سرنوشت مبهم پسا صلح

سرنوشت مبهم پسا صلح؛
توافق گنگ و پر از ابهام، فصل جدید بحران را می‌گشاید

ایالات متحدۀ امریکا در نتیجۀ ۹ دور مذاکرات در قطر به توافقی با طالبان دست یافته که جزئیات واقعی آن را تا هنوز به استثنای مذاکره کننده‌ها و رهبری دولت امریکا حتی حکومت و مردم افغانستان به عنوان طرف اصلی قضیه نمی‌دانند. تنها چیزی که این توافقنامه دربر خواهد داشت، حاکمیت طالبان بر افغانستان، کاهش مصارف هنگفت ایالات متحده از طریق خروج نظامیانش از افغانستان و آغاز یک بحران دیگر و حتی احتمالاً یک جنگ داخلی است.
به علت ابهام در متن و همچنان ابعاد در توافقنامۀ صلح میان واشنگتن و امارت طالبان، وضعیت کاملاً مبهم و گنگ بر اذهان در افغانستان و حکمرانان در کشور حاکم شده است. به همین دلیل، اندک پس از آنکه زلمی خلیلزاد، نمایندۀ امریکا برای صلح در افغانستان جزئیات آن را با رئیس جمهور غنی شریک ساخت، ارگ ریاست جمهوری برای اولین بار به صورت علنی با این توافقنامه مخالفت ورزید و در این مورد از واشنگتن وضاحت خواست.
به نظر اغلب افغان‌ها و حتی شماری اندک از شرکای افغانستان در داخل و بیرون از چهارچوب حکومت‌ها، این توافقنامه را نتیجۀ شتاب‌زده‌گی امریکا در رسیدن به صلح با طالبان خوانده اند. حتی ۹ سفیر و فرستاده‌گان پیشین ایالات متحدۀ امریکا با اتخاذ موقف جدی و واکنش به این توافقنامه گفته اند، چنین توافقنامه جنگ داخلی تمام عیار را در افغانستان شکل خواهد داد.
آنان در بیانیۀ مشترک گفته اند، خروج کامل نیروهای امریکایی پیش از آنکه دولت افغانستان با طالبان به توافق صلح واقعی دست یابند، افغانستان را به یک جنگ داخلی دیگر سوق خواهد داد.
در متن بیانیه آمده است: «در مرحلۀ نخست کاهش نیروهای امریکایی در افغانستان نباید به سرعت و به پیمانۀ باشد که طالبان فکر کنند، می‌توانند از طریق نظامی به پیروزی دست یابند. همۀ ما باورمندیم که برای امنیت امریکا و ارزش‌ها همانند حمایت از زنان و برخی مسایل دیگر ایجاب می‌کند تا خروج کامل سربازان پس از یک صلح واقعی صورت بگیرد. مدیریت حضور سربازان ما تاثیر بسزایی بر شانس موفقیت مذاکرات صلح، آیندۀ جنگ در برابر داعش و دستیابی افغان‌ها به حکومت منتخب دارد.»
از سوی هم مجلۀ تایم چاپ امریکا در آخرین گزارش در پیوند به صلح در افغانستان و توافقنامه میان واشنگتن و طالبان نوشته است، مایک پمپیو، وزیر خارجۀ ایالات متحدۀ امریکا نمی‌خواهد به پای توافقنامۀ نهایی میان امریکا و طالبان امضا نماید.
تایم گفته است، احتمال پایبند نبودن طالبان به توافقنامه از جمله دلایل بی علاقه‌گی وزیر خارجۀ ایالات متحدۀ امریکا نسبت به امضای آن است.
اوج مخالفت‌ها در درون حکومت و مردم افغانستان و حتی کم علاقه‌گی ارشدترین دیپلومات امریکا نسبت به توافق با طالبان نشان می‌دهد که ایالات متحدۀ امریکا به یک توافقنامۀ کاملاً ناقص با طالبان دست یافته است، توافقنامۀ که به احتمال زیاد فصل جدید بحران در افغانستان را خواهد گشود.
در متن توافقنامه همچنان آمده است، در صورت منظوری رئیس جمهوری ایالات متحده با جزئیات توافقنامه، حدود ۵۴۰۰ سرباز امریکایی از پنج پایگاه افغانستان بیرون و به کشور خویش خواهند رفت.
واقعیت موضوع اینست که تا هنوز هیچ تضمینی در پیوند به اینکه توافقنامۀ یادشده به افغانستان صلح خواهد آورد و طالبان به گفته‌های شان پایبند خواهند ماند و مهم‌تر اینکه افغانستان را به بحران نمی‌برد، وجود ندارد.
حملات تهاجمی طالبان بر شهرهای کندز، پلخمری و فراه و همچنان انفجار موتر بمب در مقابل کمپ گرین‌ویلیج و همچنان انفجار موتر بمب دیگر در مقابل سرک شش درک از مربوطات ناحیۀ نهم شهر کابل نشان می‌دهد که طالبان به هیچ عنوان نه تنها اینکه به صلح عقیده ندارند، بلکه به هیچ مفادی در توافقنامه پایبند نخواهد بود. به همین علت، احتمال زیاد آن وجود دارد که پس از امضای توافقنامه، طالبان با انجام حملات تهاجمی، انتحاری و انفجاری حتی در جریان مذاکرات بین‌الافغانی نیز به هدف امتیازطلبی همچنان ادامه خواهند داد.
از سوی دیگر براساس گزارش برخی منابع، قرار است رئیس جمهوری افغانستان امروز شنبه به واشنگتن سفر نماید. رئیس جمهوری غنی را در این سفر یک هیات سیزده نفری همراهی می‌کند و با شخص اول امریکا در خصوص صلح و انتخابات گفت‌وگو خواهد کرد. این طلایی‌ترین فرصت برای حکومت افغانستان است تا همه چیز را شفاف و پوست کنده بگوید و در پیوند به توافقنامۀ ناقص وضاحت بخواهد.
واقعیت امر اینست که امضای توافقنامۀ نهایی شده میان امریکا و گروه ترور و وحشت طالبان، به معنای پیروزی امارت و یاران و شرکای کلیدی‌اش چون پاکستان در مسالۀ افغانستان است. بهتر است ایالات متحدۀ امریکا در یک توافق ناقص با طالبان، دولت و ملت مورد حمایتش را پایمال نکند.
بهترین گزینه اینست که خروج نظامیان امریکایی به گونۀ مشروط صورت گیرد تا مبادا جنگجویان خونخوار طالبان روز بعد در مقایسه با حال با جرات کامل اقدام به خونریزی نماید.

سرخط