ښوونه او روزنه

ښوونه او روزنه په فزیکي (جسماني) ښکلاییز، روحي، ذهني، اخلاقي او ټولنیز لحاظ د انسان د ودې او انکشاف څخه عبارت دی، چې د هغې په وسیله وکړای شي مهارتونه زده کړي. خپل کلتور درک کړي، کورنۍ مسوولیت په غاړه واخلي، خپل ځانته مسلک وټاکي او د خپلې ټولنې یو فعال او ګټور غړی شي.
زموږ په ټولنه کې د ښوونې او روزنې ارزښت ښوونه او روزنه د دوه سیکې او یا د یوې ونې د څانګې په څېر دی. که د سیکې یو مخ ناچل وي؛ نو د سیکې بل مخ هم د باور وړ نه دی. همدا رنګه که څانګې له وجود څخه پرې شي له منځه ځي؛نو دا ویلی شو چې ښوونه او روزنه دوه دا ډول مفاهیم دي چې یو له بله نه جلا کېږي. لکه چې وایي: ښوونه ښه ده؛ خو روزنه تر هغې لا ښه.
د نن ورځې پرمختللي ښوونه او روزنه، لوړې زده کړې او عصري علوم یو هم سملاسي او بې له یوې سابقې او تسلسله اوسنۍ او پرمختللې مرحلې ته نه دي رسېدلي. ټولو علومو او ورسره تعلیم د پیړیو پیړیو واټن وهلی، لوړې او ژورې یې لېدلي او د انکشافي پړاوونو له تېرولو سره وروسته یې اوسنۍ حالت خپل کړی دی.
اوسني پوهان په دې اند دي چې د ښوونې او رزونې زده کړه یوازې د شیانو سپارل حافظې ته نه دي؛ بلکې زده‌کړه د پوهې، درک، احساس او تطبیق څخه یوه مرکبه عملیه ده. د پوهانو په اند ذهنیت په دوو برخو ویشل کېږي، یو منفي بل مثبت، زموږ هدف دلته یوازې په مثبت برخه دی. ذهنیت هم په فکري او او فزیکي برخو ویشل کېږي. که چېرې د ښوونې په مفهوم کې دا درې اصول چې د مهارت، هدف لرل او زده‌کړې څخه یو اصل پاتې شي ښوونه نېمګړې ده، ښوونه معنا له لاسه ورکوي او هدف ته رسېدل ستونزمن کېږي.
ښوونې ته په اسلام مبارک دین او قران کې هم اشاره شوې ده په ټولو شیانو کې چې الله ج پیدا کړي لومړنی څیز قلم دی.