19 آگست 2017

این تو بودی،  این تو نبودی !!!

عنوان فوق به مقالۀ محترم حنیف رهیاب رحیمی تعلق دارد که بتاریخ 7 آگست در ویبسایت افغان-جرمن آنلاین نشرشده بود . آقای رهیاب رحیمی درمقالۀ خیرخواهانه، اندرزجویانه وسراپا معقول وخواندنی خود به نشرات قبلی درکلکین نظر یابی آن ویبسایت تماس گرفته بود که ازجملۀ(سردارداود پرستان) یکی بتاریخ 4 آکست صدراعظم وبعدا رئیس جمهور سابق سردارمحمدداودخان را مخاطب قرارداده چیزهایی ازین قبیل منتشرساخته بود:

تو بودی که کشور راازقرن 19 به قرن 20  آوردی

نو بودی که  بسواری اسپ سفید بدیدن کوتل سالنگ رفتی

تو بودی که  رادیوافغانستان راساختی و مردم را به موسیقی آشنا کردی

تو بودی که یخدان کلان یخ ساختی که مردم ازخوردن آب یخ دعا میکردند

تو بودی که داش نان پزی وکلچه پزی را درسیلو آباد کردی ومردم را به کیک وکلچه آشناساختی

تو بودی که درکانال خشک درونته ماهی پیدا کردی

تو بودی که خط راه آهن ازشرق تا غرب افغانستان را نقشه کردی

تو بودی که بهترین روابط دوستانه با کشور همسایه شوروی  داشتی

تو بودی که معدن حاجی گک و مس عینک را به دنیا معرقی کردی

تو بودی که اردوی معظم وعصری ساختی و آنچه دردرون اردو میگذشت خبرداشتی  

سردار داود پرست دیگری روزبعد در همان کلکین چیزهایی ازین قیل منتشر ساخت :

تو بودی که واژۀ سلطنت را به گودال تاریخ سپردی

تو بودی که سرک 40 متره وسرک 80 متره و سرک 120 متره راآباد کردی

تو بودی که چمن وزیرآباد را با میدان هوایی لوگر وصل کردی

تو بودی که در مسلخ هرات گوشت انداختی

تو بودی که 48 ساعت خودرا در دفتر ارگ قلابند کردی تا شهید شدی، البته جنت منتظرت بود

تو بودی که در دقایق اخیرگریه میکردی ومیگفتی که مسئول تمام مسایل خودم میباشم ، اما تو مسئول نبودی …

محترم رهیاب رحیمی دریک قسمت مقالۀ خود چنین نتیجه گیری میکند: “” این تو بودی که چنان کردی — این تو بودی که چنان نکردی – اگر این سلسله شروع شود، درتاریخ پرافتخار ما، وبه ویژه درهمین چندسالک اخیر، به قدری پادشاه و رئیس جمهور ولومری وزیر وامیر آمده و رفته که اگر سرازفردا به این “تو بودی ها” شروع کنیم، وجنایت وخیانت وصداقت وشجاعت وطراوت وقساوت وطهارت وعبادت وقیادت وتسبیح و ئلاوت وقضاوت و… هرکدام رابنویسیم، گپ ما به قرن 22 سرمی کشد واولادهای انجنیر قیس کبیر درپورتال خواهندنوشت که :”” پدر، این تو بودی که این قصۀ سرمگسک رااجازۀ نشرداده بودی !!””

ازشهادت رئیس جمهورسرداررهبرمحمدداودخان(1978)اینک حدود 30 سال سپری شده وتا حال دو نسل نودرکشور سربرآورده که تشخیص مسئولیت های گذشتگان برای آنها، بادرنظرداست این “تو بودی ها”، بسیارمشکل است – اکثریت نسل پیروسالخورده از 70 به بالا  هردوعموزاده مرحومین ظاهرشاه ومحمدداودخان را تااخیردورۀ صدارت مرحوم داودخان مشترکا ومساویانه مسئول امورآن دوره میدانند- بعدازاستعفی داودخان وده سال دورۀ دیموکراسی، مرحوم ظاهرشاه را به تنهایی مسئول این دوره ومرحوم داودخان را به تنهایی مسئول دورۀ جمهوریت او میدانند- امادرهمین دورۀ شاهی مرحوم ظاهرخان و جمهوریت مرحوم داودخان نسل جوان وتحصیلکردۀ افغان ازطبقۀ عوام هم وجودداشته که جریان امورراازنزدیک مشاهده ودرزمینه قضاوت بیطرفانه مبتنی برمشاهدات شخص خودش کرده، که یکی از آن جمله آقای مجید منگل ، یک دپلومات تحصیکرده ومجرب دراموردپلوماسی و بین المللی است – موصوف درمقاله ای تحت عنوان (ارزیابی زمام داران در ترازوی تاریخ) بتاریخ 9 جولای 2017، مشاهدات رسمی ومسلکی خودرا باذکرمنابع آن درویبسایت (افغان-چرمن آنلاین)منتشرساخته که ما افغانها باید مشاهده ونظریک هموطن خودرا بدقت بخوانیم ودرآن باره بیطرفانه قضاوت کنیم. موصوف درمقدمۀ مقالۀ خود میگوید:

“اظهارنظرآزاد درموردرهبران و زمام داران کشور وارزیابی میراث عملکردهای شان در(ترازوی تاریخ)، باحق (آزادی بیان)، حق مسلم، طبیعی وانکارناپذیر هرمرد وزن افغان است…زمام داران می آیند ومیروند، ولی ملت ها باقی می مانند… با این مقدمه برمیگردم به مقالۀ خودم درموردمرحوم داودخان، که بتاریخ 26 جون درپورتال وزین (افغان-جرمن) تحت عنوان ذیل به چاپ رسید.”

آخرین تلاش شهید داود خان برای نجات کشور از حاکمیت کمونستی

درسال پنجم تاسیس جمهوریت درافغانستان، یعنی سال (1978)، درحالیکه نقش غیرملی عناصرکمونستی وابسته به ماسکو درنظام جمهوری داودخان برای مردم افغانستان برملا وروشن گردیده بود، و اوضاع سیاسی کشورلرزان به نظرمیرسید، رئیس جمهورداودخان درچنین یک فضای نامطمئن سیاسی دوتصمیم عاجل ولی عمدۀ آتی را اتخاذنمود:

1- تدویریک جلسۀ مهم (وزرای خارجۀ کشورهای غیرمنسلک) بتاریخ 26 می  1978 درکابل.

2- اقدام به یک سلسله مسافرت های رسمی  توسط داودخان  به عربستان سعودی  ویک عده کشورهای عربی دیگر.

زمانیکه اقدامات عملی درارتباط به پیاده نمودن دوتصمیم فوق الذکر داودخان توسط حکومت روی دست گرفته شد، من بحیث مامور مسلکی مسایل بین المللی  وملل متحد وزارت امور خارجه درمراحل عملی هردوتصمیم سهم فعال واساسی داشتم: مسئولیت اصلی آماده گی های سیاسی و ترتیباتی جلسۀ (کابل) دروزارت امورخارجه به عهدۀ من گذاشته شده بود… اگربرداشت من درمورد اهداف این مسافرت های رسمی غیرمترقبۀ داودخان به عربستان سعودی و یک عده کشورهای عربی دیگر درست باشد(من تنها عضو  هیات افغانی درسفررسمی به عربستان سعودی بودم)، رئیس جمهور میخواست کمک های مالی و اقتصادی عاجل عربستان سعودی ودیگر کشورهای ثروت مند عربی را بدست آوردتا با استفاده ازآن افغانستان را اززیربارسنگین ملیونها(روبل) قرضه ها وکردیت های دولت شوروی نجات دهد. این قرضه ها وکریدیت ها (درحدود 250 ملیون روبل) گرچه ظاهرا بدون قید وشرط اعلام شده بود، ولی گذشت زمان ثابت ساخت که این قرضه ها بدون قید وشرط نبوده، بلکه بحیث یک وسیلۀ فشارسیاسی– اقتصادی برای پیشبرد اهداف سیاسی  و ایدیالوژیکی شوروی درافغانستان مورد بهره برداری قرارگرفته است.

بعدازختم مذاکرات ظاهرا بی ثمر داودخان بادولت عربستان سعودی، شخصا شاهد ناراحتی آشکار داودخان درقصراقامت شان درریاض بودم. باوجودنیات نیک داودخان درمورد دوتصمیم عمدۀ فوق الذکر، به نظراین قلم متاسفانه برای اتخاذ عملی ساختن موفقانۀ تصامیم مذکور دیرشده بود، زیرا شبکۀ استخباراتی (کی.جی.بی.) شوروی وعمال خاین و وطن فروش خلق وپرچم، مطابق پلان وهدایت کرملین درتمام اورگانهای ملکی ونظامی کشورعمیقا ریشه دوانده بودند. گمان غالب اینست که داودخان ازعمق، حدودوجدیت نفوذ کمونزم درنظام جمهوری اش، وخیانت کار های پنهانی کمونستان دوروپیش اش ،طوریکه شاید وباید آگاهی کامل نداشت ؟ دولت عربستان سعودی نیزشاید بادرک اوضاع سیاسی آنوقت افغانستان که سایۀ منحوس کمونیزم برآن پهن گردیده بود، از دادن هرنوع مساعدت مالی واقتصادی عاجل به افغانستان خودداری نمود.

اگر شخص خودم بحیث یک فرد افغان ودپلو مات کریر وزارت خارجه افغانستان، که مدت (17 سال) در ملل متحد و کنفرانسها واجتماعات مختلف بین المللی در دوران سلطنت ظاهرشاه و دورۀ ریاست جمهوری داودخان ازکشورم فعالانه وبه افتخار نمایندگی کردم، درمورد شهید داودخان قضاوئت نمایم، داودخان یک شخص وطندوست، پاکنفس وجدا طرفدار پیشرفت وترقی افغانستان بود، ولی متاسفانه نارسایی عمدۀ وی نداشتن مطالعات ومعلومات لازم درمورد مسایل سیاسی، سیاست وقضایای عمدۀ منطقوی وبین المللی  وقت، ونیرفقدان  فهم ودانش سیاسی لازم درمورد موضوع اساسی  (زعامت ولیدرشپ) بود- قابل تذکرمیدانم که درجریان سفررسمی شان به عربستان سعودی  ازنزدیک متوجۀاین کمبودی معلوماتی گردیدیم که تفصیل آن اینجا گنجایش ندارد.

بااطمینان میتوان قضاوت نمودکه تنها تجارب نظامی وی در اردو ویاکرکتر عالی شخصی وجدی شان برای ادارۀ موثر، سالم ومطمئن کشوری مثل افغانستان که پیوسته با بحرانات آشکار وپنهانی سیاسی مواجه بود وبه تدریج درحلقوم کمونیزم فرومیرفت، کافی نبود. بعبارت دیگر ، شهید داودخان اصلا یک شخصیت نظامی با سابقۀ نظامی بود، نه 0یک سیاست مدار ورهبرمسلکی سیاسی که جوانب مختلف رهبری وزعامت را درموقع بحران روشنتر وخوبتر دیده می توانست- همکاران ومشاورین نزدیک سیاسی وی  که همواره اورابنام(رهبر) خطاب میکردند، متاسفانه جرات ند اشتند تامسایل عمدۀ سیاسی را قبل ازاتخاذ تصامیم آزادانه  باوی مطرح نموده مورد بحث قرار دهند- آنچه رهبر میگفت دراکثر موارد شکل نهایی تصمیم را داشت وبا کلمۀ عاجل (بلی) مورد تائید قرارمیگرفت.”

این بودشناخت آقای مجید منگل ازشهیدسرداررهبرمحمدداودخان، که بعدازنشرآن درافغان-جرمن، چند نفرداودپرستان بیچاره منگل را تاپۀ کمونستی زدند، زیرا دوهفته بعدازکودتای کمونستی، چهرۀمجیدمنگل بحیث ترجمان انگلیسی تره کی  درتلویزیون کابل دیده شده بود، امااونه خلقی بود ونه کمونست، بلکه یگانه پشتوزبان تحصیلکرده دروزارت خارجه بودکه بزبان انگلیسی مهارت وتسلط داشت، وتره کی یک پشتوزبان را برای اینکار می پالید. شاه محمددوست ازمهارت مجیدمنگل بزبان انگلیسی خبرداشت واورا به امین و تره کی معرفی کرده بود. 

موقف این قلم(هاشمیان)  بحیث یک افغان عادی که مدت پنجاه سال در افغانستان خدمت کرده بودم، بامرحوم شهید رهبرسردارمحمد داودخان ازینقرار بوده که چندباراز وطندوستی، پاکنفسی، پشت کار وترقی پسندی آن صدراعظم و رئیس جمهورسابق توصیف کرده ام، ولی شناخت خودرا درهردودوره ازکرکتراونیزافزوده ام که “خودخواه، مغرورودیکتاتور”  بوده است – به این سوال من که سه بار به تکرار نشر شده، هیپکس تا کنون جواب نداده است که :  آیا درمرور قرن های 20 و 21 شخصی و زعیمی را درکشورهای جهان سراغ دارید که هم سردار، هم والاحضرت، هم رهبر، هم رئیس جمهور، هم صدراعظم، هم وزیر دفاع و هم وزیرخارجه بوده باشد ؟؟؟  خداوند متعال گناهان مرحوم شهید محمدداود خان را ببخشاید و درجوار بخشش شده گان در جنت مکانش دهد.

باعرض سلام واحترام- سیدخلیل الله هاشمیان