واخیست.
د طالبانو د بهرنیو چارو وزارت سرپرست امیر خان متقي له ایراني چارواکو وغوښتل چې د حق آبې مسله دې نه سیاسي کوي او د ۱۳۵۱ه ش (۱۹۷۳ عيسوي کال د مارچ ۱۳ نیټه) د موافقې په اساس دې خپلې غوښتنې مطرح کړي.
دغه تړون په ۱۳۵۱ه ش کال کې د افغانستان د هغه وخت د صدراعظم موسی شفیق او د ایران د هغه وخت لومړي وزیر امیر عباس هویدا ترمنځ لاسلیک شوی و.
د دې تړون په اساس ایران د هلمند رود په اوبو کې په کال کې د ۸۲۰ میلیون متره مکعب معادل اوبو مستحق دی، چې اندازه یې د ورښت د وضعیت په پام کې نیولو سره د کال په مختلفو میاشتو او فصلونو کې کیدای شي متفاوت وي.
دویچه ویله
**************************************
د دعوت رسنیز مرکز ملاتړ وکړئ
له موږ سره د مرستې همدا وخت دی. هره مرسته، که لږه وي یا ډیره، زموږ رسنیز کارونه او هڅې پیاوړی کوي، زموږ راتلونکی ساتي او زموږ د لا ښه خدمت زمینه برابروي. د دعوت رسنیز مرکز سره د لږ تر لږه $/10 ډالر یا په ډیرې مرستې کولو ملاتړ وکړئ. دا ستاسو یوازې یوه دقیقه وخت نیسي. او هم کولی شئ هره میاشت له موږ سره منظمه مرسته وکړئ. مننه
د دعوت بانکي پتهDNB Bank AC # 0530 2294668 :
له ناروې بهر د نړیوالو تادیاتو حساب: NO15 0530 2294 668
د ویپس شمېره Vipps: #557320 :
Support Dawat Media Center
If there were ever a time to join us, it is now. Every contribution, however big or small, powers our journalism and sustains our future. Support the Dawat Media Center from as little as $/€10 – it only takes a minute. If you can, please consider supporting us with a regular amount each month. Thank you
DNB Bank AC # 0530 2294668
Account for international payments: NO15 0530 2294 668
Vipps: #557320
Comments are closed.