کادرCadre / ايمل ښمر

په دغو مفهومونو هم کارېږي؛
ـ یوې ادارې ته د کار لهپاره تخصص لرونکي روزل شوي وګړي.
ـ د مسلکي، سیاسي او د نظامي ځواک په برخه کې پر تخصص سمبال او روزل شوي وګړي.
موخه مې دا وه چې هر ویی پر خپل ځای او وړ کس، شي او… ته وکاروئ، د ویونو له کارونګ سره که ناپامي کوو، د علمي او مسلکي بنسټونو او اشخاصو هویت او ارزښت ته به مو سخت زیان رسولی وي.

موږ وليدل چې د کورنۍ جګړې په کلونو کې په عامه اصطلاح هر بوتل ته «اتل»، هر وژونکي ته «قوماندان» د خاین، غدار ان سګ‌بازانو او بچه‌بازانو ته «جنرال» وویل شول، لامل دا و چې موږ د ارې مانا له مخې دا ډول نومونو، لقبونو او د نورو دا ډول ویونو نه علمي مفهوم زده و، نه مو یې د زدهکړې هڅه کړې وه؛ نو دوی به خود عام ذهنیت د خپلونې او د خلکو د غولونې په موخه دا ډول ویونه «که مستحق یې وو، که نه وو» کارول او په دې توګه یې ستر علمي، نظامي او مسلکي مفاهیم او ارزښتونه بدنام او بې‌ارزښته کړل.

خلک اوس هم فکر کوي چې جنرال، قوماندان، ښاروال او… د خلکو تخلصونه دي او هر څوک حق لري چې دا ډول تخلص ولري.
په وروستیو کې د سیمو په نامه ځینو ته د «کادر» ویی کارېږي، لکه «پلانی د پکتیا، لوګر یا … کادر دی» که څه هم ها د چا خبره، الف ته ډانګ وایي او یا به د سواد د زدهکړې له کورسه نوی فارغ شوی وي، له بده مرغه د دا ډول لقبونو کارونګ په خورا ناپامۍ او سپین‌سترګۍ کوي.

اوس چې د سیالۍ ډګر پوهنیزو وړتیاوو نیولی دی، ناپوهان او ټوپکیان به نو خود «چې له جګړې او ټوپکه پرته بله وړتیا نه لري.» هڅه کوي چې ځانونه د «حاجي، جنرال، قوماندان او سمه‌یزو کادرونو» په نامه یاد کړي او د کاذب شخصیت جوړونې دې ناکامې هڅې ته لا هم دوام ورکړي، دوی ته نو علمي مفاهیم کله ارزښت لري، دوی ته خو چې د خلکو د باور تر لاسونې، غولونې او کاذب شخصیت جوړونې هر چانس په لاس ورغلی په خورا بې‌علمي او ناپامي یې کار ترې اخیستی، ان ديني مفاهیم او نومونه یې هم که وړ یې وو او که نه وو ځانونو ته کارولي، لکه حاجي صاحب، مجاهد، غازي او… او په دې ډول یې د خلکو تر منځ ناپوهي او فکري جمود ترویج کړی دی.