څېړونکو ويلي دې چي که ټول سیندونه «په هغه حال کي، چي موږ ونه سو کولای چي ککړتیا يې راټیټه کړو… د اوبو له لوړېدو سره به مخامخ سي.» د دې ترڅنګ به تر مځکي لاندي انرژۍ له پاره د اوبو زېرمي هم له ستونزو سره مخامخ سي.
دغه لس لوی سیندونه، عبارت دي، د ګنګا او برامپوترا څخه، چي په هند او بنګله دېش کي بهیږي، یانګ تسه په چین او همدارنګه ژړ سیندونه چي د میکونګ او سالوین سرحدي پولي جوړوي.
له دغو سیندونو څخه د اوبو یو پر درې برخه انرژي لاس ته راځي او ۴۴ سلنه د ډبرو سکاره د افغانستان په ګډون ۱۶ هیوادونو لکه نېپال او جنوبي اسیا ته چمتو کوي.
نژدې ۸۶۵ګیګاواټه برېښنا، د ۱۰سیندونو څخه، چي هغوی اکثره پر اوبو متکي دي، د اقلیم خطرونو له لاسه تاواني دي.
څېړونکي زیاتوي، له ۳۰۰ګیګاواټه برېښنا څخه چي د جاپان له پاره بسنه کوي، په هغو سیمو پوري تړلې ده چي د اوبو د «زوروري» لوړېدني یا «ډیري زوروري» لوړېدني سره مخامخ ده.
د یانګ تسه سیندیزه حوزه چي په چین کي د دغه هیواد نژدې یو پر درې برخه نفوس ته يې په خپله غېږ کي ځای ورکړی او شاوخوا ۱۵ سلنه انرژي تولیدوي پروسږکال وچکالۍ ځپلې او د برېښنا په تولید کي يې د پام وړ کمښت راغلی چي د نړيوالو اکمالاتو لړۍ يې ټکنۍ کړې وه.
حکومتونو د وچکالیو له پیل راهیسې د داسي فابریکو جوړول تصویب کړي دي چي د ډبرو په سکرو چلیږي، ترڅو د اوبو د کمښت پرمهال يې چاري له خنډ او ځنډ سره مخامخ نه سي. په هرحال، د ډبرو سکرو انرژي هم د اوبو په کمښت پوري اړه لري.
په هر صورت، د ډبرو سکرو برېښنا هم اوبو ته اړتیا لري چي په چین او هند کې د ظرفیت زیاتوالي هم د اوبو کمښت نور هم لږ کړي.
په دې اړه څېړونکي یادونه کوي چي د اقلیمي خطرونه ډېرېدل، هیوادونه تر فشار لاندې راولي، نو دغو تر فشار لاندي هیوادونه ښايي چي داسي لاري چاري عملي کړي چي له مخي يې د انرژۍ او د اوبو ساتني ضمانت وسي.
دوی وايي: «لکه څنګه، چي د برېښنا انتخاب پر اوبو تاثیر کوي، د اوبو لږوالی بیا د انرژۍ زېرمي تر خپل اغیز لاندي راولي، نو د اوبو امنیت باید د انرژۍ امنیت خوندي کړي.
***************************************
د دعوت رسنیز مرکز ملاتړ وکړئ
له موږ سره د مرستې همدا وخت دی. هره مرسته، که لږه وي یا ډیره، زموږ رسنیز کارونه او هڅې پیاوړی کوي، زموږ راتلونکی ساتي او زموږ د لا ښه خدمت زمینه برابروي. د دعوت رسنیز مرکز سره د لږ تر لږه $/10 ډالر یا په ډیرې مرستې کولو ملاتړ وکړئ. دا ستاسو یوازې یوه دقیقه وخت نیسي. او هم کولی شئ هره میاشت له موږ سره منظمه مرسته وکړئ. مننه
د دعوت بانکي پتهDNB Bank AC # 0530 2294668 :
له ناروې بهر د نړیوالو تادیاتو حساب: NO15 0530 2294 668
د ویپس شمېره Vipps: #557320 :
Support Dawat Media Center
If there were ever a time to join us, it is now. Every contribution, however big or small, powers our journalism and sustains our future. Support the Dawat Media Center from as little as $/€10 – it only takes a minute. If you can, please consider supporting us with a regular amount each month. Thank you
DNB Bank AC # 0530 2294668
Account for international payments: NO15 0530 2294 668
Vipps: #557320
Comments are closed.