جایگاه القاعده در نزد طالبان مقدم تر از موافقتنامه صلح از آمریکا است

قطع روابط گروه طالبان مطابق به پیمان صلح آمریکا با گروه طالبان یکی از بندهای مهم این توافقنامه است . اما دیده میشود که طالبان روابط خود را با گروه القاعده کماکان حفظ کرده اند و حتی بعد از پیمان صلح آمریکا و طالبان این روابط بیشتر گسترش یافته و بر اساس گزارش های سازمان ملل متحد در سال ۲۰۲۰ رهبران القاعده با گروه طالبان و همین طور رهبران گروه طالبان با رهبری گروه القاعده در افغانستان بر سر مذاکرات بین الافغانی و مذاکرات صلح با آمریکا چندین بار دیده و تبادل نظریات کرده اند. اما سوال که مطرح میشود این است که چرا طالبان روابط خود را با القاعده حفظ کرده اند؟ آیا این روابط میتواند بر پیمان صلح آمریکا و طالبان تاثیر منفی بگذارد یا خیر و اگر قرار است تاثیر بگذارد چی نوع تاثیر را خواهد گذاشت؟ در این نوشتار تلاش میکنیم تا به این سه سوال بطور مختصر جواب ارایه کنیم. در رابطه به روابط گروه طالبان با القاعده باید گفت که روابط این گروه رابطه چند ساله نیست که با یک توافقنامه صلح با آمریکا قطع شود. بلکه رابطه این دو گروه با هم در چندین جهت  گره خورده است که باز کردن آن ساده به نظر نمی رسد که اینجا به بعضی از آنها اشاره می کنیم.

۱- رابطه ایدئولوژیک دینی: رابطه گروه القاعده با گروه طالبان رابطه ایدئولوژیک دینی است این دو گروه هر دو خود را مجاهد میخوانند و دشمن خود را مشترک می دانند که آمریکا و حامیان آمریکا باشد.روی همین دلیل در مقابل دشمن به صف واحد میروند. بناءً با توجه به روابط ایدئولوژیک دینی گروه های دیگر در جهان و تداوم روابط شان خیلی سخت است که با توافق نامه چون توافق نامه صلح طالبان با ایالات متحده آمریکا روابط این دو گروه با هم قطع شود حتی به فرض اگر رهبری گروه طالبان با رهبری گروه القاعده قطع رابطه کند باز هم فرماندهان نظامی و یک عده از سیاسیون طالبان و این گروه روابط را ادامه خواهند داد که به نوع خود تاثیر گذار خواهد بود.

۲- همکاری های مالی و نظامی آموزشی: از گذشته های دور شبکه القاعده منابع مالی بزرگ، تجهیزات نظامی و آموزگاران دینی و نظامی را در اختیار گروه طالبان قرار داده است و این گروه را بخاطر رسیدن به اهداف شان یاری رسانیده است حالا این همکاری های تبدیل به یک نوع رابطه عمیق میان سربازان ، فرماندهان نظامی و رهبران سیاسی این دو گروه شده است. بناءً باز هم اگر تلاش شود تا با یک پیمان صلح این روابط را قطع کرد خیلی سخت و غیر ممکن است .

۳- القاعده می ماند و آمریکا میرود: نکته اساسی دیگر این است که بعد از توافق صلح گروه طالبان با آمریکا ، آمریکایی ها خواهند رفت ولی القاعده خواهد ماند. حتی اگر طالبان با این گروه قطع رابطه کنند این گروه در مناطق تحت کنترول خود فعالیت خواهد نمود و به آن ادامه خواهد داد و از طرف این رابطه آنچنان عمیق است که اگر رهبری قابل به قطع روابط شود در سطح پایین تر جنگجویان و فرماندهان نظامی از این امر مستثنی خواهند بود. بناءً طالبان با توجه به همین مسئله که با القاعده سالهای متمادی دیگر خواهند ماند نمی خواهند دوست دیرینه خود را از دست بدهند.

و در مورد ادامه همکاری های طالبان با القاعده و تاثیر آن بر پروسه صلح میتوان گفت که بدون شک که ادامه همکاری های این گروه ها میتواند در سیاست های ایالات متحده آمریکا و حکومت افغانستان نسبت به پروسه صلح تغییر ایجاد کند زیرا اگر دشمن آمریکا که به گفته آنها القاعده باشد هنوز هم در افغانستان فعالیت کند این به معنی شکست آمریکا و ادامه تهدید های از سوی این گروه به آمریکا خواهد بود بناءً به این کشور اصلاً قابل قبول نخواهد بود و حتماً تدابیر وقایوی را مدنظر خواهد گرفت و ممکن این تدابیر به تعویق انداختن خروج نیروهای خارجی از افغانستان، کاهش همکاری با این گروه در سطح بین الملل و ادامه جنگ از طریق نیرو های دفاعی افغانستان خواهد باشد بناءً به هر صورت این گروه با اتخاذ چنین تصمیم بازنده میدان خواهند بود. حکومت افغانستان نیز از آنجا که تا کنون اراده نیک برای آوردن صلح در کشور داشته و تلاش ورزیده است تا اراده نیک خود را نشان بدهد که نمونه آن رهایی پیش از ۳۰۰۰ هزار زندانی این گروه از زندان های کشور است نام برد. ممکن دیگر در سیاست های صلح جویانه خود با توجه به فریب کاری های گروه طالبان تغییر ایجاد کند و این پروسه به تعویق بیفتد و جنگ ادامه پیدا کند. ادامه جنگ که در واقع به سود هیچ یک از طرف ها نیست بدون شک که برای طالبان بیشتر زیان خواهد رساند زیرا فرصت خوبی که اکنون برای صلح بوجود آمده است بعد از به تعویق افتیدن آن و شدت جنگ در به شکل امروزی اش مهیا نخواهد شد