د کډوالۍ نړیوال سازمان: افغانستان یو بې ساری بشري ناورین تجربه کوي

د کډوالۍ نړیوال سازمان “ای او ام” وايي افغانستان یو بې ساری بشري ناورین تجربه کوي او د خلکو اړتیاوې په اندېښمنونکي ډول په تېزۍ سره مخ په زیاتېدو دي.

یاد شوي سازمان “په نړۍ کې ترټولو ننګونکي بحراني شرایطو” په نوم په راپور کې له پاکستانه د افغان کډوالو وتلو ته په اشارې سره لیکلي دي، په تېرو څلورو میاشتو کې له ۵۰۰ زرو زیات کډوال افغانستان ته ستانه کړای شوي دي چې له ۱۰ زره ډير یې یواځې د جنورۍ میاشتې تر نیمايي ستانه شوي دي.

په راپور کې راغلي دي چې له پاکستانه د افغان کډوالو په ایستلو کې زیاتوالي، پر پولو فشارونه زیات کړی دی.

د کډوالۍ نړیوال سازمان “ای او ام” ټینګار کوي چې د افغانستان خلک د بشري ناورین د کمولو لپاره د هغه اړتیا وړ پرمختیايي مرستو په ګډون چې نړیوال بسپنه ورکونکي یې دا مهال نه تمویلوي، اوږدمهاله پاېښت لرونکي د حل لارو ته اړتیا لري.

یاد سازمان په داسې حال کې له پاکستانه د راستانه شویو کډوالو پر وضعیت اندیښنه څرګندوي چې افغانستان ته یو شمېر ستنو شویو کډوالو له ازادي راډيو سره په خبرو کې وویل چې له سخت ستونزو سره مخ دي او بیړنیو مرستو ته اړتیا لري.

له دوی څخه عبدالقادر چې تازه له پاکستانه راستون شوی دی او دا مهال په لغمان ولایت کې اوسیږي وايي، اووه ماشومان لري خو یوه مړې ډوډۍ ورته نه شي پیدا کولای.

“بارانونه هم دي، ژمی هم دی، ځای هم نشته او ناروغیو سره ډير په تنګ راغلي یو. هيڅ هم نلرو، نه ځای لرو، نه د درمل او دوا اخیستلو توان لرو چې ماشومانو ته یې واخلو، کار او بار نشته. ”

له پاکستانه راستون شوی یو بل افغان کډوال چې نه غواړي نوم یې په راپور کې واخیستل شي، په سوړ ژمي کې د خپل ژوند د کړاوونو په اړه داسې وايي:

“تر اوسه مو د هیڅ کوم بنسټ لخوا مرسته نه ده ترلاسه کړې، ډیرو ستونزو سره مخ یو ان دا چې دا سوړ ژمی پرته له ګاز، بريښنا، صندلۍ یا سون توکو تیروو. موږ له خلکو پور اخلو او له همدې لارې خپل د ژوند لګښتونه په ډيرې سختۍ پیدا کوو. ”

دوی د طالبانو له حکومته او له نړیوالې ټولنې غواړي چې د دوی وضعیت ته پاملرنه وکړي او له دوی سره مرسته وکړي.

پاکستان د روان کال میلادي کال له پیله دې هېواده د بې اسناده افغان کډوالو د ویستلو لړۍ پیل کړې چې لا هم روانه ده.

که څه هم بېلابېلو نړیوالو بنسټونو د پاکستان دا پرېکړه غندلې، خو دې هیواد ویلي چې د خپلو خلکو امنیت ورته تر هرڅه مهم دی او د افغانستان په ګډون د ټولو هېوادونو بې اسناده اتباع له خپل هېواده وباسي.

دا په داسې حال کې ده چې د کډوالۍ نړیوال سازمان “ای او ام” په خپل راپور کې ویلي چې د ۲۰۲۱ کال په اګست میاشت کې سیاسي بدلونونو افغانستان له کړکېچ سره مخ کړی دی او په دې هېواد کې د نفوس دوه پر درېیمه برخه بشري مرستو ته اړتیا لري.

تر دې مخکې هم د ملګرو ملتونو د بشري چارو د همغږۍ دفتر “اوچا”ویلي و، په روان زیږدیز کال کې نږدې ۲۸،۲ میلیونه افغانان بېړنیو بشري مرستو ته اړتیا لري.