آیا حاضرید قانون اساسی با طالبان معامله شود؟

شمس حقجو

0 700

قانون اساسی مصوب سال ۱۳۸۲ هجری خورشیدی افغانستان بعد از ختم رژیم طالبان مبتنی بر اراده مردم و حمایت جامعه جهانی ، با رعایت اصول اسلامی و موازین حقوق بشری بنا یافته است. این قانون اساسی در میان قوانین اساسی افغانستان از سال ۱۳۰۱ الی اکنون یکی از بهترین قوانین اساسی در کشور و در میان قوانین اساسی کشور های منطقه میباشد. یکی از ویژگی های بارز این قانون اساسی نسبت به قوانین اساسی گذشته کشور به استثناء قانون اساسی سال ۱۳۴۳ این است که قوانین اساسی قبلی در پی تغییر نظام و به مثابه ابزاری برای تحکیم قدرت حکام جدید استفاده شده است و حضور ، مشارکت و حاکمیت مردم در تعیین سرنوشت سیاسی شان مولفه ای بوده که در آن قوانین اساسی به درستی مدنظر نبوده است . در حالی که قانون اساسی مصوب ۱۳۸۲ به این موضوع به درستی پرداخته و در ماده (۴) خود صراحت دارد: حاکمیت ملی در افغانستان به ملت تعلق دارد که به طور مستقیم یا توسط نماینده گان خود آن را اعمال میکنند. موارد دیگر به درشتی در این قانون اساسی جایگزین شده اند که نظیر آن را نظام ها و حکومت های گذشته افغانستان در خود نداشته اند.

همان گونه که به موضوع حاکمیت مردم در این قانون اساسی به درستی پرداخته شده است به موضوعات مهم دیگر از قبیل به رسمیت شناختن اقوام افغانستان و مستحق بودن آنها بطور مساوی از مزایایی قوانین نیز پرداخته شده است. افغانستان یک کشور کثیرالا قوامی میباشد و در طول تاریخ عدم به رسمیت شناخته شدن اقوام از سوی یکدیگر در تقسیم قدرت و یا انحصار قدرت دولت به دست چند قوم مخصوص نزاع ملی و دوامدار را بوجود آورده است که تا کنون آنچه دیده میشود در واقع ناشی از عدم مستفید شدن اقوام از قدرت مساوی و حقوق مساوی است. قانون اساسی مصوب سال ۱۳۸۲ این مسئله نزاع بر انگیز را در فقره ۲ ماده چهارم و ماده ۲۲ در خود حل نموده است چنانچه در فقره ۲ ماده ۴ صراحت دارد: ملت افغانستان متشکل است از اقوام پشتون، تاجک، هزاره ، ازبک، ترکمن ، بلوچ، پشه ای، نورستانی ، ایماق ، عرب، قرغیز، قزلباس، گوجر، براهوی و سایر اقوام در ماده ۲۲ صراحت دارد: هر نوع تبعیض و امتیاز میان اتباع افغانستان ممنوع است، اتباع افغانستان اعم از زن و مرد در برابر قانون دارای حقوق و وجایب یکسان میباشند. آنچه در این دو ماده به آن بگو نه واضح پرداخته شده است مشکل عمده مردم افغانستان را که همان عدم تقسیم مساوی قدرت و ثروت میان اقوام افغانستان به منظور حفظ وحدت ملی و برادری میباشد مرفوع ساخته است. در کنار این دو مورد نکات دیگر از قبیل حفظ و حمایت از آزادی بیان، حفظ کرامت انسانی افراد، تقسیم نهاد دولت به سه قوه، اجراییه، قضاییه و مقننه و همین طور چگونگی انتخاب رئیس جمهور و حدود و صلاحیت او و چگونگی انتخاب نماینده گان در شورای ملی و حدود و صلاحیت های آنها و سایر موارد دیگر از قبیل قضا و غیره ارزش های قابل احترام بوده و غیر قابل معامله بر سر آن در مذاکرات صلح میباشد.

آنچه امروز در قانون اساسی مصوب ۱۳۸۲ دیده می شود حاصل تلاش های سال ها مبارزه اتباع این کشور است . مردم افغانستان این ارزش ها و منافع را به سادگی بدست نیاورده اند که به سادگی از دست بدهند آنچه امروزه در قانون اساسی افغانستان حک شده و خط سرخ برای مردم افغانستان تلقی میشود نباید نادیده گرفته شود زیرا اگر یکبار دیگر این ارزش ها از جایگاه قانونی خود افتید دیگر دشوار خواهد بود که در زودترین فرصت بتوانیم این ارزش ها را دوباره احیاء نماییم.

د دعوت رسنیز مرکز ملاتړ وکړئ
له موږ سره د مرستې همدا وخت دی. هره مرسته، که لږه وي یا ډیره، زموږ رسنیز کارونه او هڅې پیاوړی کوي، زموږ راتلونکی ساتي او زموږ د لا ښه خدمت زمینه برابروي. د دعوت رسنیز مرکز سره د لږ تر لږه $/10 ډالر یا په ډیرې مرستې کولو ملاتړ وکړئ. دا ستاسو یوازې یوه دقیقه وخت نیسي. او هم کولی شئ هره میاشت له موږ سره منظمه مرسته وکړئ. مننه

د دعوت بانکي پتهDNB Bank AC # 0530 2294668 :
له ناروې بهر د نړیوالو تادیاتو حساب: NO15 0530 2294 668
د ویپس شمېره Vipps: #557320 :

Support Dawat Media Center

If there were ever a time to join us, it is now. Every contribution, however big or small, powers our journalism and sustains our future. Support the Dawat Media Center from as little as $/€10 – it only takes a minute. If you can, please consider supporting us with a regular amount each month. Thank you
DNB Bank AC # 0530 2294668
Account for international payments: NO15 0530 2294 668
Vipps: #557320

Leave A Reply