استراتژی‌های روابط عمومی طالبان: مطالعه قضیه کانال قوش‌تپه

در دنیای پیچیده سیاست وتعاملات اجتماعی افغانستان، کمپین‌های روابط عمومی (PR) طالبان 2.0 به نقطه تمرکز استراتژی حکومتی آنها تبدیل شده است. تحلیل تلاش‌های روابط عمومی در ارتباط با پروژه آبیاری کانال قوش‌تپه، پنجره‌ای به چگونگی پیشبرد و مقابله طالبان با روایت‌های مخالف در عصر دیجیتال باز می‌کند.

قضیه موردمناقشه: اتهامات مهندسی قومی

کانال قوش‌تپه، یک پروژه بزرگ آبیاری است که هدف آن انتقال آب از دریای آمو به زمین های  لامزروع شمال افغانستان می‌باشد، که به محوری برای مناقشه تبدیل شد. منتقدان و گروه‌های مخالف آنلاین به طور گسترده طالبان را متهم کردند که از این پروژه به عنوان وسیله‌ای مخفی برای جابجایی پشتون‌های پاکستانی به مناطق عمدتاً غیرپشتون استفاده می‌کنند، و به این ترتیب ترکیب قومی منطقه را تغییر می‌دهند. این روایت، به ترس‌های عمیق از حاشیه‌نشینی قومی و دستکاری جمعیتی دامن زد و بخصوص در میان جوامع ازبک، ترکمن و تاجیک در شمال تأثیرگذار بود.

پاسخ طالبان به این اتهامات، راه‌اندازی یک کمپین روابط عمومی جامع برای رد این ادعاها و تغییر ادراک عمومی بود. استراتژی آنها چندوجهی بود و از رسانه‌های مختلف برای ارائه یک روایت متقابل هماهنگ استفاده کردند.

    شهادت دهقانان محلی: طالبان راپور‌های متعددی تولید و منتشر کردند که نه تنها دهقانان ازبک و ترکمن در اطراف کانال را نشان می‌داد، بلکه خبرنگاران ترکمن و ازبک زبان نیز اعزام کردند. این گزارش‌ها بر مزایای ملموس پروژه برای زراعت محلی از جمله افزایش محصولات زراعتی و بهبود معیشت تاکید داشت. با نمایش بهره‌برداران واقعی از گروه‌های قومی که ادعا می‌شد در معرض خطر جابجایی هستند، طالبان سعی داشتند روایت مهندسی قومی را از بین ببرند.

    تعامل در رسانه‌های اجتماعی: با توجه به قدرت رسانه‌های اجتماعی در شکل‌دهی به افکار عمومی، طالبان اینفلوئنسرها و تولیدکنندگان محتوای طرفدار دولت را در پلتفرم‌هایی مانند یوتیوب و توییتر بسیج کردند. این اینفلوئنسرها ویدئوها و پوست‌هایی تولید کردند که تأثیر مثبت کانال بر جوامع محلی را مستند می‌کرد و اغلب مصاحبه‌هایی با ساکنان محلی که از پروژه تعریف می‌کردند، ارائه می‌داد.

    شواهد بصری: ویدئوها و عکس‌های باکیفیت منتشر شد تا حضور و مزایای دهاقین ازبک و ترکمن را به صورت بصری تأیید کند. این تصاویر به عنوان ابزاری قدرتمند برای مقابله با ادعاهای انتزاعی و مبتنی بر ترس، با شواهد عینی از همکاری و رونق چند قومی عمل کردند.

    پیام‌رسانی استراتژیک: پیام‌های طالبان بر پیغام وحدت ملی و توسعه تاکید داشت. با چارچوب‌بندی پروژه کانال به عنوان یک ابتکار ملی که به نفع همه افغان‌ها، بدون توجه به پیشینه قومی است، طالبان تلاش کردند تا از تقسیمات قومی فراتر رفته و خود را به عنوان نگهبانان منافع و توسعه ملی معرفی کنند.

موثریت کمپین روابط عمومی

    تلاش‌های روابط عمومی طالبان با درجات مختلفی از موفقیت مواجه شد. از یک سو، تعامل فعال آنها و استفاده از شهادت‌های محلی باعث شد که حمایت برخی از بخش‌های جامعه، بخصوص  کسانی که مستقیماً از پروژه کانال بهره‌مند می‌شوند، جلب شود. شواهد بصری و داستانی ارائه شده، یک روایت متقابل قانع‌کننده بود که به راحتی قابل رد کردن نبود.

    با این حال، تنش‌های قومی زیرین و بی‌اعتمادی تاریخی میان جوامع متنوع افغانستان همیشه مستعد دستکاری توسط مخالفان داخلی و خارجی بوده است. در حالی که کمپین روابط عمومی ممکن است برخی نگرانی‌های فوری را کاهش داده باشد، موثریت درازمدت در تغییر ادراکات عمیق‌نشسته نامشخص باقی می‌ماند.

    پیامدهای گسترده‌تر

    نحوه مدیریت طالبان در مورد مناقشه کانال قوش‌تپه، چند جنبه کلیدی از استراتژی حکومت و ارتباطات آنها را برجسته می‌کند:

    انطباق با رسانه‌های مدرن: استفاده ماهرانه طالبان از رسانه‌های اجتماعی و پلتفرم‌های دیجیتال نشان‌دهنده یک تحول قابل توجه از استراتژی‌های رسانه‌ای قبلی آنها است. آنها به طور فزاینده‌ای از اهمیت جلب قلب‌ها و ذهن‌ها در عصر دیجیتال آگاه هستند.

    تأکید بر پروژه‌های انکشافی ملی: با تمرکز بر پروژه‌های اساسی و توسعه‌ای، طالبان هدف دارند تا توانایی خود را در حکومت و ارائه منافع ملموس به مردم نشان دهند. این طرزالعمل به دنبال مشروعیت‌بخشی به حکومت آنها در داخل و خارج از کشور است.

    مشکل اتحاد قومی: بی اعتباری‌های قومی پایدار پیچیدگی‌های حکمرانی یک ملت چند قومی را برجسته می‌کند. موفقیت طالبان در مدیریت این بی اعتباری‌های ، تعیین‌کننده مهمی برای ثبات و مشروعیت درازمدت آنها خواهد بود.

    نتیجه‌گیری

    مطالعه قضیه کانال قوش‌تپه، طرزالعمل دقیق طالبان به روابط عمومی در مواجهه با روایت‌های مخالف را نشان می‌دهد. در حالی که تلاش‌های آنها برای به تصویر کشیدن پروژه به عنوان یک اقدام متحدکننده و سودمند به برخی موفقیت‌ها دست یافت، تقسیمات قومی زیرین مشکلات مداومی را به همراه دارد. توانایی طالبان در هدایت این مشکلات برای ادامه تثبیت قدرت و جلب پذیرش گسترده‌تر، هم در داخل افغانستان و هم در عرصه بین‌المللی حیاتی خواهد بود.