قاچاقچيان مواد مخدر و قصرهای شیرپور

“پژوهش مستند در مورد زرع ، توليد و قاچاق مواد مخدر”

قسمت ششم (استاد صباح)

تطبيق قانون ، حاکميت ملي ، تحقق دموکراسي ، آزادي وعدالت اجتماعي ،قاچاق ،توليد وعرضه مواد مخدر،  اداره مرد م سالاري ، جلوگيري ا زجرم وجنايت ازقبيل (  رشوت ، دزدي ، مردم آزاري ، زورگوي ، فشاراجتماعي ، تصرف داراي عامه ، خريد وفروش املاک دولتي ، خود سري …)  خلع سلاح عمومي ، معرفي مجرمين وخيانت کاران ، عاملين اصلي قتل هاي مقامات دولتي باگذشت سالها عموميت نيا فته وسهل انگاري هاي فراوان بچشم ميخورد که اين نيزمصلحت اند يشي وناگذيري دولت را به نمايش مي گذارد . طي اين مد ت فقط وفقط فشار، زورگوي ، حق تلفي ، تحقيروتوهين به مرد م بي دفاع وروشنفکران ستم ديده چه درداخل وچه درخارج روا داشته شده است وبه شکل ازاشکال دسيسه ها ونيرنگ هاي گوناگون بکارگرفته شد تا جلوحقايق گويي وحقيقت نويسي روشنفکران وسيله تفنگدارا ن د ردا خل ونمايند گان رسمي وغيررسمي آنان دربيرون گرفته شود .

بعضی از مقامات امریکایی ادعا کرده‌اند که به این دلیل باید نیروهای خود را در افغانستان نگهدارند، تا از مبدل شدن افغانستان به (نارکو ستیت) یا دولت مواد مخدر جلوگیری شود. امریکا و متحدین این کشور در زمان ورود به افغانستان مدعی بودند که “تروریزم” و مواد مخدر با هم رابطه دارد. از آنجایی که “تروریزم” از عاید به دست آمده از مواد مخدر در افغانستان تغذیه می‌کند، برای ازمیان بردن “تروریزم” باید مانع تولید مواد مخدر در این کشور شد.

سوال اصلی این است که اگر نیروهای خارجی برای ازمیان بردن (نارکو تروریزم) به افغانستان آمده بودند، پس چرا در این کار توفیق نیافتند درحالیکه در طول چهارده سال گذشته، بیشترین فعالیت‌های نظامی این نیروها در ولایاتی متمرکز بود که بیشترین تریاک در آن تولید می‌شد؟ هرچند افزایش کشت و قاچاق مواد مخدر در بیش از یک دهۀ گذشته، به عامل خاص منحصر نمی‌گردد؛ بلکه مجموعه‌ای ازعوامل و زمینه‌های خارجی و داخلی درآن شریک است؛ ولی مهم‌ترین آن فقدان ارادۀ جدی بین‌المللی و داخلی در مبارزۀ صادقانه با مواد مخدر می‌باشد. یکی از دلایل اساسی آن نفوذ، قدرت و نقش اشخاص و عناصری مربوط به باندهای مافیایی مواد مخدر است.

اعترافات برخی از بالاترین مقامات حکومتی و نیز گزارش‌های افشاگرانۀ برخی از رسانه‌های مستقل خارجی شواهد و دلایل متقنی را دراین ارتباط ارائه می‌دارند. جامعۀ بین‌المللی و حکومت افغانستان مدعی اند که میزان افزایش کشت مواد مخدر و قاچاق آن با ناامنی و جنگ در کشور، ارتباط مستقیم دارد و بنابرآمارآنان، ولایات ناامن بیش از سایر ولایات درگیر کشت و قاچاق مواد مخدر می‌باشند. بدون شک این موضوع در گسترش و افزایش کشت و قاچاق مواد مخدراثرگذارمی‌ باشد، اما متاسفانه این ادعا به عنوان پوشاندن ناکامی‌ها در روند مبارزه با مواد مخدر به کار گرفته می‌شود. زیرا پس از سال دوهزاردوتا چند سال در بیشتر مناطقی که کوکنار کشت می‌شد، امنیت تامین بود و دلیل افزایش کشت کوکنار این بود که باندهای قاچاق و مافیای مواد مخدر برخلاف سال‌های قبل ازدوهزاريک، بسیار سازمان یافته‌تر عمل می‌نمودند. اگر قبل از سال دوهزاريک دامنۀ فعالیت باندهای قاچاق مواد مخدر محدود بود، در سال‌های پسین این باندها به شبکه‌های مافیایی بین‌المللی و منطقه‌ای وصل شدند.

جریان مالی غیرمشروع در افغانستان بستر فعال برای گروه های دهشت افگن و جرمی ساخته است.

اما حکومت میگوید، وزارت مالیه و بانک مرکزی روی طرحی کار می کنند، که هیچ فردی نتواند به گونه غیر قانونی پول ها را انتقال دهند. بخش بزرگ از جریان های مالی در افغانستان به گونه نا مشروع صورت میگیرد، زیرا میلیارد ها دالر از طریق حواله ها و در آمد مواد مخدر در کشور ریشه های هراس افگنی و نیز تمویل گروه های جرمی را آب میدهد. از تولید و قاچاق مواد مخدر افغانستان سالانه ۷۰ میلیارد بدست می آورد، و باعث تمویل گروه های جرمی و مخالف مسلح غیر مسوول میشود، و هر روز این گروه ها قوی تر شده میروند. سالانه میلیون ها دالر به گونه غیر قانونی و بدون نظارت، از طریق سالون ویژه ای فرودگاه کابل از سوی زورمندان و مقام های بلند رتبه دولتی به کشور های خارجی انتقال داده می شود. پول های کابل بانک پیشین همینگونه ازافغانستان به خارج انتقال یافت.

اما حکومت افغانستان برای بررسی این گزارش فرصت خواسته و تاکید می ورزد، که در صورت عملی شدن طرح تازه ای از انتقال غیر قانونی پول جلوگیری خواهد شد. درسال های پسین آمریکا و هم پیمانان دیگرافغانستان ملیارد ها دالر به این کشور کمک کرده اند، اما به گونه لازم این پول های به مصرف نرسیده، و بار دیگر به کشور های خارجی انتقال داده شده است.

برطبق گزارش دفترمبارزه با جرایم و مواد مخدرسازمان ملل متحد درافغانستان طي شش سال به ارزش هفتاد ملیارد دالر مواد مخدر، در افغانستان تولید شده است؛ اما سوال این است که از این پول هنگفت، بهرۀ افغانستان و به خصوص دهقانان چقدر بوده است؟ ازمجموع هفتاد ملیارد دالرفقط دوملیارد دالر آن، نصیب دهقانان شده وشصت شش ملیارد دالر آن به جیب قاچاق‌چیان ومافیای بین‌المللی مواد مخدر درخارج ازافغانستان رفته است. این اداره معتقد است که از این میزان مبلغ دوصدملیون دالر (سالانه بيست ملیون دالر) به مخالفین مسلح حکومت افغانستان تعلق گرفته است.

درکشورهایی چون افغانستان که توسط “حکومت‌های ناکام” اداره می‌شوند، مصرف پول در جهت مبارزه با مواد مخدر فقط می‌تواند کمک به مقامات فاسد دولتی باشد ودهقان از آن بهره نمی‌برد. درکمک ادعایی امریکا در کار مبارزه با مواد مخدر نیز مشخص نیست که این پول هنگفت چگونه در مبارزه با مواد مخدر به مصرف رسیده، اما آنچه مشخص است این است که دهقان از آن بهره‌ای نبرده است.

نقش کشور‌های مصرف کنندۀ غربی درجهت کاهش مصرف مواد مخدر در کشور‌های خودشان می‌تواند نقش مهم در کاهش تقاضا و در نتیجه کاهش تولید در کشور‌های تولید کننده داشته باشد. مبارزه فقط در کشور تولید کننده نمی‌تواند به نتیجۀ مطلوب برسد؛ زیرا اگر بنا بر هر دلیلی در تولید کاهش به عمل آید، این کاهش با صعود قیمت در بازار نمایان می‌گردد و مشوقی برای تولید در سال بعد خواهد شد. بنابراین باید در کشور‌های مصرف‌کننده نیز مبارزۀ جدی با مصرف مواد مخدر صورت گیرد. و در نهایت به میان آمدن یک حکومت با کفایت و مسؤول و مسلط بر سراسر افغانستان می‌تواند راه‌حل این مشکل باشد. این کار فقط در صورتی ممکن است که در افغانستان صلح برقرار گردد. بنابراین کاهش تولید مواد مخدر در افغانستان مانند هر برنامه، در انتظار صلح بوده و تا آن زمان افغانستان همچنان در صدر کشور‌های تولید کنندۀ مواد مخدر باقی خواهد ماند.

وزارت داخله می گوید که کابل به مسیرعمده قاچاق وترافیک مواد مخدرتبدیل شده وپاکسازی آن اولویت کاری آن وزارت می باشد. افزایش فعالیت قاچاق و انتقال مواد مخدربارمسولیت های ما را جدیتر و مهمتر ساخته است. گفته میشود که مقدار اکثرقاچاق مواد مخدرتوسط مقامات بلند رتبه دولتی ویا توسط اقارب آنان که برای قاچاق شیوه های مختلفی را دراختیار دارند مانند بانکها، شرکت های امنیتی، شرکت های ترانزیتی وتجارتی، شرکت های هوایی، پولیس اردو، امنیت وغیره توسط پرداخت دالربه ادارات فاسد دولت مشکل خویش را مرفوع میسازد.

جان لوک لومایو، مسئول اداره مبارزه با مواد مخدروجرایم سازمان یافته ملل متحد درکابل به مشکل بخش افغانستان یعنی افزایش درمیزان اعتیاد در افغانستان اشاره کرده مي گفت- با وجود انکشاف وپیشرفت درمبارزه علیه مواد مخدر، میزان اعتیاد درافغانستان افزایش یافته ازمرز یک میلیون عبورکرده است.  تا هنوزمشخص نشده که در بین یک میلیون چه تعدادی به کدام نوع مخدرات معتاد اند. انتقال مسئولیت های امنیتی، کم شدن حمایت قوتهای بین المللی در مبارزه با مواد مخدروعدم حمایت اردوی ملی از پروسه محوکوکنار ومصروف شدن نیروهای امنیتی تشویشها را درسطح ملی و بین المللی ایجاد کرده است.

قصرهاي شيرپورتابه سازمان‌های امدادگروکارمندان امنیتی شرکت‌های خارجی کرایه داده می‌شود.
ویلاهای زیبا با ستون‌های بلند، مجسمه‌های عظیم ولوسترهای فاخردرمنطقه شیرپورشهرکابل، پایتخت کشور با ساختار سنتی و مخروبه شهرهمخوانی ندارند. آنها درشهری بنا شده‌اند که نزديک به چهل سال جنگ را پشت سرنهاده است.
گفته می‌شود این ویلاهای زیبا، عصری ووسیع با پول ها وسودهای کلانی که از قاچاق مواد مخدر،اختلاس، فساد، رشوه و کمک‌های مالی جهانی برای بازسازی افغاستان به این کشور پرداخت شده‌، ساخته شده‌اند. ،امکان ساخت چنین ویلایی را برای کارمندان ارشد دولت نیز ناممکن می‌داند. بعضی ، خانه ها ، قصرها وویلاها درکابل اجاره‌ای برابر ۶۰ هزار دالر دارند. چگونه یک کارمند دولت با حقوق ماهانه‌ای دولتي می‌تواند قصرهاي لوکس به ارزش دومیلیون وپنجصد هزاردالرداشته باشد، بخصوص وقتی بدانیم که قیمت زمین این قصرها نیزیک میلیون دالر است.
بسیاری بر این نظرند که پول خرید چنین، خانه ها ارتباط مستقیم وغیرمستقیم باقاچاق پررونق مواد مخدردارد.

سازمان ملل متحد درآمد سالانه قاچاق مواد مخدر را در افغانستان حدود دومیلیارد و ۶۷ میلیون یورو تخمین می‌زند. قصرهاي بزرگ کابل که بسیاری آنها را “قصرهای خشخاش” و یا شیرپور ( شیرچور) می‌نامند، پس ازحمله آمریکا به افغانستان درسال ۲۰۰۱ میلادی ساخته شده‌اند. دوسال پیش قیمت این قصرها بسیاربیشتر از امروز بودند، زیرا درآن زمان سازمان‌های امدادگر وکارمندان امنیتی شرکت‌ها درکابل به دنبال مکانی لوکس برای زندگی کارمندان خود بودند.این ساحه یک منطقه تاریخی بود که قلعه شیرپورنیز درین جا موقعیت داشت.
پس از پایان فعالیت ۱۳ ساله این سازمان‌های خارجی و خروج اعضای آنها ازافغانستان و ترس از بازگشت مجدد طالبان به کابل قیمت این قصرها به شدت کاهش یافت. بی‌سبب نیست که تابلوهای “کرایه” درقصرهاي منطقه شیرپورکابل دیده می‌شوند. قصرهای مجلل منطقه شیرپورکابل نشانی هستند ازاقتصاد افغانستان که از سال ۲۰۰۱ تاکنون میلیاردها دالرکمک‌های بین‌المللی را بلعیده ‌است. بسیاری ازسرمایه‌داران تازه به پول رسیده افغانستان سرمایه خود را به سرعت ازکشورخارج کرده‌اند. آنها ازجمله به دبی، ترکیه، پاکستان، تاجکستان یا هند رفته وسرمایه خود را درآنجا به جریان انداخته‌اند. خانم واندا فلباب-براون، کارشناس آمریکایی در امور اقتصادِ غیرقانونیِ مناطق بحران‌زده، درباره قصرهای منطقه شیرپوردرکابل می‌گوید قصرهای خشخاش “تنها نماد آزادی عناصرفاسد وسوءاستفاده ازقدرت درافغانستان نیستند، آنها نشانی هستند از بوجود آمدن قشرهایی جدید درکشورفقیرافغانستان که در ده سال گذشته ازپولهاي بادآورده ميلياردرشده اند.