بې تعريفه جګړه چې حکومت يې هم د پای په اړه نه پوهيږي! / خوشحال آصفي

په داسې حال کې چې تیره اونۍ د امریکا د ملي استخباراتو د ادارې مشر خبرداری ورکړ چې روان کال کې به د افغانستان امنیتي حالات لانور هم وران شي؛ د بلخ والي عطامحمد نور د شمالي ولايتونو په امنيتي وضعيت اندېښنه وښوده. نور چې د پنجشنبې په ورځ په کابل کې د بغلان د ولایتي شورا پخواني رئيس محمدرسول مُحسني د څلورم تلین په مناسبت یوې جوړې شوې غونډې ته وینا کوله پرته له دې چې د کوم هیواد نوم واخلي وویل، د سیمې او نړۍ یو شمیر هیوادونه د افغانستان په شمال کې له تروریستي ډلو څخه ملاتړ کوي او د خپلو موخو لپاره یې کاروي. عطا محمد نور د افغانستان په شمال کې روانو ناامنیو ته په اشارې وايي، که حکومت په دې برخه کې پاملرنه ونکړي، نو شمالي ولایتونه به په دویمې سوریې بدل شي.

بل لور ته وسله والو طالبانو هم له افغان حکومت سره د سولې خبرې رد کړي دي. طالبانو له افغان حکومت سره د سولې هر ډول خبرې اترې رد کړې دي او په یوې اعلامیې کې لیکلي چې له افغان حکومت سره سوله ګواګې “دښمن” ته د وسلو اېښودولو په مانا ده. ذبيح الله مجاهد چې ځان د طالبانو وياند بولي؛ په يوې اعلامیې کې همدغه راز هغه راپورونه هم بې بنسټه بللي چې ګنې په افغانستان کې ځینو طالب مشرانو او په قطر کې د طالبانو د سیاسي دفتر ځینو استازو د ګلبدین حکمتیار داسلامي ګوند له غړو سره اړیکې نیولي دي.

اوس له يو لوري د امريکا د ملي استخباراتو د ادارې د مشر خبرداري، بيا د طالبانو لخوا له افغان حکومت سره د سولې خبرو رد او ورپسې وروستيو کې د افغانستان د شمالي ولايتونو د امنيتي وضعيت په اړه د عطامحمد نور له خبرداري وروسته؛ د ولس تر څنګ له افغان چاوراکو هم لار ورکه ده چې جګړه چا پیل کړې، کوم لور ته روانه ده او کله به پای ومومي؟

که څه هم افغان ولسمشر غني او نورو حکومتي چارواکو په ځلونو د افغانستان جګړه پردۍ او د نورو ګټو لپاره بللې ده؛ خو تر اوسه نه افغان ولسمشر او نه د حکومت کوم چارواکی د افغانستان د جګړې له پای څخه خبر دی. اوس چې د حکومت يو چارواکی وايې چې په شمال کې روانه جګړه یواځې د همدې سیمې له عامو خلکو څخه قُرباني اخلي او افغان حکومت یې د مخنیوي لپاره هیڅ ډول موثره برنامه نه لري؛ معنا همدا ده چې افغان حکومت بې ګودره پر سيند ورګډ شوی دی او اوس ترې د روانې جګړې پای ورک دی.

که څه هم ښاغلي نور يواځې د هيواد شمال په اړه اندېښنه څرګنده کړې ده خو روانه بدمرغه جګړه د افغانستان په یوه محدوده جغرافيه نه ده ورټوله بلکې ټول افغانستان او په هر کونج کې هر افغان ترې زيانمن دی. د ملګرو ملتونو وروستی راپور وایي چې په افغانستان کې د ٢٠١٧ کال په لومړیو څلورو میاشتو کې د٢٨٠ نه زیات ماشومان وژل شویدي چې دا شمیر د تیر کال په پرتله ٢١ فیصده زیات شوی دی. همدا تيره ورځ د لوګر په محمداغې کې د طالبانو لخوا ايښودل شوي د سړک غاړې ماین د يوې کورنۍ ۱۱ تنه شهيدان کړل. څو ورځې وړاندې د ننګرهار په ملي راډيو تلويزيون بريد کې ۶ تنه شهيدان او په لسګونو نور ټپيان شول. همداراز له دې څو ورځې وړاندې په لغمان ولايت کې هم د هاوان مرمۍ په بريد کې د يوې کورنۍ پنځه تنه معصوم کوچنيان چې په لوبو بوخت و؛ له خواږه ژونده محروم کړل.

دا ټول همدا ثابتوي چې د جګړې اور په ټول افغانستان کې بل دی خو چارواکي يې د پای په اړه نه پوهيږي. د اوسني جګړې پيل معلوم دی، ځای يې معلوم دی، قرباني ورکوونکی ولس يې هم معلوم دی او ترې ګټه اخيستونکې ډلې هم معلومې دي خو له بده مرغه چې پای يې د ولس تر څنګ له حکومته هم ورک دی. د هيواد شمال په اړه د عطامحمد اندېښنه دا په ډاګه کوي چې حکومت مو هم د روانې بدمرغې جګړې له پايه ناخبر دی او يواځې په کې د ولس د قرباني کېدو ننداره کوي. کله چې حکومت په هيواد کې د روانې بدمرغۍ په کنټرول او پای نه پوهيږي نو عام ولس او خلک به څنګه په خپل حکومت باور وکړي چې ددوی ساتونکی دی؟

مونږ په دې باوري يو چې جګړه بهرنۍ ده او د نورو ګټو لپاره افغان ولس قرباني کيږي. ولس په هر قيمت چې وي د جګړې پای غواړي، حکومتي چارواکې دې د ولس په شان له ګونګې او بې تعريفه جګړې يواځې شکايت نه کوي بلکې د حل په لارو دې وغږيږي، له خپلو نړيوالو ستراتيژيکو دوستانو دې وضاحت وغواړي، نړيوال دوستان دې په دې قانع کړي چې جګړه ستاسې ده او قرباني په کې مونږ ورکوو. حکومت دې له خپلو نړيوالو دوستانو وغواړي چې جګړې او افغان وژنې ته به کله د پای ټکی ايښودل کيږي؟