محبس او قفس

   سردار محمد داؤد خان:

  تر هغو پوري سردارمحمد داود خان انقلابي وو کوم چي “خطاب به مردم” د لاري تبلغ یې کاوه، دی سور شهزاده وو، د چپو سازمانو په خاصه توګه د شوروي طرفدارو سره یې غرض نه کاوه.  لیوني سردار محمد  داؤد خان چي  د خپلو اجدادو څخه څه زده کړي وه هغه دا وو چي په څو کلونو کښي باید یو ځل هیواد  د مړو او فکر لرونکو سړو خالي کړل سي.د دوی مشرانو امیردوست محمد خان، امیرعبدالرحمن خان، حبیب الله خان، نادرخان او دغه رنګه محمد هاشم له  انگریزانو دا زده کړئ وو، چي په څوکلونوکي یوځل باید وطن ټکاني( له مړو او فکرو) خالي سي. هغو هر يوه پر خپل وخت دا کارونه کړي دي.د خپلو پاچهیو پروخت دوطن د آزادې دلاري له مخکښو غازیانو، منورینو، سیاسیونو، نفوذ لرونکو مشرانو راخالي کړی وو ټول یې وژلي  یا یې عمري بند محکوم ساتلي وه.اوس نو سردار محمد داؤد خان بیا څنگه تردوی یا خپلو اجدادو ځان کم را ولي، دی هم باید  د خپلو نيکونو په شان د هغوی پرپلونو خپله پښه کښیږدي او دغه ناروا لاره تعقیب کړي.

هغه وو چي لمړی یې د خپل پلان برابر په هیواد کښي ملي شخصیتونه ټول کړه، لکه محمد هاشم میوندوال او ملګري یې، په پوځ کښي مسلکي کدرونه لکه جنرال خان محمد خان او ملګري، په قوم تجارو کي مشهور افغانان، لکه حاجي هزار ګل خان او نوربندي او ووژل. وروسته یې د شریعاتو د پوهنځی رئیس غلام محمدنیازی د ملگروسره ونيوئ او ژریې اعدام کړل. یوه میاشت لاتیره نه وه یوبل نوی ځوان چي په پو هنتون کي یې  د اسلامي نهضت مشري کول حبیب الرحمن د یو ډېر شمېرنورو ځوانانوسره نیسي او اعدامه وي ئې. ډېر ځوانان زندان ته د شکنجې او عذابه سره د سر دار محمد داؤد خان ميلمانه سوه دوهم یې ځوانان د اسلامي نهضت پېروان، مړه، بندیان یا له هیواده تېښتي ته مجبور او د دښمن په لمن کي ور واچول. د سرداري کور نۍ پرمحبسونو او زندانونو دلته خبري نه کوم. که څه چي ما لېدلي او کلونه پکښي تیرکړي دي، دا یوه خبره به ولیکم چي سرداری نظامونو په زندانو کي هم لکه په ټول هیواد کي چي شاهي حکومتونو د ولس د ژوند د ښیگڼو د پاره بیله مصیبت بل څه نه لرل، په زندانو کي هم دوی نه بشري او نه دالهي قوانینو ته کوم ارزښت ورکاوه، بندیانو ته علاوه پروهلو، زجر، دیخه، گرمئ، شپږو، لوږي، مریضیو چټلیو او پاکو او بو د نه شتون دلاسه مړه کیدني کوم ارزښت نه لاره. په محبسونوکي حکومت وبندیانو ته خواړه او بستره نه ورکول، دوا او ډاکترهلته نه وه. اساساً سردارمحمد داؤد خان پلان لاره چي په نوبت او ترتیب سره  کوم چي دی ورباندي پوهیده  افغانستان د مړو او فکرو خلاص، بیا  آباد  اوجوړ کړي. د پخواني صدراعظم ښاغلي شهید محمدهاشم میوندوال ، په اردوکښي د وخت نامتوجنرال(مشهور په مرستیال) خان محمد خان او د ډېرو نورو تر وژلو او نیولو وروسته، لیوني سردار شهزاده دا ځل  د اسلامي نهضت د پیروانو سره د ډغرو وهلو ته نوبت ورکړ دهغو د منځه وړلو ته یې مخه واړول دا کاریې د وخت د شوروي حکو دولت د خوشحالۍ لپاره کاوه. اسلامي نهضتونه د شورويانو او د هغوی د طرف دارو پرچمیانو، حسن شرق او.. . نورو په گډه مرسته له منځه یو وړل بیا  وروسته ترهغه یې غوښتل د چپیانو په وهلو او له منځه وړلو سره غرب ته ځان نژدي وښي ، نو اول یې  څه پرچمیان له چوکیو لېري کړه، تر هغه وروسته یې د خلقیانو بندي کولو او وژلو ته یوه  بهانه لټول، خو دوې هندوانې په یوه لاس کي وړل( هم شرقي او هم غربي) اسانه کارنه وو.

د سردار محمد داؤد خان ددې سرټمبه گیو او وژنو نتیجه همدا سول څو د پاکستان شېطاني ادارې. ( اې، ايس، اې) چي له زوکړي څخه د افغانانو یوه اساسي د ښمنه اداره وه او لاده، هغی په اساني کولای سوای په افغانستان کي  د اسلامي نهضت فکري خط السیروال ځوانان کوم چي سردارداود خان ټکولي وه، د هغوی یوشمېر ملګرو هیواد پرېښود، د اسلامي سخت درېځي، بنیاد گر سازمان  د جوړیدو پرخوا یې ورټیل وهل سول چي دلته هم د داؤد خان غلط سیاست او نامناسب برخورد وو، د ځوانو افغانانو سره. نتیجه داسول چي پاکستاني استخباراتو دقاضي حسین احمد پرلاس ددې بنیاد گري جنگي  د اسلام په نوم د اسلام مخالف، منحرف سازمان تاداب په پغمان کي کښیښودل سو. د پاکستان د(اې، ايس، اې) هرڅه څارل  هغه وو چي په اسانه توګه د حقارت حلقه  د اسلا مي نهضت غاړي ته ولویدل، پاکستانۍ (اې، ايس، اې) قاضي حسین احمد په تقلبي تجارتې پاسپورت کابل ته را واستاوه. قاضي حسین احمد ته د(اې، ايس، اې) بل سابقه لرونکي. جاسوس په کابل کي د یوه ستورانت مینجر(غلام حضرت).. ادرس ورکول سوی وو، قاضي حسین احمد کابل ته راغلۍ  او له یما  سره په هوټل کي اوسېدئ بیا یې دغلاحضرت پرلاس یې په کوټه سنگي کي یې د ذالفقار کورپه کرایه ونيوئ او هلته او سیدئ. پاکستاني(اې، ايس، اې) وقاضي حسین احمد ته د کابل په پوهنتون کي دالأ حضر د پوهنتون د فاریغانو لیست ورکړي وو، لکه : منهاج ا لدین گهیځ، استاد غلام محمدنیازی، استاد برهان الدین، استاد سیاف، دکابل دپوهنتون د محصلیو نولیست:عبدالرحیم نیازي، گلبدین حکمتیار، حبیب الرحمن، سیف الدین او ډاکترعمر. قاضي حسین احمد لومړی د استاد برهانا الدین رباني سره ولېدل، بیائې په پغمان کي دغلام ربانې عطیش په کورکي د قاضي حسین احمد ترمشري لاندي غونډه وکړل، په غونډ کي احمد شاه احمدزي، یوبل سړی چي په ترجمان مشهوروو، او عطیش برخه لرل. هم د لته وو چي د بنیاد گری پخه خښته قاضي حسین احمد کښیښوول او دی ولاړی. ښاغلي سردار محمد داؤد خان او ټول استخبارات یې بېده وه.د قاضي حسین احمد تر تگ وروسته رئیس جمهور خبر سو، بیا یې هم ونسوای کولای چي ټول ونسي او بندیان یې کړي یوازي یې سیاف بندي کړ، رباني او یوشمېر نور  وتښتیدل په پېښاورکي قاضي حسین احمد ته یې ځانونه ورسول. پاکستانې نصرالله بابرد بنیادگرولومړی مسؤل شخص وټاکه، نصرالله بابر له افغانستانه خپل یو بل پوخ مخکنی جاسوس مولانافضل هادی شنواري هم ځان ته ور وغوښت چي دبنیاگرو په تنظیم کي ورسره مرسته وکړې. مولاناشنواری هم دیوه نوکرپه حیث هلته حاضرسو. هلته د افغان دښمنو ذوالفقاراو ضیاالحق پر  دسترخان کښينول سوه. د ذوالفقار او ضیاالحق ميلمانه، برهان الدین، احمد شاه مسعود، مولانافضل هادي شينواري، پیرسیداحمدکیلانې، صبغت الله مجددي، مولوی محمدنبې محمدی، یونس خالص، گلبدېن، وروسته سیاف هم او څه نور.

   دا خلگ  سردارداود خان په لوی لاس وپاکستان ته په لاس کي ورکړل ددې گناه بارد سردار محمد داؤد خان له اوږو څخه نسي لیري کیدای. ددې فساد زمینه ساز سردار محمد داؤد خان دی. دپښتومتل دي چي وایي :شرمښان د خدایه څه غواړې؟ جواب: باد او باران. خداي نا ترسوافغان دښمنو ذوالفقار، ضیاالحق او نصرالله بابر نو نورڅه غوښتل، هغه چي پکاریې وه هغه سردار محمد داؤد خان ورکړل. داوه د سردارمحمد داؤد خان دغلط او ځان غوښتونکي سیاست نتیجه چي پاکستان تر نن ورځي د هغو وسیلو او افزاروڅخه د ځان په گټه او د افغان بیچاره ولس د گټو ضد یې استعمالوي. پردۍ ډوډۍ هیڅ وخت، بیا دهميشه د پاره مفته نه ده.

   پاکستان دغه نا بللي ميلمانه لومړی د افغانستان د هغه وخت د حکومت سردار محمد داؤد خان په خلاف و جنګول . لمړی تبلیغاتی جنگ وو، ډېر ژر دغه ورغلي یې ټرين او مسلحانه جگړې ته تیار کړه. هغه وچي په امتحاني توگه یې په پنجشيرکي حمله وکړل. بیا احمد جان پهلوان او احمد شاه مسعود بله حمله وکړل، په ۱۳۵۴ هجري کال کي بهرام الدین باعث د خپلو پلویانو سره د بدخشان ولایت مربوط درواز ولسوالۍ باندي حمله وکړل. په همدغه ۱۳۵۴ هجري کال کي اخوان لمسلمین په ډیرو ولسوالیو کي د حکومت ضد حملی وکړې. د بهرام الدین باعث د ملگرو څخه د بدخشان په راغ کي شپاړس نفره حکومت د حمله کونکو په توربندي او څه يې ووژل. ددې  ټولو  پیښو ډېر مسؤلیئت د سردار محمد داؤد خان پرغاړه دی. په هیواد کي د ولس په خاص ډول ښونځیو لوستونکو ځوانانو څخه د سیاست د خبرو، انتقاد کولو، مظاهرو، غونډو او د نظر دورکړي حق، چا او ولي واخیستل سو او ولي باید واخيستل سي؟.

   هروخت چي یو ملت د ناچاری له مخي وزور ته تسلیم سوي دی او د مستبدو ظالمواطاعت ته یې غاړه ایښې ده هغه ملت ملامت نه دی. که چيري موقع ورته برابره سي چي کولای سي د جأبرو څخه ځان خلاص او ځان په امن کړي. نوهروخت یې دا ډول اقدام د ستایني وړدئ. ځکه هغه زورچي د انسان آزادی د منځه وړلای سي، د هغه زور پواسطه نو د ځان خلاصون او ازادی په لاس راوړل بیا ولې گناه وبلل سي؟. که چيري دا خبره قبوله کړو چي دولسونو آزادی حکو متونو په زور سره پایماله ولاې سي، بیا نو دا خبره ولي را ته د تعجب وړ او بده و بریښي چي ولسونه خپل حق په زوراخلي.

   پس پردې هم باید اقرار وکړو چي دوی (حق غوښتونکي)پرحق دي. ځکه زورهغه زور دی چي     ډېر جابرانو او لږ خوارانو کار ځیني اخستۍ دئ. او دا کم قانون دی چي ته ما وژلای سې او زه تا نه سم وژلای. په هرصورت  سردار محمد داؤد خان د ځوانانو نیول، بندي کول او وژل شروع کړل، بل اړخته یې دپښتونستان مسئله گرمه کړه. البته د پښتونستان د قضیي د یادولوڅخه د سردار محمد داؤد خان هدف د سرحد د هغی غاړي له پښتنو او پښتو سره زړسوي او مینه نه وه. د پښتونستان په هکله: کم وخت چي په پاکستان کي غلام اسحق خان د پاکستان رئیس جمهوروو د پښتونستان د مسئلې پرسرد خبرو د پاره د سردارمحمدنعیم خان په مشرۍ یوهئیت پاکستان ته ولاړئ. په لومړي رسمي مجلس کي چي د پاکستان لخوا ئې مشري آیوب خان کول هغه په پښتوخبري شروع او ختم کړې، کله چي د افغانستان دهئيت مشر سردار محمدنعیم ته د خبرونوبت سو سردارنعیم چي پښتو زده نه وه، په فارسي یې خبري شروع کړې، آیوب خان په فارسي ژبه نه پوهیدئ. آیوب خان د سردارنعیم خان خبري ورقطعه کړي، او ورته وئې ویل خبره پر پښتونستان ده، په پښتو خبري وکړه، په مقابل کي دي هم یو پښتون ناست دی. مجلس خراب سو آیوب خان خپله خبره اضافه کړه هروخت چي مو پښتوزده کړه بیا به خبري کوو.

   د افغانستان حکومت دا خبره پټه کړل. ما ته داخبره د هغه وخت د بهرنیو چارو وزارت یوه لوړ پوړي مامورښاغلې محمد نادر ایوبي کندهاري کړیده. نو رښتیا که د نوموړي یا شاهي کورنۍ د پښتو او پښتنو سره مینه وای لومړی به یې خپله ژبه نه هیرولای ځکه مینه د هیریدونه ده، هغه څه چي هېرېږي هغه مینه نه ده. هغه شی چي نه هېرېږي هغه مینه ده. بلکي د افغان ولس پام راگرځول ځان ته یې مقصد وچي دوی هم په یو څه لگیادي. پاکستان یې تحریک کړی، افزار یې هم په لاس ورکړل. وئې نه سوای کولای یا نه یې غوښتل چي د دې هیواد د ځوانانو غوښتنو او احساساتو ته په احترام وگوري او یاهغوی ته د خبرو او سياست کولو دروازه خلاصه پرېږدي. دې د يکتاتوري کورنۍ مسؤلیت نه منۍ د ملت د کار او زحمت شته یې د ځان، کورنۍ او خپلوانو ملکيت باله.

دزور او جبر پواسطحه یې حکومت او پاچهې  د اسلام د پیغبر د اصولو خلاف نسل پرنسل په کورنۍ کي په ميراث پریښول. په نتیجه کي سردار محمد داؤد خان په لوی لاس ځان او خپله واکداري دپاڼ او پړانگ ترمنځ ودرول. نوردده عقل دا حالت نه لېدئ. د شاهی کورنۍ ژوند، کورني مناسبات، و پاچامحمدظاهر شاه ته هغه وخت هره میاشت شل زره آمريکائې دالړ ددولت  له بودیجې څخه هغه هم  د خپلو ملگرو پټ ایټالیاته استول، د ظاهرخان او کورنۍ کومي دبانکي دارائی گانوگټه، ملکيتونه او د هغوی حاصلات یې پوره روم ته وراستول، د محتاط وینا اوډاکتردحسن شرق  هم دا خبره په خپل کتاب کي لیکلې ده.

   غربي فشارونه، د امریکا  نه علاقه، د پاکستان لخوا تهدیدونه وه، د شوروي په یولاس کي کوتک او بل لاس کي مرستي، لڅ او پټ د خالت، د پرچم او حسن شرق حرکات او کړني، د مذهبي، ستمي، سیکتارستي او پاکستان لخوا تحریک، تشویق، د اخوانیانو ټرینینگ، ملاتړ او مداخلو، دحکومت او کورد ننه  د خپلو ملگرو (کودتا چيانو) له ځانه  لیری کول او مایؤسي خاصتا د پرچم لیریوالي کوم چي سردار محمد داؤد خان یې ترپاچهی رسولی وو، په هیواد کي د شپږمو ټولگیو فاریغینو ته مشکلات( کانکور) جوړول، په ټول افغانستان کي د اساسي دارالمعلمینونو د دروازو تړل، د جزأ دقانون نافذ ول او په سلهاو نورمشکلات. سردار محمد داؤد خان لیوني خو پخواهم وو نور ښه لیونی کړ. حسن شرق، پرچم او ډېر ملگری یې د ځانه لیری کړه. خپله کورنۍ ځیني ناراضه سول. دواړه مجلسونه پارلمان او سنأ یې ونړول،  د جزأقانون یې نافذ کړی وو، سياسي حزبونه یې ړنگ کړل، چاته د سياسي فعالیت اجازه نه ورکول، لکه اوسني طالبان، پرریاست جمهوری یې خټه واچول.

د سردارمحمد داؤد خان تر وژل کېدو وروسته درورسې او امریکا ئې دو جاسوسانو خپل ترمنځ د پټو خبرو پر وخت د روسي د سوال په جواب کي امریکاي جاسوس د امریکا  د حکومت نظر د سردار محمد داؤد خان په باب داسي بیان کړئ:

“د امر یکا حکومت د داؤد خان د حکومت په سقوط داسي خاص خفه نه دی، سردار محمد داؤد خان یکه تازي کول او په ښکاره زموږ د موکراسې مخالف وو، قانون اساسي یې نافذ کړی په هغه کي یې ستاسي شوروي په شان یوحزبي سیستم تسجیل کړئ.. .. .. په تمسخر سره یې وویل:ښه سوچي داؤد خان خوئې په قتل ورساوه”.

که څه چي محمد داؤد خان اسلام اباد، تهران او ریاض ته وځغستل څو ددغو حکومتونو پرلاس آمريکا او غرب ته ځان ورنژدې کړي. غرب ته پرگونډو سو، پرتوبو سو ولي معلومه گټه ورته په لاس  ورنه غله.

دی بیچاره پدې خبرو څه پوهېدئ په وروستیو کي نو په رښتیا سره  سردار محمد داؤد خان  د خپل عقل په تیاره کي شپې تېرولې دارگ د ننه  د خپلۍ کورنۍ مشورو ته یې هم غوږ نه نیوی. نورنو د ژوند اميد ورته پاته نه وو، د کورنۍ غړي یې ځیني بېزارسوه. نور بیا

***************************************